Философияның қысқаша тарихы

Қожа Ахмет Яссауи атындағы халықаралық қазақ-түрік университеті
Экономикалық басқару және құқық факультеті

Қаржы кафедрасы [pic 1]

Эссе

Тақырыбы: Философияның қысқаша тарихы

                      Қабылдаған: Исаев.М.

Орындаған: Ибадуллаев Н

                                                Тобы: ЭҚЖ-011 F                  

Түркістан 2022

Адамды қоршап тұрған нәрселердің көбін ол өзінің жан дүниесіне бейсаналық түрде, ешқандай сыни баға бермей, қоршаған дүниені сол қалпында қабылдайды, оның табиғаты туралы ойланбай қабылдайды. Әдетте адам қарапайым өмір сүруге тырысады және дәйекті ойлау қажеттілігін сезінбейді. Бірақ адамның көңіл-күйі де басқаша болады және ол жеке өзі үшін мағынасы жоқ сияқты көрінетін сұрақтарға жауап беруге тырысып, шындыққа бет бұру, шындықтың сырын ашу, шындықтың сырын ашу қабілетін өз бойынан табады. Дүние қайдан пайда болды? Тарих қайда бара жатыр? Адамның мақсаты не? Бірақ адамдар адамзаттың болашағына жеткілікті тереңдікпен және алаңдаушылықпен мәңгілік ойлайды. Қазіргі адамзат қоғам эволюциясы процесінде жасалған дүние туралы орасан зор ақпарат пен білімге ие, бірақ ол онша дана бола қойған жоқ. Сонымен қатар, даналықты меңгеру – адамзаттың өркениеттің басы-қасында көтерілген және бүгінгі күнге дейін шешімін таппай келе жатқан мәселелерін ұғынуға талпыну мен өмір сүруін қамтамасыз ету – адамзаттың басты міндеттерінің бірі.

Сонымен ФИЛОСОФИЯ дегеніміз не?

«Философия» термині гректің phileo – махаббат және sophia – даналық сөздерінен шыққан және даналыққа деген сүйіспеншілікті білдіреді.

Дегенмен, даналық сүйіспеншілік философ болудың маңызды шарты болғанымен, адамды оның иесі етпейді. Философия – мәңгілік мәселелер туралы, адамның өмірі мен өлімі туралы, адам тағдыры туралы ойлаудың белгілі бір қабілеті және осы қабілетте ол адамзат баласының пайда болуымен бірге пайда болды, Философия түпкілікті, мәңгілік мәселелермен айналысады. Ғылым, әрине, әлемнің салыстырмалы түрде толық бейнесін құруға тырысады. Бірақ ол нақтылыққа батырылады, ол көптеген нақты мәселелерді шешеді. Бұл тұрғыдан алғанда философия әлдеқайда еркін. Ол әмбебап мәселелер туралы ойлайды.

Алайда софистер мүлдем басқа пікірде болды. Философтың негізгі міндеті шәкірттеріне даналыққа үйрету деп есептеді. Олар даналықты шындыққа жетумен емес, әркім дұрыс және пайдалы деп санайтын нәрсені дәлелдей білумен анықтады. Бұл үшін кез келген құралдар әртүрлі айла-амалдарға дейін қолайлы деп танылды.

Сонымен, кейбір ойшылдар философияның мәнін шындықты іздеуде, басқалары – оны жасыру, бұрмалау, өз мүдделеріне бейімдеу; біреулер көзін аспанға, біреулер жерге бағыттайды; біреулер Құдайға, біреулер адамға; Кейбіреулер философия өзін-өзі қамтамасыз етеді десе, басқалары қоғам мен адамға қызмет етуі керек дейді.Осының бәрі философияның өз пәніне деген алуан түрлі көзқарастарымен және түсінігімен ерекшеленетінін дәлелдеп, оның көптік сипатын айғақтайды.

Философияны болмыстың, танымның және адам мен дүние арасындағы қатынастардың жалпы принциптері туралы ілім ретінде анықтауға болады. Біріншіден, философия әрқашан оның категориялары мен олардың жүйесін, заңдылықтарын, зерттеу әдістері мен принциптерін тұжырымдайтын теория түрінде болады. Философиялық теорияның ерекшелігі оның заңдары, категориялары мен принциптері жалпыадамзаттық сипатқа ие болып, бір мезгілде табиғатқа, қоғамға, адамға және ойлаудың өзіне таралуында.

Сократ үшін философия этикалық мәселелермен көбірек айналысты. Ол адамдарға шындықты түсінудің дұрыс жолын көрсеткені үшін сотталды. Сократтың ойынша, этика – білім мәселесі. Ол сондай-ақ «Мен қайдан білемін?» деген сұрақтарды қарастырды. және "Мен не білемін?" Сократ өзінің философиялық ойларын өзін қоршаған әлеуметтік орта аясында ой елегінен өткізеді. Басқа философтар да солай. Өйткені, олар өздерін қоршаған әлеуметтік шындықтың проблемаларынан қорғайтын және қорғайтын кокондарда өмір сүрген жоқ. Бұл мәселелер көбінесе әртүрлі сұрақтар қоюға итермелейтін негізгі себептер болды. Дәлелдеу өнерін үйретуді бір ұстанымды қолдап та, оған қарсы да жақтағандардың арамдығы мен әділетсіздігі Сократты таң қалдырды. Ол шындықты осындай жолмен түсінуге болатынына күмәнданды. Оның әдісі – күмән мен сұрақ.