Сұйық экстракттар. Жеделдетілген бөлікті мацерация, перколяция әдістерімен сұйық экстракт алу. Қоюжәнеқұрғақэкстракттар

Сабақ 6. "Сұйық экстракттар. Жеделдетілген бөлікті мацерация, перколяция әдістерімен сұйық экстракт алу. Қоюжәнеқұрғақэкстракттар. Алынуы. Стандартизациясы".

Экстракттар деп - дәрілік өсiмдiк шикiзатынан алынатын концентрлi сығындыларды айтады. Экстракттар негізінен бірнеше топқа жіктелінеді. Олар:

Консистенциясы бойынша:

• -Сұйық экстракттар
• (Extractafluida)
• -Қою экстаркттар
• (Extractaspissa)
• -Құрғақ экстракттар
• (Extacta sicca)

Экстрагент бойынша:

• -Сулы (Extracta aquosa)
• -Спиртті (Extracta spirituosa)
• -Эфирлі (Extracta aetherea)
• -Майлы (Extracta oleosa)
• -Экстракт – концентраттар
• (Extracta standartisata

• Сұйық экстрактар кептiрiлген өсiмдiк материалынан алынған, ерімейтiн тұнбалардан тазартылған және дербес дәрiлiк препараттар ретiнде қолданылатын концентрлi спирттi-сулы сығындылар.

• СҰЙЫҚ ЭКСТРАКТТАР

• Тамшылар түрiнде қабылданады немесе күрделi сұйық дәрiлердiң құрамына кiредi және өте сирек жағдайларда күрделi ұнтақтардың құрамына кiредi.
• МФ Х басылымы бойынша долана, су бұрышы, шәңкiш,итшомырт экстрактары заңды болып есептеледi.
• 1:1 қатынасындадайындайды.

• Сұйықсығындылардыөндірукезіндеперколяция, реперколяцияжәнеерітутәсілдеріқолданылады.

Кемшіліктері:

(+8°С) температурадан; төменжағдайлардатұнбатүсуi. Бұл препараттың әртүрлі сарлы заттармен қаныққандығының нәтижесi.

Артықшылықтары:

• жеңiл және оңай; дозаланады; өндiрiс сатылары; қарапайым

• сығындыны жылулық
• өңдеу қажет емес
• Әсер етушi заттары
• табиғи күйде сақталады.

[pic 2]

Сұйық сығындыларды дәрілік өсімдік шикізатын немесе жануар материалын қолайлы концентрациядағы этанолмен немесе сумен алу немесе тікелей экстракция арқылы алынған сұйық сығындылар сияқты концентрацияда сол еріткіштерді қолдана отырып алынған қалың немесе құрғақ сығындылардың бірінде еріту арқылы дайындауға болады. Қажет болса, сұйық сығындылар сүзіледі. Сақтау кезінде аз мөлшерде тұнба пайда болуы мүмкін, оның құрамына айтарлықтай өзгеріс болмаған жағдайда рұқсат етіледі. Жарықтан қорғалған жерлерде сақтаңыз.

[pic 3]

[pic 4]

[pic 5]

Сұйық экстракттар алу тәсілдері

• перколяция
• реперколяция
• қарсы ағымды экстракция
• қарсы ағымды бөлшектi мацерация
• еріту

Ұсынылған макерация әдісі өте жетілмеген және бірқатар кемшіліктері бар. Біріншіден, классикалық инфузиямен диффузиялық алмасу жылдамдығы төмен, бұл процесті ұзақ уақыт жүргізуге мәжбүр етеді. Екіншіден, инфузия экстрагенттің диффузиясы мен булануында айтарлықтай шығындармен бірге жүреді. Ақыр соңында, араластыру операциясы үлкен қиындық тудырады, өйткені тұндырғыштың түбіндегі ісінген өсімдік массасы соншалықты тығыз болғандықтан, оны түбінен күшті, көлбеу пышақтары бар араластырғыштың көмегімен ғана көтеруге болады. Осы себептерге байланысты инфузияның бұл әдісі өндірісті қарқындату міндеттеріне жауап беруді тоқтатты және қазіргі уақытта жалғыз тұнбалар үшін өте сирек қолданылады.