Ғылыми зерттеу әдіснамасы түсінігі

КЕНЖЕҒАЛИ САҒАДИЕВ АТЫНДАҒЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ БИЗНЕС УНИВЕРСИТЕТІ

[pic 1]

 «Бизнес информатика» кафедрасы

СӨЖ

«Қолданбалы аналитика онтологиясы» пәні бойынша

«Ғылыми зерттеу әдіснамасы түсінігі» тақырыбына

Орындаған:_________________________

Тексерген:__________________________

Мазмұны

1. Кіріспе

1. «Ғылыми зерттеу әдістемесі» ұғымы

1. Әдістеме құрылымы
2. Әдістемелік білім саласы

1. Негізгі бөлім

1. «Ғылыми зерттеу әдістемесінің» маңызы

1. Қорытынды

1. «Ғылыми зерттеу әдістемесі» ұғымы

Ғылыми зерттеу әдістемесіне түсінік бермес бұрын ғылым, ғылыми білім, ғылыми зерттеу ұғымдарына қысқаша тоқтала кетсек.

Ғылым – бұл табиғат, қоғам және ойлау қабілеті бойынша жаңа білім алуға бағытталған ғылыми-зерттеу қызметінің саласы. Ғылым рухани мәдениеттің маңызды құрамдас бөлігі болып табылады. Ол келесі өзара байланысты белгілермен сипатталады:

- табиғат, адам, қоғам туралы объективті және негізделген білімдердің жиынтығы;

- жаңа сенімді білімді алуға бағытталған қызмет;

- таным мен білімнің бар болуын, жұмыс істеуін және дамуын қамтамасыз ететін әлеуметтік институттардың жиынтығы.

"Ғылым" термині жеке салаларға қатысты да қолданылады: математика, физика, биология және т. б.

Ғылымның басты мақсаты - субъективті және объективті әлем туралы білім алу.

Ғылымның міндеттері:

- фактілерді жинау, сипаттау, талдау, жалпылау және түсіндіру;

- табиғат, қоғам, ойлау және қозғалыс заңдылықтарын анықтау

таным;

- алған білімдерін жүйелеу;

- құбылыстар мен процестердің мәнін түсіндіру;

- оқиғаларды, құбылыстар мен процестерді болжау;

- практикалық қолданудың бағыттары мен нысандарын белгілеу

алынған білім.

Ғылыми зерттеу - ғылыми білім алуға байланысты теорияны зерттеу, эксперимент, тұжырымдамалау және тексеру процесі болып табылады. Ғылыми зерттеудің бірқатар түрлері бар. Олар:

• Іргелі зерттеу - негізінен қолдану перспективаларына қарамастан жаңа білім шығару үшін қабылданған зерттеу түрі.
• Қолданбалы зерттеу - негізінен практикалық мақсаттарға жету, нақты міндеттерді шешу үшін жаңа білімді қолдануға бағытталған зерттеу түрі.
• Монодисциплинарлық зерттеу - жеке ғылым аясында жүргізілетін зерттеу түрі.
• Пәнаралық зерттеу әр түрлі саладағы мамандардың қатысуын талап етеді және бірнеше ғылыми пәндердің қиылысында жүзеге асырылады.
• Кешенді зерттеу ғалымдар зерттелетін шындықтың маңызды параметрлерінің мүмкін болатын ең көп санын қамтуға тырысатын әдістер жүйесінің көмегімен жүзеге асырылады.
• Бір факторлы немесе аналитикалық зерттеу зерттеушінің пікірінше, шындықтың бір, ең маңызды аспектісін анықтауға бағытталған.
• Іздеу арқылы зерттеу тақырып бойынша жұмыстың болашағын анықтауға, ғылыми мәселелерді шешудің жолдарын іздеуге бағытталған.
• Сыни зерттеу қолданыстағы теорияны, модельді, гипотезаны, заңды және т.б. жоққа шығару немесе екі балама гипотезаның қайсысы шындықты дәлірек болжайтынын тексеру мақсатында жүргізіледі.
• Нақтылау зерттеуінің мақсаты - теория фактілер мен эмпирикалық заңдылықтарды болжайтын шекараларды белгілеу арқылы жүргізу.
• Репродуктивті зерттеу. Оның мақсаты - алынған нәтижелердің сенімділігі мен объективтілігін анықтау үшін прекурсорлардың экспериментін дәл қайталау. Репродуктивті зерттеу бүкіл ғылымның негізі болып табылады. Сондықтан эксперименттің әдісі мен нақты әдісі субъективті болуы керек, яғни зерттеу барысында жүргізілген операцияларды кез-келген білікті зерттеуші қайталауы керек.
• Әзірлеу арқылы зерттеу -нақты іргелі және қолданбалы зерттеулердің нәтижелерін тәжірибеге енгізетін ғылыми зерттеу болып табылады.

Әдістеме – теориялық және практикалық іс-әрекетті ұйымдастырудың және кейіннен құрастырудың арнайы таңдалған әдістерінің, құралдары мен принциптерінің жиынтығы.