Жасушалық мембрананың липипдті құрамында патологиялардың пайда болу механизмдері

Қарағанды мемлекттік медициналық университеті

Биология кафедрасы

Студенттің аты-жөні: Серикбай Маржан

Тобы: 1-006

Мамандығы: Жалпы медицина

ЭССЕ

Жасушалық мембрананың липипдті құрамында патологиялардың пайда болу механизмдері.

Жасушалық мембрана  әрбір жасуша құрамын тұрақтылығын сақтай отырып сыртқы ортадан бөліп тұрады, жасуша және сыртқы орта арасындағы зат алмасуды реттейді, жасушаішілік мембраналар жасушаны арнайы тұйық бөлімдерге — компартменттергенемесе жасушаішілік ортаның белгілі жағдайларын ұстап тұратын органеллаларға бөледі. Жасушалық мембрана екі қабаттан тұрады (биқабат), олардың көбісі күрделі липидтер- фосфолипидтер деп аталатын липидтер класы малекуласынан тұрады. Липидтер молекуласында гидрофильді («басы») және гидрофобты («құйрығы») бар.

Мембрана құрамына липидтердің 3 класы кіреді: фосфолипидтер, гликолипидтер және холестерол. Фосфолипидтер және гликолипидтер (липидтер көмірсулармен байланысқан) зарядталған гидрофильді «басы» мен байланысқан екі ұзын гидрофобты көмірсулы «құйрықтан» тұрады.

Липид қышқылы. Мембраналардың едәуір бөлігін липидтер құрайтындықтан, патогенді агенттің осы компонентке әсері биомембранның терең патологиясының дамуына әкелуі мүмкін.

Жасушалық мембраналардың жай-күйінің маңызды реттеушісі холестерин болып табылады, ол сұйық мембраналарды "нығыздайды" және тығызырақ "сұйылтады". Бұдан басқа, ол өзіндік мембраналық амортизатордың рөлін атқара алады: холестериннің бір молекуласы мембрананың екі липидті молекулалары арасында біріктіріліп, бір липидті тізбектен екіншісіне қозғаушы импульстің берілуін тежейді. Қандағы атеросклероз кезінде холестерин мөлшері және оның қан тамырлары қабырғасының жасушаларына ену қарқындылығы күрт өседі. Клетканың мембранасына" кіргенде " холестерин, ол артық мөлшерде болған жағдайда, жасушалық мембраналардың қалыпты қызметін бұзуы мүмкін.