Қазақстанның табиғи аймақтарындағы дендрологияның потенциалы

Павлодар мемлекеттік С.Торайғыров атындағы университеті

Курстық жұмыс

Тақырыбы:Қазақстанның табиғи аймақтарындағы дендрологияның потенциалы

Тобы: Қэк-301(қ)

Орындаған: Көшербаева А

Қабылдаған: Бахбаева С

Мазмұны

Кіріспе...............................................................................................................2

1 тарау. МӘСЕЛЕНІ ЗЕРТТЕУ ТАРИХЫ ЖӘНЕ ӘДІСТЕМЕСІ

1. Тарихи дендрохронологиялық әдісті қолдану және зерттеу аудандарының физикалық-географиялық сипаттамасы....................4
2. Дендрохронологиялық әдіс ..................................................................8

2 тарау. БЕРЕЛ ҚОРЫМЫНЫҢ АРХЕОЛОГИЯЛЫҚ ЕСКЕРТКІШТЕРІ..10

2.1. Дендрохронология мен дендроклиматологияның айырмашылығы....................10

2.2. Берел қорымының дендроархеологиялық ерекшеліктері.....................12

3-тарау . БОТАЙ МӘДЕНИЕТІНІҢ АРХЕОЛОГИЯЛЫҚ ОРЫНДАРЫ ..16

3.1. Ботай  мәдениетінің жалпы сипаттамасы..................................................16

3.2. Ботай мәдениетінің дендроархеологиялық ерекшеліктері......................18

4-тарау. МАТЕРИАЛДАРДЫ ДЕНДРОХРОНОЛОГИЯЛЫҚ ТАЛДАУ

КЕНДІ АЛТАЙ АЙМАҒЫНЫҢ АРХЕОЛОГИЯЛЫҚ ЕСКЕРТКІШТЕРІ...20

4.1. Алтай өңіріндегі археологиялық нысандардың жалпы сипаттамасы.......20

4.2.Пазырық мәдениетінің жалпы сипаттамсы мен ерекшелігі.......................22

Қорытынды............................................................................................................23

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі........................................................................24

Кіріспе

Дендрология(грек dendron- ағаш және логия) – ботаниканың ағаш,бұта,шала бұталы зерттейтін бір саласы,ағаштар,бұталар,олардың құрылысы,жүйеленімі,филогенезі,физиологиясы,экологиясы, шаруашылық мәні туралы ғылым;ботаниканың бір саласы.

Орман шаруашылығы,көгалдандыру,фитомелиорация,өсімдіктер интродукциясы пәндерімен тығыз байланысты. Қазақстанда өсетін ағаштар мен бұталар туралы алғашқы мәліметтер (XIX ғасырдың басы- XXғасырдың аяғы) орыс ботаник-ғалымдарының (А.И.Шренк, И.Г.Борщов, Г.Н.Потанин, т.б.) еңбектерінде жарияланған. Дендрология саласындағы ғылыми зерттеу жұмыстар республикада 1932 ж., яғни КСРО Ғылым Академиясыынң қазақстандық базасы құрамында ботаникалық сектор ашылып, Алматы ботаника бағы құрылғаннан кейін басталып, Алтай (1935), Қарағанды (1940), Жезқазған (1966), Іле (1966), Маңғыстау (1972) ботаника бастарында жалғастырылды.

Дендрология зерттеулерге Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің Ботаника және фитоитродукция институтының құрамындағы Бас ботаникалық бақ басшылық етеді. Қазақстанның әр түрлі аймақтарында өсетін ағаш өсімдіктері зерттеліп, республикасының өсімдік шикізаты жөніндегі мәліметтер қорытылды. (Н.В.Павлов, 1948). Жергілікті және интродукцияланған ағаштар мен бұталар,олардың өсіп жағдайлары туралы деректер жинақталып,сол өсімдіктерді пайдалану жайлы ұсыныстар жасалды. Қазақстанның ботаникалық бақтары на басқа елдерден әкелінген ағаш өсімдіктері өсіріліп,сынақтан өткізілді. Республика өңірлерінде интродукцияланған ағаш өсімдіктердің өсіп өнуі, аяз бен қуаншыдыққа төзімділігі, тіршілік жағдайларына бейімделуі, т.б. биология ерекшеліктері зерттелді. Қазақстан мен Орталық Азия, тропиктік, субтропиктік, қоңыржай белдеулерден әкелінген ағаштардың экспозициясы жасалды.

        1 тарау. МӘСЕЛЕНІ ЗЕРТТЕУ ТАРИХЫ ЖӘНЕ ӘДІСТЕМЕСІ

1.1.Тарихи дендроархеологиялық әдісті қолдану тәжірибесін зерттеу

Дендроархеология (грек.dendron – ағаш, choronos – уақыт, logos- ілім,ғылым) –  бұл ағаштың сақинасын анықтауға арналған ресми термин, бұл сол аймақтағы климаттың өзгеруінің егжей-тегжейлі жазбасы ретінде ағаштардың өсу сақиналарын қолданатын ғылым, сондай-ақ көптеген түрдегі ағаш заттар үшін құрылыс күнін жақындату тәсілі. Археологиялық танысу әдістерінің  қалай жүріп жатқанын айта кететін болсақ, дендрохронология өте нақты:егер ағаштан жасалған ағаш сақинасы сақталып, бар хронологиямен байланыстырылса, зерттеушілер нақты күнтізбелік жылды және маусым уақытын анықтай алады. Олар 10 мың жылдан астам кезеңдерді қамтуы мүмкін. Ол радиокөміртекті әдісті тексеру үшін қолданылады.