Электр желілерінің әртүрлі типтерін зерттеу

 Коммерциялық емес акционерлік қоғам

«Ғ.Ж.ДӘУКЕЕВ атындағы АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ»

Электрмен жабдықтау және энергияның жаңғыртылған көздері кафедрасы

№4 Зертханалық жұмыс

Тақырыбы: Электр  желілерінің  әртүрлі  типтерін  зерттеу

Пәні: Энергетикалық қондырғылардың қауіпсіздік техникасы

Мамандығы:

Топ:

Орындаған:

Тексерген:

____________ _________ «__» _____2021 ж

    (бағасы)                           (қолы)

Алматы, 2021

Жұмыстың тақырыбы: Электр  желілерінің  әртүрлі  типтерін  зерттеу

Жұмыстың мақсаты: Электр  желілерінің  әртүрлі  типтерін  зерттеу

Құрал-жабдықтар: "Қоректендіруші желі" модулі, “TN желі” модулі, “электрқондырғысы” модулі, “TT/IT желілер” модулі, “Қос оқшаулағышы бар электрқондырғысы” модулі, жалғағыш өткізгіштер.

Кіріспе:

Электр қондырғысы электр энергиясын өндіруге, түрлендіруге, трансформациялауға, таратуға және оны энергияның басқа түрлеріне айналдыруға арналған машиналардың, құрылғылардың, желілердің және қосалқы жабдықтардың жиынтығын (құрылымдар мен бөлмелермен бірге) атайды.

Активті бөліктер: Жұмыс кезінде кернеу астында болатын өткізгіштер мен өткізгіш бөліктер (сыртқы өткізгіштер, бейтарап өткізгіштер, РЕ немесе PEN емес).

Өткізгіш бөлігі – электр тоғын өткізе алатын бөлік.

Ток өткізгіш бөлігі - жұмыс кернеуіндегі электр қондырғысының өткізгіш бөлігі, оның ішінде нөлдік жұмыс өткізгіші (бірақ PEN-өткізгіш емес) [ЭОЕ(Электр қондырғыларын орнату ережелері), 1.7.8 т.].

Ашық өткізгіш бөлік - электр қондырғысының өткізгіш бөлігінің жанасуына қол жетімді, әдетте кернеуде емес, бірақ негізгі оқшаулау зақымдалған кезде кернеуде болуы мүмкін [ЭОЕ, 1.7.9 т.].

Сыртқы өткізгіш бөлігі - электр қондырғысының бөлігі болып табылмайтын өткізгіш бөлігі [ЭОЕ, 1.7.10 т.].

Негізгі оқшаулау - ток өткізгіш бөліктерді оқшаулау, соның ішінде тікелей жанасудан қорғауды қамтамасыз етеді [ЭОЕ, 1.7.39 т.].

Қосымша оқшаулау - жанама жанасу кезінде қорғау үшін негізгі оқшаулауға қосымша орындалатын, кернеуі 1 кВ дейінгі электр қондырғыларындағы тәуелсіз оқшаулау [ЭОЕ, 1.7.40-т.].

Қос оқшаулау - негізгі және қосымша оқшаулаулардан тұратын кернеуі 1 кВ дейінгі электр қондырғыларындағы оқшаулау [ЭОЕ, 1.7.41-т.].

Қазіргі заманғы нормативтік - техникалық құжаттамада кернеуі 1 кВ дейінгі барлық электр қондырғылары әртүрлі типтегі жүйелер ретінде қарастырылады. Жүйе дегеніміз - электр энергиясының көзі, электр желісі және электр тұтынушысы.

"Қоректендіруші электр желілері" термині электр энергиясы көзі мен қоректендіруші желілерді қамтитын жүйенің құрамдас бөлігін білдіреді.

Қоректендіру желілері түрлері бойынша ерекшеленеді:

• тоқ өткізгіш өткізгіштер жүйесі;
• жерге қосу жүйелері.

Айнымалы ток өткізгіш өткізгіштер жүйесінің келесі түрлері бар:

• бір фазалы екі сымды;
• бір фазалы үш сымды;
• қос фазалы үш сымды;
• қос фазалы бес сымды;
• үш фазалы төрт сымды;
• үш фазалы бес сымды.

Электр желілері келесі түрде болуы мүмкін: TN-S, TN-C, TN-C-S, TT, IT.

Кернеуі 1000 В дейінгі электр жүйелерінің жіктелуі және схемалары

TN жүйесі - қуат көзінің бейтараптығы жерге тұйықталған, ал электр қондырғысының ашық өткізгіш бөліктері нөлдік қорғаныс өткізгіштері арқылы көздің жерге тұйықталған бейтарабына қосылған жүйе. [ЭОЕ, 1.7.3 т.].

Бұл анықтамада бірқатар терминдер қолданылды.

Бейтарап немесе нейтраль - желіні қоректендіретін генераторлар немесе трансформаторлар орамдарының жалпы нүктесі; электр энергиясы көзінің шығу қысқыштарындағы нейтралға қатысты өлшенген кернеулер тең.