Ақпаратты қорғаудың криптографиялық әдісі

ҚАЗАҚСТАН  РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ  ДЕНСАУЛЫҚ  САҚТАУ  МИНИСТРЛІГІ

ОҢТҮСТІК  ҚАЗАҚСТАН  МЕМЛЕКЕТТІК  ФАРМАЦЕВТИКА АКАДЕМИЯСЫ

Медициналық биофизика, информатика және математика кафедрасы

Реферат

Тақырыбы: Ақпаратты қорғаудың криптографиялық әдісі

Орындаған: Бидан А.

Тобы:103 “А” МПД

Қабылдаған:Абдримова З.

Шымкент 2015 ж

ЖОСПАР

І Кіріспе.

ІІ Негізгі бөлім

1. Информация техникалық қауіпсіздігінің криптографикалық әдісі.
2. Криптографиялық әдістің түрлері.

ІІІ Қорытынды.

IV Пайдаланылған әдебиеттер.

Кіріспе

“Информацияның техникалық қауіпсіздігі” терминін қәсіпқойлар әр түрлі түсінеді. Біреулері электр тогы жағынан, ал біреулері, мысалы, антивирустық бағдарламалар арқылы информацияның қауіпсіздігін қамтамасыз етеді. Ал біздің қарастыратынымыз , осы бөлек ойларды бір топқа жинастырып, “информацияның технологиялық қауіпсіздігін” толық меңгеру.

Тұтынушының алдында анық тапсырмалар тұр - өндіру процессін реттеу,  бухгалтерлік немесе қоймалық есепті, қаржы және кадрларды басқару т.с.с. бихнес-процесті қамтамасыз ету. Қандайда бір ақпараттық технологияны іске асыру мұны оптималды жолмен шеше аласа, тұтынушы оны енгізу үшін өзінің уақыты мен қаржысын жұмсайды. Бірақ, бизнес-процесті ақпараттық жүйеге сеніп, ол оның жұмысқа қабілеттілігіне тура тәуелді болып қалады. Бұл тәуелділік өте қаіпті. Басқаша сөзбен айтқанда, егер кез-келген себеппен негізгі бизнес-процеске жауап беретін технология жұмысқа жарамсыз болып шықса, онда бұл бүкіл кәсәпорынды қауіп-қатерге қояды. Тұтынушы үшін ақпараттық технологиялар қауіпсіздігі – бұл келелі мәселе, оларды дұрыс және үзіліссіз функциялаумен байланысты.

Информацияның техникалық қауіпсіздік әдісінің бірі:

Криптография

 Информация қауіпсіздігі және оны реттеу - криптология (kryptos-құпиялы, logos-ілім). Криптология екі бағытқа, криптография және криптоанализ, бөлінеді.  

Криптография – информацияны математикалық әдістерді қолданып, іздестіріп, пайда етеді.

   Криптоанализ – осы жазылған криптографиялық информацияны еш қиындықсыз, кілтсіз оқу.

Криптограмманың негізгі бағыты – ол жеке байланыс көздері арқылы (интернет, хат) жіберілген информацияның дұрыстығы мен құпиялы түрде орын ауыстыруын қамтамасыз ету.

Ақпаратты өзге адамдардың оқуныны мүмкіндік беріп, оны түрлендіру арқылы қорғау адам санасын ерте заманнан бері толғандырып келеді. Криптография тарихы – адам тілінің тарихымен құрдас.

Оның үстіне, алғашқы жазулардың өзі криптографиялық жүйе болды, себебі ежелгі қоғамда оны тек таңдаулылар ғана иемденген. Ежелгі Мысыр және Ежелгі Үндістаннның киелі кітаптары бұған мысал болып табылады.

Қазіргі заманғы криптография 4 бөлікке бөлінеді.

[pic 1]

[pic 2][pic 3][pic 4][pic 5]

Криптографиялық тәсілдің негізгі пайдаланатын бағыттары – конфеденцияалды ақпараттарды байланыс каналдары арқылы алмасқанда (мысалы, электронды почта), алмасып жатқан ақпараттың дұрыстығын, ақпаратты сақтау (құжаттарды, мәліметтер базасы) ақпарат тасымалдаушыларда шифрланған түрде алып жүру.

Симметриялық криптожүйенің түрлері.

[pic 6][pic 7][pic 8][pic 9][pic 10]

                                    Ауыстыру

Түрлендірудің ең қарапайым түрі, негізгі тексттегі символдарды өзге қиынрақ тәсіл бойынша сол алфавиттың басқа әріпіне алмастыру. Жоғары криптотұрақтылықпен қаматамасыз ету үшін үлкен кілттерді қолданған жөн.

Цезарь астыруы

Цезарь ауыстыруы ауыстырудың ең оңай нұсқасы болып табылады. Ол моноалфавитті ауыстыру тобына кіреді.

Анықталынуы. Cm={Ck: 0≤km), m демеуі бар

Ck: j→(j+k) (mod m), 0≤k< m,