Жетілген ұрықтан каллустың пайда болу индукциясы

МАЗМҰНЫ

ҚЫСҚАРТЫЛҒАН СӨЗДЕР ЖӘНЕ БЕЛГІЛЕР 4

КІРІСПЕ 5

НЕГІЗГІ БӨЛІМ 8

ӘДЕБИЕТКЕ ШОЛУ 8

1.1 Күріш туралы жалпы түсінік 8

1.2 Күріш тұқымының құндылығы және сипаттамасы 10

1.3 Күріш дақылының егіс алқабындағы экологиясы 11

1.4 Жасушадан каллустардың түзілуі 14

1.5 Морфогенез үрдісіне әртүрлі фитогормондардың атқаратын рөлі 16

1.6 Күріштің морфогенезінің белсенділігі 19

1.7 Жасушаларды дақылдауда генетикалық механизмдер 21

2 ЗЕРТТЕУ ОБЪЕКТІЛЕРІ ЖӘНЕ ӘДІСТЕРІ 23

2.1 Зерттеу объектілері 23

2.2 Зерттеу әдістері 23

3 ЗЕРТТЕУ НӘТИЖЕЛЕРІ ЖӘНЕ ОЛАРДЫ ТАЛДАУ 26

3.1 Жетілген ұрықтан каллустың пайда болу индукциясы 26

3.2 Каллусты дақылдау кездегі эмбриогенез индукциясы 28

3.3 Пісіп жетілген ұрық культурасында морфогенездің индукциясы 30

3.4 Ашық грунтта егілген регенеранттардың адаптациясы 32

3.5 Күріштің жетілген ұрығын дақылдау кезінде жасалынған протоколдар 36

ҚОРЫТЫНДЫ 38

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 39

ҚОСЫМША А

ҚЫСҚАРТЫЛҒАН СӨЗДЕР ЖӘНЕ БЕЛГІЛЕР

Ұсынылған диссертациялық жұмыстағы қысқартылған сөздер және оларға анықтама

2,4-Д 2,4 – дихлорфенолсірке қышқылы, ауксин немесе өсудің синтетикалық реттегіші

БАП 6 – бензиламинопурин (6- бензиладенин), цитокинин, өсудің

синтетикалық реттегіші

ИСҚ индолилсірке қышқылы

МС Мурасиге -Скуг қоректік ортасы

НСҚ нафтилсірке қышқылы

СРХ Centrophenoxine hydrochloride 2,4Д-ның орнына жүретін ауксин.

КІРІСПЕ

Күріш өсімдігі - (Oryza sativa L) дүние жүзінде тараған дақылдардың бірі және дәнді дақылының ішінде бізге танысыда, жақыныда. Бұл өсімдік басқа дәнді дақылдар сияқты көк майсалы, кәдімгі өсімдік тобына жатады. Ол ауылшаруашылық дақылдарының ішінде, бидайдан кейінгі маңыздылығы және тамақ өнеркәсібі жағынан екінші болып саналады. Бүкіл әлем бойынша егу аймағы жағынан екінші орында болса, ал өнімділігі бойынша бірінші орынға, 1г-дан 4т-ға дейін жетеді. Бүкіл әлем бойынша жыл сайынғы күріш дақылының өндірісі 80-ші жылдардың ортасында 465т, яғни адамның жарты рационын құрайды [1].

Дүние жүзі халықтарының ішінде күріш дақылын көп пайдаланатын елдер; Қытай, Үндістан, Корея, Вьетнам, Филиппин, Жапония, Тайланд және басқада елдер арасында және жартысынан астам елдерінің сүйіп жейтін сіңімді, сонымен қатар адамның ағзасына пайдасы да бар. Оның дәнінде 70 крахмал, 7,5 ақуыз және 0,5 май болады. Күріш дақылының сабаны жоғары сортты қағаз, құрылыс материалы, есілсе арқан, тоқылса қап, өмірге керекті зат есебінде көп қолданылады [2].

Күріштің 1кг сабанының 0,25-н мал азығы құраса да ол нашар қорытылады, себебі олар құрғақ қаттылау болып келеді, сондықтан оған белгілі мөлшерде концентраттар қосылады. Әр аймақта көп өзгеріске ұшырауы нәтижесінде, мәдени күріштің жер шарында кең таралуының арқасында олар бірнеше түрлерге бөлініп кеткен.

Қазақстандағы кеңінен қолданылатын күріш дақылының (Oryza sativa L) түрін өсіретіндер; Қызылорда облысының бірнеше аудандарында, Алматы облысының Балқаш ауданы мен Талдықорған