Философия тарихы

СӨЖ

Тақырыпшалары

Коммуникативті тапсырмалар

Тапсырмалары

СӨЖді іске асыру барысында қолданылатын оқыту әдістері мен технологиялары

Қалыптастырушы компетенция(біліктілік)

СӨЖ ді игеру нәтижесінде студент қол жеткізуі тиіс

Тапсыру формасы

1-СӨЖ

1 МОДУЛЬ

ФИЛОСОФИЯ ТАРИХЫ

.

1 Философия, оның мәселелер шеңбері және адам мен қоғам өміріндегі орны.

Сұраққа жауапты үш бағытта іздестіру  қажет. Біріншіден, адам  мен  табиғат арасындағы  байланыс, қарым – қатынас  ерекшелігіне  назар  аударған  жөн, оның  хайуанаттардан  айырмашылығы,  саналы  іс - әрекеттің  инстинктен  өзгешелігі т.б. адам өмір  сүру тәсіліндегі «рухани  қажеттіліктердің» мәні мен мағынасы жайында ойлану керек.  Екіншіден, адамның  дүниетанымының  құрылымын  сараптаған  дұрыс, үш негізгі  құрылымдық  элементтерінің  ара – жігін  ашып көрсете білу керек

Үшіншіден, көзқарастың  тарихи үш  түріне салыстырмалы түрде талдау жасап, миф, дін және философия арасындағы байланысқа, ерекшелік пен ортақ мақсатқа ерекше тоқталған  дұрыс. Осы жерде, философияның шығу тарихы туралы концепцияларға түсініктеме бере керек

1. Тақырыпқа қатысты глоссарий аппаратымен жұмыс.

Когнитивті түсініктемелік

1. Ақпаратты жинақтау

Ақпаратты-жинақтау

1. Проблемалы мәселені қоя білу

Прагма ұсына білу

1. Жинақталған материалды талдау

Талдау--бағалау

1. Курс алдында полемикаға түсу

Аргументтік дәлелдеу

1Философияның пәнін, қызметтерін, негізгі бөлімдерін және бағыттарын білуі тиіс

2.Философияның адам мен қоғам өміріндегі орны мен рөлін анықтай білу тиіс

Жинақталған тақырып бойынша әдебиеттерге картотека жасау.

Жинақталған ақпараттарды жүйелеу

Арқылы талдау

2 Шығыс мәдениетіндегі философия феномені.

1. Ежелгі үнді философиясындағы брахманизм және буддизм философияларының айырмашылығын талдаңыз.
2. Шығыстық дүниетаным ерекшелігі және ойлау стилін,  Конфуций философиясындағы адам және идеалды қоғам мәселесін талдаңыз.

философиялық ойдың шығуымен, оның алғашқы тарихи типтерімен, Ежелгі Шығыс философиясында койылған мәселелермен және  негізгі мектептермен таныстырыңыз.  

2

1.Аталған стратегиялық бағдарлама, Жолдаулар бойынша түсініктемелік глоссарий құру Когнитивті түсініктемелік

2.Жолдаулардағы тақырыпқа қатысты идеяларды теру Ақпаратты-жинақтау

3.Проблемалы мәселені қоя білу Прагма ұсына білу

4.Жинақталған материалды талдау Талдау--бағалау

5.Курс алдында полемикаға түсу Аргументтік дәлелдеу

Тарихи тұлғалардың өмірлік белсенділігі мысалында, заманауи қоғамның құндылықтары рухында, отансуйгіштікке тәрбиелеудің маңыздылығын түсінуі тиіс

2.Шығыс философиясының іргелі мәселелерін, олардың қойылу  ерекшеліктерін және философияның қалыптастыру үрдісінде шешілуін білуі тиіс

1Философтардың еңбектеріне қысқаша формада аннотация жазу

2.Схема түрінде хронологиялық талдау (индивидуалды жеке)

3 Орта ғасырлық мәдениеттегі философия феномені.

Ортағасырлық Батыс және Шығыс философиясының бағыттарына талдау жасау

2. Екіншіден, Шығыс  мұсылман  философиясындағы Платон мен Аристотель  көзқарасының  рөлі, перипатетизмнің қалыптасуы, жаратылыстану ғылымдары саласындағы жетістіктер жайы да, кеңінен талдану керек

3. Әл – Газалидің «Философтарды теріске  шығару» еңбегіндегі діни – философиялық көзқарасы, Ибн – Руштың дейстік мазмұндағы онтологиясы, Әл – Газали  шығармасын   сынға сұрақтарды ашу қажет.

3

1.Тақырыпқа қатысты түсініктемелік аппарат құру Когнитивті түсініктемелік

2.Мәселені айқындау Ақпаратты-жинақтау

.3. Кейс стади нақты жағдайларды талдау

Проблемалы мәселені қоя білу Прагма ұсына білу

4.Жинақталған материалды талдау Талдау--бағалау

5.Курс алдында полемикаға түсу Аргументтік дәлелдеу

Бұл  сұрақтың мазмұнын ашқан кезде, алдымен   христиандық дін мен ислам  діндерінің шығу тарихына  қысқаша  тоқталған жөн болар еді. Әлемдік діндердің  пайда болуы  адамзат  мәдениетінің дамуына   тікелей әсерін  тигізді,   соның  ішінде өнер   мен  ғылымның, жалпы философиялық  көзқарастың  мазмұны мен мағынасы  өзгерді. Діннің  саяси және әлеуметтік жағдайларға  ықпалы,  адам  мен  қоғам  дамуына  жаңа талаптар  қойылуы, рухани  құндылықтардың үстемдікке ие  болуы, адам табиғаты мен  іс - әрекетіне, өмірдің мәніне діни – философиялық мазмұнда анықтамалар берілуі жайында айтылу керек.

.

Философиялық глоссарий құрастыру

Авторлардың еңбектеріне кілт сөздер мен аннотация жазу

4 Ренессанс пен Реформация мәдениетіндегі философия.

Схеманы толтыру

Антропоцентристік және гуманистік сипаты, ғылым мен өнердің дамуы, секуляризация процессі жайына ерекше назар аудару керек. Ренессанс дәуірі мәдениетінің ірі өкілдері: Н.Кузанский, Д.Бруно, Н.Коперник, Н.Макиавелли, Пико делла Мирандола, Эразм және Мор, Монтень т.б шығармаларына талдау жасау керек.  

4

1.Аталған тапсырма бойынша еңбектерге шолу жасау Когнитивті түсініктемелік

2. Тақырып бойынша кілт сөздер құру Ақпаратты-жинақтау

3.Тарихи өткен мен дәлелді мағлұматтарды талдай отырып тарихи маңыздылығын көрсету Прагма ұсына білу

4.Талдау—бағалау

5.Аргументтік дәлелдеу

XVII – ғасырдағы философияның ғылыми – центристік сипат алуы, ғылым мен техника саласындағы ашылған жаңалықтардың жалпы мәдениетке әсері жайында ізденістер жасау тиіс. Философиялық танымдағы эмпирикалық дәстүр өкілдері: Ф.Бэкон, Т.Гоббс, Дж.Локк; рационалистік  дәстүрді дамытушылар Р.Декарт, Б.Спиноза, Г.Лейбниц концепцияларымен танысып, негізгі идеяларын конспектілеу шарт.

1. Салыстырмалы талдау
2. Блиц-сұрақ құрастыру
3. Топтар арасында «Сұрақ-жауап-талқылау» форматында жарыс
4. Кестемен жұмыс

5 ХІХ ғ. мәдениетіндегі батысеуропалық философия.

1. А.Шопенгауэр – адам бақыты туралы көзқарасын талдаңыз.
2. Ф.Ницше философиясындағы «ұлы адам» мәселесіне зерттау жүргізіңіз.
3. «Мальтузианство» концепциясы адамзат болашағы туралы, Қоғамдық прогресс туралы көзқарастар тарихы туралы концепцияларға авторлық зерттеу жүргізіңіз

1.Аталған тапсырма бойынша еңбектерге шолу жасау Когнитивті түсініктемелік

2. Тақырып бойынша кілт сөздер құру Ақпаратты-жинақтау

3.Тарихи өткен мен дәлелді мағлұматтарды талдай отырып тарихи маңыздылығын көрсету Прагма ұсына білу

4.Талдау—бағалау

5.Аргументтік дәлелдеу

ХІХ ғ. мәдениетіндегі батысеуропалық философия философиясында койылған мәселелермен және  негізгі бағыттарды білуі керек.

Арнайы философиялық терминологияны және тақырып бойынша категориялық ұғымның  аппаратын қолдана білуі керек.

Философиялық түпнұсқа мәтіндермен шығармашыдлық және сыни түрде жұмыс жасай білуі керек.  

Философияның өзекті мәселелері бойынша философиялық сұқбат пікірталас жүргізу тәсілдері

Көпшілік алдында сөйлеу және өзіндік көзқарасын  жазбаша түрде дәлелді баяндау және қорғау

6 ХІХ ғ. – ХХ ғ. басындағы ресейлік мәдениет контекстіндегі орыс философиясы.

1. XIX- XX ғасырлардағы орыс философиясының ерекшелігін анықтау.
2. Славянофилдер мен батысшылдар философиясына салыстырмалы талдау жасау.
3. Н.Бердяев, Л.Шестовтың әлеуметтік философиясының негізгі идеяларына схема жасаңыз.

1.Аталған тапсырма бойынша еңбектерге шолу жасау Когнитивті түсініктемелік

2. Тақырып бойынша кілт сөздер құру Ақпаратты-жинақтау

3.Тарихи өткен мен дәлелді мағлұматтарды талдай отырып тарихи маңыздылығын көрсету Прагма ұсына білу

4.Талдау—бағалау

5.Аргументтік дәлелдеу

Зерттеліп отырға тақырып бойынша өз ойларын логикалық тұрғыда баяндай білу керек.

Философиялық білімнің негезисі мен дамуының ерекшеліктерін сараптай білу қажет

Тақырып бойынша өзіндік көзқарасын қалыптастыруды және оны дәлелді түрде жақтай білуі керек.

Философияның өзекті мәселелері бойынша философиялық сұқбат пікірталас жүргізу тәсілдері

Көпшілік алдында сөйлеу және өзіндік көзқарасын  жазбаша түрде дәлелді баяндау және қорғау

7 Қазақ мәдениетіндегі философия феномені

1. Ежелгі Евразия халқының дүниетанымына көшпенді мәдениеттің тигізген әсерін талдау.
2. Көшпенділердің дүниені философиялық сараптау ерекшелігін нақтылау.
3. Қазақ халқының көзқарасындағы образдық, интуитивтік ойлаудың басымдылығын зерттеу.
4. Көне түріктердың философиясының синкретистік табиғатын талдау.
5. Қазақ халқының  рухани мәдениетіндегі халық шығармашылығының рөлін зерттеу.
6. Қазақ халқының эстетикалық және парасатты санасы туралы көзқарастарды талдау.

Когнитивті түсініктемелік

Қазақ ақын жырауларының, би шешендерінің философиялық көзқарастарын зерттеу. Олардың шығармаларына шолу жасау.

Тақырып бойынша кілт сөздер құру Ақпаратты-жинақтау

3.Тарихи өткен мен дәлелді мағлұматтарды талдай отырып тарихи маңыздылығын көрсету Прагма ұсына білу

4.Талдау—бағалау

5.Аргументтік дәлелдеу

А.Байтұрсынов, Ә.Бөкейханов, М.Шоқай, М.Дулатов, М.Жұмабаев, С.Торайғыров т.б. қазақ зиялыларының әлеуметтік мәселелерге көзқарасын талдай білуі керек.

Арнайы философиялық терминологияны және тақырып бойынша категориялық ұғымның  аппаратын қолдана білуі керек.

Философиялық түпнұсқа мәтіндермен шығармашыдлық және сыни түрде жұмыс жасай білуі керек.  

Қазіргі қазақ  философиясының  әлемдік  философиямен  байланысы,  дін  және діл туралы  жаңа  көзқарастардың  пайда  болуы, қазіргі  заманғы қазақ  зиялыларының  философиялық – ғылыми  шығармаларындағы өзекті деген  мәселелердің  көтерілуі  туралы да нақтылы  пікірлер қажет.  Ол  үшін, қазақ  және орыс  тілдерінде, тәуелсіздік алған  жылдары жарық  көрген  қазақстандық  авторлардың  шығармаларына  шолу жасап, қорытындылау өте қажет. Соған  негізделе отырып ұлттық  дүниетанымның  бағыт – бағдарына, мән – мағынасына жалпы анықтама беруге болады

Философияның өзекті мәселелері бойынша философиялық сұқбат пікірталас жүргізу тәсілдері

Көпшілік алдында сөйлеу және өзіндік көзқарасын  жазбаша түрде дәлелді баяндау және қорғау

8 ХХ ғ. - XXI ғ. қарсаны мәдениеті контекстіндегі батыстық философия.

XX ғасыр философиясындағы  рационализм және иррационализм арасындағы шиленістің  күшейуі. Алдымен,  XIX  ғасырдың  екінші жартысынан  бастап  классикалық  философияда пайда болған  дағдарыстың  жалпы себептерін  ашу керек.

Ф. Ницше, В. Дильтей, О. Шпенглер, Г. Зиммель  т.б. танымның  интуитивті формаларын  негізге алды. Осы ойшылдардың  философиялық  дүниетанымына,  таным  тәсілдеріне  ерекше талдау жасаған дұрыс.

Ғылыми – техникалық  даму және білім  мәселесінің  өзектілігі. XX – ғасырда  ғылым  мен  техниканың  дамуы,  білім мен  информациялық  құралдардың  жетілуі философияда  әртүрлі  көзқарастар  тудырғаны белгілі. Осы мәселе  бойынша сциентизм  деп  аталатын, ғылыми – техникалық  даналыққа  табынған концепциялар  мен  оларға  қарсы  бағытталған антисциентизм  деп  аталатын  концепциялар  жүйесіне салыстырмалы  талдау  жасау керек.

Аталған тапсырма бойынша еңбектерге шолу жасау Когнитивті түсініктемелік

2. Тақырып бойынша кілт сөздер құру Ақпаратты-жинақтау

3.Тарихи өткен мен дәлелді мағлұматтарды талдай отырып тарихи маңыздылығын көрсету Прагма ұсына білу

4.Талдау—бағалау

5.Аргументтік дәлелдеу

З. Фрейд, К.Юнг, Э. Гуссерль, Н. Бердяев, С. Кьеркегор, К. Ясперс, М. Хайдеггер, М. Бубер т.б. еңбектерінде жалпы философиялық  мәселелердің, тіпті  философияның  өзіне  берілген  анықтамалардың  ерекше қаралуына айрықша назар  аудару қажет.  

Әлемдік  діндердің  қазіргі заманғы даму  деңгейі, олардың  жалпы мәдени - әлеуметтік  құбылыстар  өміріндегі маңызы  мен  мазмұны  жайында тарихи шолу жасап алу керек.

XX  ғасырдағы діни – философияда  өзіндік  орны  бар П.Тейяр де Шарден  философиясына  және  басқа да жекелеген  ойшылдардың  осы мазмұндағы пікіріне,  концепцияларына  түсініктеме беру керек. Олардың  жалпы адамзаттық  құндылықтарды қорғаудағы, бейбітшілікті жақтаудағы, экологиялық  және медициналық  мәселелерді, әлеуметтік қайшылықтарды шешудегі ұсынған идеяларына назар  аударыңыз.

Философияның өзекті мәселелері бойынша философиялық сұқбат пікірталас жүргізу тәсілдері

Көпшілік алдында сөйлеу және өзіндік көзқарасын  жазбаша түрде дәлелді баяндау және қорғау

.