Электромагнитті индукция құбылыстары. Максвелл теңдеулері

«Ғұмарбек Даукеев атындағы Алматы энергетика және байланыс университеті»

коммерциялық емес акционерлік қоғамы

Ғарыштық инженерия кафедрасы

[pic 1]

№1 СӨЖ

Электромагнитті индукция құбылыстары. Максвелл теңдеулері

Мамандығы :5B071800 Электроэнергетика

Орындаған: Тилек Серикбол

Тобы: ЭЭк 20-12

Тексерген : Ғарыштық инженерия кафедрасының доценті,техника ғылымдарының кандидаты Алджамбекова Гулдана Тлеужанқызы

___________ ________ «_____» _______2021ж (бағасы)        (қолы)

Алматы 2021

Жоспары

Электромагнитті толқын қасиеттері.              3-8

Энергия және энергияның тығыздығы           8-11

Пойнтинг векторы                                            11-17

Электромагнитті толқын қасиеттері 

Электр зарядтары айнымалы қозғалғанда, яғни кез келген тоқта электр өрісі де, магнит өрісі де уақыт өтуіне қарай өзгеріп отырады. Сонымен қатар бұл өрістер, Максвеллдің 1865 жылғы теориялық пайымдауынша, өзгеріп біртұтас электромагниттік өріс түрінде көрсетеді.Өзгеріп отыратын магнит өрісі кеңістікте өзгеріп отыратын электр өрісін тудырады,өзгеріп отыратын электр өрісі кеңістікте өзгеріп отыратын магнит өрісін тудырады. Осылайша өзгеріп отыратын электр және магнит өрістері әр уақытта да өзара байланыста болады,сондықтан да олардын ажырамас бірлігін электромагниттік өріс дейді. Айнымалы электромагниттік өрістің кеңістікте таралуын электромагниттік толқын деп атайды. Электромагниттік толқынмен механикалық толқындардың ұқсастықтары да, өзгешеліктері де бар.Солардың негізгілерін атап өтейік: 1. Электромагниттік толқын әртүрлі заттарды да, вакуумде де тарай алады.Ал механиқалық толқындар тек заттардың бөлшектері қатысатын орталарда ғаңа тарайды. 2. Электромагниттік толқындар- тек көлденең толқындар болып табылады. Ал механикалық толқындар көлденең толқындар да, бойлық толқындар да бола алады. Максвеллдің теориялық есептеулері бойынша вакуумдегі электромагниттік толқынның таралу жылдамдығы с3*108м/с тұрақты шама.

Электромагниттік толқындар-бұл электромагниттік өрістердің кеңістік пен уақытқа таралуы.

    Электромагниттік толқындардың негізгі қасиеттерін қарастырыңыз.

   1. Электромагниттік толқындар тербелмелі зарядтармен шығарылады.

Үдеудің болуы электромагниттік толқындардың сәулеленуінің негізгі шарты болып табылады.

    2. Мұндай толқындар тек газдарда, сұйықтықтарда және қатты ортада ғана емес, вакуумда да таралуы мүмкін.

    3. Электромагниттік толқын көлденең.

   Электр өрісінің мерзімді өзгерістері (Е кернеу векторы) өзгеретін магнит өрісін (в индукция векторы) тудырады, бұл өз кезегінде өзгеретін электр өрісін тудырады.

    Е және В векторларының тербелістері өзара перпендикуляр жазықтықтарда және толқынның таралу сызығына ( жылдамдық векторына) перпендикуляр және кез-келген нүктеде фазада сәйкес келеді.

    Электромагниттік толқындағы электр және магнит өрістерінің күш сызықтары жабық. Мұндай өрістер құйынды деп аталады.

    4. Вакуумдағы электромагниттік толқындардың жылдамдығы с=300000 км / с.диэлектриктегі электромагниттік толқынның таралуы-толқынның ауыспалы электр өрісінде мәжбүрлі тербелістер жасайтын заттың электрондары мен иондарымен электромагниттік энергияны үздіксіз сіңіру және қайта шығару. Бұл жағдайда диэлектрикте толқын жылдамдығының төмендеуі байқалады.

5. Бір ортадан екіншісіне ауысқан кезде толқын жиілігі өзгермейді.

  6. Электромагниттік толқындарды зат сіңіре алады. Бұл заттың зарядталған бөлшектерінің энергияны резонанстық сіңіруіне байланысты. Егер диэлектрик бөлшектерінің табиғи тербеліс жиілігі электромагниттік толқынның жиілігінен өте өзгеше болса, сіңіру әлсіз болады және орта электромагниттік толқын үшін мөлдір болады.

    7. Екі ортаның интерфейсіне түсіп, толқынның бір бөлігі шағылысады, ал бір бөлігі басқа ортаға өтіп, сынады. Егер екінші орта металл болса, онда екінші ортаға өткен толқын тез сөніп қалады, ал энергияның көп бөлігі (әсіресе төмен жиілікті тербелістерде) бірінші ортаға шағылысады (металдар электромагниттік толқындар үшін мөлдір емес).