Қазіргі білім беру саласының өзекті философиялық мәселелері

ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

ЭКОНОМИКА ЖӘНЕ БИЗНЕС ЖОҒАРЫ МЕКТЕБІ

БИЗНЕС ТЕХНОЛОГИЯЛАР КАФЕДРАСЫ

«ФИЛОСОФИЯСЫ» ПӘНІ БОЙЫНША

 №3 СОӨЖ /СӨЖ

                      Тақырыбы: Қазіргі білім беру саласының өзекті философиялық мәселелері

----------------------------------------------------------------------

Орындаған:

«Логистика» мамандығының

2 курс студенті

Бақтыбекқызы Гүлдана

Тексерген:

Сулейменов П.М.

Саяси  ғылымдарының кандидаты,

доцент

Алматы, 2023

  Қазіргі білімнің алдында әлеуметтік, технологиялық және мәдени өзгерістердің динамикасын көрсететін бірқатар күрделі философиялық сұрақтар тұр. Бұл эсседе біз қазіргі әлемдегі білім беру жүйесінде кездесетін бірнеше өзекті философиялық мәселелерді қарастырамыз.

1. Білім беру мақсаты:

Білім берудің мақсаттары туралы мәселе қазіргі білім беру философиясында өзекті болып табылады. Жылдам өзгеретін әлемде білім берудің мақсаттарын қалай анықтауға болады? Мансаптық дайындыққа немесе жеке дамуға назар аудару керек пе? Білім беруді жан-жақты және тиімді ету үшін осы аспектілерді қалай біріктіруге болады?

2. Білім берудегі технологиялар:

Жасанды интеллект, онлайн оқыту және цифрлық платформалар сияқты жаңа технологияларды енгізу технологияның білім беру үдерісіне әсері туралы философиялық сұрақтарды тудырады. Технологияны қалай тиімді және этикалық тұрғыдан пайдалануға болады? Цифрлық трансформация жағдайында гуманистік көзқарасты қалай сақтауға болады?

3. Қосу және теңдік:

Білім берудегі инклюзивтілік пен теңдік мәселесі өзекті бола түсуде. Қоғамның барлық топтарының білімге қолжетімділігін қалай қамтамасыз етуге болады? Сараланған білім беру қажеттіліктерінің қиындықтарымен қалай күресуге болады? Әділ білім беру ортасын қалай құруға болады?

4. Бағалау және өнімділік:

Білім берудің жетістігі мен тиімділігін бағалау мәселелері де басты орынды алады. Білім беру бағдарламаларының тиімділігін қалай өлшеуге болады? Оқушылардың тек танымдық емес, сонымен қатар әлеуметтік және эмоционалдық дағдыларын қалай бағалауға болады?

5. Жаһандану және мәдени бірегейлік:

Жаһанданудың күшеюімен білім беруде мәдени бірегейлікті сақтау мәселесі туындайды. Мәдени бірегейлігіңізді жоғалтпай әлемдік стандарттарды қалай енгізуге болады? Жергілікті дәстүрлерді құрметтей отырып, космополитизмге қалай үйрету керек?

6. Білім және әлеуметтік әділеттілік:

Білім берудегі әлеуметтік әділеттілік мәселесі жоғары білімге қол жеткізу және қоғамның барлық топтары үшін мүмкіндіктер туралы мәселелерді тудырады. Әртүрлі әлеуметтік топтар үшін тең мүмкіндіктерді қалай қамтамасыз етуге болады? Білім беру ұтқырлығындағы кедергілерді қалай жеңуге болады?

Бұл философиялық сұрақтар терең талқылауға, инновациялық шешімдерді іздеуге және заманауи әлемнің сын-қатерлеріне тиімді төтеп бере алатын білім беру жүйесін дамытуға мүмкіндік береді. Білім беру дамып, қоғамның өзгермелі қажеттіліктеріне жауап беруі үшін философиялық талқылауды жалғастыру маңызды.

  Қазіргі Қазақстан өзінің қазіргі білім беру жүйесін Кеңес Одағынан мұра етті. Кезінде кеңестік білім берудің әлемдегі ең жақсы білімдердің бірі болғаны жалпы қабылданған. Ұлттық тарихтың осы кезеңінде біздің елімізде біртұтас, жеткілікті үйлесімді және тиімді білім беру жүйесі болды. Алайда, КСРО ыдырағаннан кейінгі жылдарда кеңестік дәуірдегі көптеген жетістіктер, оның ішінде білім беру саласында да жойылды. Бұл, өз кезегінде, орыс халқының көптеген рухани-адамгершілік құндылықтарының жоғалуына әкелді.Сонымен қатар қазіргі білім беруде де оң үрдістер бар. Оларға мыналар жатады: мұғалімдер мен оқушылар арасындағы гуманистік, демократиялық қарым-қатынасқа көшуге бағытталған оқу-тәрбие процесін ізгілендіру және ізгілендіру; білім беру мазмұнының вариативтілігі мен әртүрлі деңгейлері, әлеуметтік-экономикалық жағдайлардың өзгеруіне байланысты сұранысқа ие жаңа мамандықтар мен мамандықтардың, оқу пәндерінің енгізілуі (құқық, экономика негіздері, психология және педагогика негіздері, информатика және т.б.); жаңа білім беру стандарттарын, оқу жоспарлары мен бағдарламаларын, пәндер бойынша оқу-әдістемелік кешендерін әзірлеу; білім беру мекемелерінің желісін саралау, мемлекеттік емес оқу орындарын қалыптастыру; білім беруге арналған әлеуметтік тапсырысты ескере отырып.