Созылмалы бүйрек жеткіліксіздігі

Қожа Ахмет Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті

Медицина факультеті

«ПРОПЕДЕВТИКА ЖӘНЕ ІШКІ АУРУЛАР» КАФЕДРАСЫ

БӨЖ

Созылмалы бүйрек жеткіліксіздігі

Орындаған:Тоқтамыс М

Қабылдаған:Мамутова А.Е

                                   Түркістан-2023 ж.

Ситуациялық есеп:

Науқас Бекбол 51 жаста бас ауруы, ауыздың құрғауы, шөлдеу, жалпы әлсіздік, шаршау, жүрек айну, құсу, зәр шығарудың жоғарылауы, кейде терінің қышуы, физикалық күш салу кезінде ентігу, аяқтар мен тізе буындарындағы ауырсынуы, жүрек жұмысының бұзылуы туралы шағымдармен келеді.

Ауру тарихы

Паспорттық бөлімі:

1. Ф.И.О:Сәрсенбаев Бекбол
2. Туған күні:12,05,1972 ж,51 жас
3. Мекен-жайы:Түркістан қаласы.Икан
4. Жұмысы:жүргізуші

Негізгі шағымдары:

1. АҚҚ жоғарылауы;
2. Аяқтар мен тізе буындарындағы ауырсыну: жаттығудан кейін пайда болады және демалғаннан кейін басылады;
3. Бүкіл денеде, әсіресе аяқтар мен қолдарда ісіну;

Қосымша шағымдары:

1. Бас ауруы;
2. Жүрек айнуы;
3. Шаршау,жұмысқа қабілеттілігінің төмендеуі;
4. Температура;
5. Тәбеттің болмауы,салмақ жоғалту;
6. Мұрыннан қан кету;

Өмірлік анамнезі

Науқас 6 жыл бойы өзін аурумын деп есептейді. 2017 жылы маусым айында  оң жақ мықын аймағында жедел ауру сезімі пайда болды. Науқас жедел жәрдем шақырып, ауруханаға жатқызылды. Ол жерде іш қуысы мүшелеріне УДЗ жасалып, диагноз қойылды: поликистоздық бүйрек ауруы. Науқас стационарда 3 күн болды, кейін үйіне жіберілді. Кейінгі жылдары артериялық гипертония қосылды (қан қысымы 160/100-190/110 мм сын.бағ. ст.). Зәрде 1.2-3.4% ақуыз, лейкоциттер мен эритроциттер мезгіл-мезгіл анықталған. Дәрігерлердің ұсыныстарына қарамастан, ол жоспарлы ем жүргізген жоқ. Ол стационарлық емделген, преднизолон, аскорутин, диуретиктер қабылдаған, шығарылғаннан кейін жағдайы жақсарды, ісіну жоғалды, зәрдегі ақуыз 0,33% дейін төмендеді. Жақында бас ауруы табанды бола басталған, және жүрек айнуы, құсу, ауыздың құрғауы, шөлдеу, терінің қышуы байқала бастаған, тәбеті төмендеген, науқас салмақ жоғалтқан .

Объективті қарағанда: 

• Жағдайы орташа ауырлықта .
•  Есі біршама тежелген тежелген, немқұрайлы, ұйқышыл.
• Тәбеті төмендеген.
• Тері құрғақ, бозғылт, сызаттар байқалады.
• Беті ісінген, жұмсақ,аяқ ісінген.
• Өкпеде тыныс алу везикулярлы, төменгі бөліктерде екі жағында әлсіреген, ысқырық жоқ.
• Жүрек солға қарай 2 см кеңейген.,жүрек тондары үнсіз, жиі экстрасистолалар. Жүрек соғу жиілігі 88 рет минутына.
•  АҚҚ 210/120 мм сын. бағ.
• бауыр мен көкбауыр үлкеймеген.
• Қағу симптомы екі жағынан да оң.
•  Зәр шығару тәулігіне 8-10 рет, оның ішінде түнде 1-2 рет, зәр қара түсті.

Қосымша тексеру мәліметтері:

1. ЖҚА: гемоглобин-69 г / л, эритроциттер - 2,8*10 12/л, лейкоциттер– 9,8*10 9/л, тромбоциттер– 126*10 9/л, ЭТЖ- 75 мм/сағ. ан.
2.  ЖЗА: ты тығыздығы-1003, ақуыз – 0,8 г/л, гиалинді цилиндрлер 1-2, түйіршікті 1-2 к/а. Тәуліктік альбуминурия тәулігіне 800 мг құрайды. Креатинин 370 мкмоль / л.
3. ЭКГ-сол жақ қарыншаның  гипертрофиясы, вольтаждың төмендеуі, PQ ұзаруы,Т толқынының тегістігі мен екі фазасы, жиі қарыншалық экстрасистолалар.
4. Бүйректің ультрадыбыстық зерттеуінде оң жақ  8, 1х3, 7 см, сол жақ 9,4 х 4,1 см,контурлар біркелкі емес, паренхиманың қалыңдығы 14-15 мм, бүйрек тіндері диффузды гипреехогенді, , кортико - медулярлық дифференциация бұзылған. Екі бүйректе де кішкентай кисталар бар.

Сұрақтар:

1. Болжам диагнозды анықтаңыз;
2. Науқасқа қандай қосымша  зертханалық-аспаптық зерттеулер жасау керек?
3. Қандай ем тағайындаймыз?

Жауаптар:

1. Болжам диагноз:

Созылмалы гломерулонефриттің нәтижесі ретінде созылмалы бүйрек жеткіліксіздігінің  4 сатысы.

1. Науқасқа қандай қосымша  зертханалық-аспаптық зерттеулер жасау керек?

• Биохимиялық қан анализі: несеп қышқылы, АЛТ, AСТ,трансферрин, гликемиялық профиль,гликозилденген гемоглобин, с-реактивті ақуыз;
•  Иммунологиялық қан анализі;
• Вирусологиялық зерттеулер: Вассерман реакциясы, ИФА және/немесе ПТР,цитомегаловирус, қарапайым герпес вирусы 1 және 2 типті, вирустық гепатит,ВИЧ, Эпштейн-Барр вирусы, Полиомавирус, Парвовирус, Candida albicans-қа;
• Зәрді және басқа биоматериалдарды МТ бойынша 3 рет культуралау;
• Күнделікті сұйықтық балансы (ағзаға түсетін сұйықтық мөлшерін күнделікті өлшеу сұйықтық пен зәр шығару);
• Бактериологиялық зерттеу және антибиотиктерге сезімталдылықты анықтау;
•  Кеуде қуысы мүшелерінің рентгенографиясы;
• Экскреторлық урография;
• ЭКГ, ЭхоКГ;
• Офтальмоскопия;
• МРТ, КТ – көрсеткіштері бойынша (түзілу, кисталар);
• Сүйектерді рентгендік зерттеу, денситометрия
•  Бүйрек биопсиясы (көрсетілсе)

1. Қандай ем тағайындаймыз?

• Диетотерапия. Азық-түліктегі ақуыз мөлшерін шектеу, тұзды тұтынуды азайту, тіпті тұзсыз диетаға ауысу. Жаңғақтарда, бұршақтарда, сүт өнімдерінде, дәндерде, кептірілген құрмаларда және сиыр етінде болатын маңызды аминқышқылдарына назар аудару ұсынылады.
• Плазмаферез курстары - улы заттардың, антиденелердің, ақуыздардың және липидтердің концентрациясын төмендетуге мүмкіндік беретін центрифугалау арқылы плазманы тазарту.
• Тұрақты гемодиализ – «жасанды бүйрек» қан тазарту сеанстары негізгі ем тиімсіз болған кезде созылмалы бүйрек жеткіліксіздігі бар науқастарға көрсетіледі.
• Препараттардан кальций антагонистері мен бета-блокаторлар тобының гипертензияға қарсы препараттарын, диуретиктерді (верошпирон), сілтілі ерітінділерді, эритропоэтин препараттарын (эритростим, Эпрекс), альфа-кето қышқылы препараттарын (альфа-кетостерил), темір препараттарын  арнайы нұсқаулықпен тағайындайды.