14-17 жас аралығындағы қыз бала

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ

АЛМАТЫ  ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ  УНИВЕРСИТЕТІ

«ТАМАҚТАНУ ӨНІМДЕРІНІҢ ТЕХНОЛОГИЯСЫ» КАФЕДРАСЫ

«ТАМАҚТАНУ ФИЗИОЛОГИЯСЫ» пәні бойынша жеке тапсырма

                           Тақырып: 14-17 жас аралығындағы қыз бала

                                                                             Орындаған: 2 курс студенті

                                                                                 Гр. ТОП-17-13 Жумабаева А.

Қабылдаған: PhD,

                                                                             диоценті  Буламбаева А.А

Алматы 2018

Мазмұны

        Кіріспе        

        Тамақтану маңызы.  Адам өмірінде дұрыс және тиімді тамақтану

маңызды рөл атқарады. Тамақтану рационында тамақтың алуан түрлі болу қажет: еттен және балықтан жасалған тамақтар, сүт өнімдері,көкөністер мен жеміс-жидектер, өсімдіктекті және жануар текті майлар. Әрбір адамның азық-түлік заттарын дұрыс пайдалануы, артық жеуі және жалықтыруы денсаулықты көп нығайтуға көмектеседі. Дұрыс тамақтану денсаулықтың және ұзақ өмір сүрудің басты негізі болып табылады.

        Тамақтану адамдардың өмірлік қажеттілігі және денсаулық кепілі болып табылады. Дұрыс тамақтану ол адам жүрек қантамырына, асқазан ішек жолдарына, қантдиабеті, остеопороз, онкологиялық аурулардың алдын алу үшін адамның жұмысқа қаблеттілігін арттыруға, ұзақ өмір сүру ушін қажетті болып табылады.

        Дұрыс тамақтану үшін тағамдардың құрамында қоректік заттар (көмірсулар, витаминдер, майлар, белок) болуы қажет. Адам кун сайын, тәулік бойы тамақтану тәртібін сақтау қажет және тамақтану рационында дәрумендер адам ағзасына пайдалы заттар болуы қажет. Тағам санитарлы гигеналық талаптарға сәйкес болғаны дұрыс. Тамақтану арқылы адамда тірі ағзалар өседі, дамиды және тағамдық заттар қан және лимфа арқылы жасушаларға, ұлпаларға шығарылып отырады. Тағамдардың құрамында органикалық заттар (нәруыздар, витаминдер, көмірсулар, майлар) ыдырағанда энергия бөлінеді. Бұл энергия адам ағзасының қызметі үшін кетеді.

        Адам күнделікті пайдаланатын тағамдардың құрамында (нәруыздр, витаминдер, көмірсулар, майлар) болады.

        Нәруыздар – адамның дұрыс жұмыс істеуі үшін құрамында 1 кунде 100-120 гр нәруыз қажет болады. Нәруыздар негізінен мал, құс еттерінде, жұмыртқада, сүтте, балықта көп кездеседі.

        Майлар – бұл адам ағзасы үшін қажетті заттардың бірі болып табылады.Майлар сүт өнімдерінде жұмыртқаның және жануарлардың іш майында, майлы өсімдіктердің құрамында көп болады. Сол себептен адамдар осы тағам түрлерін қабыджау қажет. Күніне адам денесінің 1 кг салмағына қажетті ас құрамына май мөлшері  1-1,25 болуы тиіс. Тәулігіне 70-100 гр май пайданану қажет.

        Көмірсулар – бұл көбіне өсімдіктекті тағамдардың, нанның, жарманың, картоптың құрамында кездеседі. Адам күнделікті пайдаланатын көмірсулар крахмалды және қантты пайдаланады.

        Витаминдер – адам тіршілігі үшін қажетті зат болып табылады. Витаминдер адамның өсуі мен дамуын, ауруға қарсы тұруын қмтамасыз етеді. Адам құрамына витаминдер жетпесе ағза жұмысы нашарлайды және ауруға шалдығады. Витамин түрлері: А, В, В2, В6, В12, С, Д, Е, К және т.б. Адам куніне 4 мезгіл тамақтанғаны дұрыс. Куніне 4 мезгіл тамақтануда оны мөлшерімен тамақтану қажет. Мысалы: Таңғы ас – 25%, Тускі ас - 40%, Түстен кейінгі ас -15%. Кешкі ас – 20%.