Кәсіпорында еңбек қорғауды ұйымдастыру және бақылау

Кәсіпорында еңбек қорғауды ұйымдастыру және бақылау

Дәрістің мақсаты: жұмыс орнындағы еңбекті қорғауды ұйымдастыру, оның міндеттері мен жауапкершілігі туралы түсіндіру.

Жоспар: 

1. Мамандар мен басшылардың еңбек қорғауды ұйымдастырудағы міндеттері мен жауапкершілігі .

2. Еңбек қорғауды басқару және бақылау .

3. Қауіпті және зиянды факторлардың топтастырылуы.  

      Кәсіпорындағы Еңбек қорғау жұмысын  ҚР «Еңбек Кодексі» баптарына сүйене отырып жұмыс орнының басшылары мен мамандары ұйымдастырады .

      Еңбек қорғауды ұйымдастырудың қысқаша жүйесі .

1. Қауіпсіз еңбек ету әдістеріне оқыту-үйрету ( нұсқаулар жүргізу ).

     Мазмұн-түрiне және өткiзiлу мерзiмiне қарай нұсқаулар төмендегiдей болып бөлiнедi:   1-шi –кiрiспе нұсқау.    2-шi- жұмыс орнындағы алғашқы нұсқау.  3шi- қайталама нұсқау;   4шi- жоспардан тыс нұсқау (внеплановый);  5ші- мақсатты  нұсқау (целевой).

2 ) жұмысшыларды жұмыс киімімен және жеке басты қорғайтын құрал – жабдықтармен қамтамасыз ету ;

3 ) шаруашылықта қолданылатын машиналар мен қондырғылардың ақаусыз жұмыс істеуін қамтамасыз ету ;

4 ) кешендегі ,цехтағы, әр жұмыс орнындағы санитарлық-гигиеналық жағдайларын қадағалау ;

5 ) Еңбек қорғау жұмысын жоспарлы түрде жүргізу .

      ҚР «Еңбек Кодексі» баптарында айтылғандай  - " Еңбекті қорғау жөніндегі заң және өзге де нормативтік актілерді бұзуға кінәлі ,  не қадағалау мен бақылауға кедергі келтіруші лауазымды адамдар белгіленген тәртіппен  әкімшілік , тәртіптік , материалдық немесе қылмыстық жауапқа тартылады " .

       Мамандар үшін жауапкершілік :

1. Әкімшілік – иман – шарт жазалауы ( моральдік ) , ескерту жасау  , көпшілік алдында ұйалту , жұмысын төмендету , жұмыстан босату т.б.
2. Тәртіптік – қызметкерлердің бастықтың алдында шаруашылықтың ішкі тәртібін бұзғаны үшін беретін жауапкершілігі .
3. Материалдық – шығынның құныны төлеу ( егер айыпты болса ) :

        а ) толық төлеу  , б ) жартылай төлеу  - бұны көпшілік жиналысы

                    шешеді .

1. Қылмыстық жауап – а ) бас бостандығынан айыру  , ә ) жұмыс орнынан айыру т.б.

2 . Еңбек қорғауды басқарудың негізгі  мақсаты  -  қауіпсіз еңбекті ұйымдастыру , денсаулықты және еңбекшінің еңбекке қабілетін сақтау болады .

       Еңбек қорғауды " жүйе " әдісімен басқарған тиімді деп саналады . Бұндай әдіспен басқарғанда мыналарды бөліп алуымыз керек : объект , субъект , басқару тәсілі .

       Басқару объектісіне – еңбек ету жағдайы , еңбекшілер қауымының еңбек тәртібі , оларға әсер ететін өндірістік қауіп – қатерлер және кәсіптік қорғау .

       Басқару субъектісі ( цехтық басқару ) дереу қимыл жасауға да ыңғайлы болуы керек .

       Басқару тәсілінің негізгі басқаруға келіп түскен хабарлардың дәлдігіне , толықтығына байланысты . Осындай бөлшектеген " ж ү й е " әдісінің кемшіліктері байқалады . Бұнда басқару субъектісінің жетілмегені байқалады .