Ол таудан жаратылған

Шерубаев Нұржан

Аударма ісі 2-курс

Эссе

Ол таудан жаратылған

Бүгінде Мұқағалидың даңқы барша қазаққа белгілі. Өлең жолына алғаш қадам басқан жастар ең алдымен Мұқағалиға еліктейді. Мұқағалиды әдебиетке қатысы жоқ адам да таниды. Қазақ поэзиясы дегенде ойға ең алдымен Мұқағали түседі. Бірақ әдебиетімізде Мұқағалиға тең келетін ақындар аз емес.

Мұқағали – бұл атау бүгінде қазақ поэзиясын бейнелейді. Ұлы қазақ жерінің, қазақ халқының сүйіспеншілігіне бөленген біртуар перзенті, нұрлы талант иесі. Мұқағали өмір сүрген дәуірді алып қарайық, бұл өткен тарихты толықтай көлеңкелеген, руханиятты мүлде жоққа шығарған соғыс жылдары мен күрделі материалистік көзқарастардың заманы еді. Тың игеру, одан кейін жылымық – бұл тоталитаризм заманы еді. Ол осы тұста жазған, оқырман жүрегіне жол тапқан, өлеңдері кеңінен танылған. Соғыс Мұқағали өмірінің бәрін өзгертті. Әкесі майданға аттанғанда ол 10 жаста еді, өмірдің барлық ауыртпалығы жасөспірімнің иығына түсті. Әскери буынның барлық ұлдары сияқты ол да әйелдер мен балалар ғана тұратын үйде енді еркек үшін қалғанын түсініп, ерте есейген. Мақатаевтың әкесі майданда қаза тапты. Міне, содан бері Мұқағали өзінің – «Соғыстың соңғы көктемі» – далаға шығып, жоғалып кетуге құқы жоқ екенін ешқашан ұмытқан емес. Бәлкім, дәл осы сәтте оған өлместік туралы бейсаналық түсінік пайда болды, ол кейінірек оның шығармашылығында бейнеленді.

Мақатаев қазақ халқына, оның болашағына сенеді және оған қажет болуға тырысты. Ұлттық дәстүр мен ұлттық сана-сезімнің тереңінен туған поэзиялары – ақынның өз халқына қызмет ету жолын көрсетеді.

Мақатаевтың бақыты – өз Отанында халқымен бірге тұруында. Бірақ ол үшін бұдан да жоғары – халықтың өзі мен туған жердің бақыты. Бұнда қаншама тектілік пен шынайы патриоттық сезім! Ақынның туған жеріне, халқына деген сарқылмас махаббаты жан дүниесін терең тебірентеді. Расында, Мақатаевтан үйренеріміз көп!

Мейірімді де шыншыл, қарапайым да батыл, аңғал да жомарт, ашық та қарапайым, турашыл да әділ ақын: «Мен адам болып тудым және солай болып қала беремін» деп айтып кеткен. Ол адамдарды жақсы көретін және барлығымен ортақ тіл таба алатын. Ол әрқашан көмектесуге ынталы болды.