Жанболатұлы Нұрболаттың оқу іс-тәжірибе есебі

6B061300 –«Есептеу техникасы және БҚЕ» білім беру бағдарламасының студенті

Жанболатұлы Нұрболаттың оқу іс-тәжірибе есебі

  Мен, Жанболатұлы Нұрболат  Шымкент қаласы, Академик Ә.Қуатбеков атындағы Халықтар досытығы университетінің «Информатика және математика» кафедрасында 13.06-24.06.22ж. аралығында  оқу танысу   іс-тәжірбиеден өттім.  Ұйымдастыру конференциясы болып өтті.  Оқу іс-тәжірибе жетекшім магистр,аға оқытушы Бугибаев Эралан ағай жетекшілік жасады.

[pic 1]

13.06.22ж. Бұл күні университетке келіп, жетекшіміз техника қауіпсіздік шараларымен танысу. Сонымен жалпы алғанда  мына техника  қауіпсіздік ережелерін сақтау қажет:

•    компьютерлік бөлмеде әрбір студент қауіпсіздік техникасының ережесін қатаң тәртіпте орындау керек;
•  электр тогымен зақымдалған студентке әрбір студент алғашқы көмек көрсете білу керек;
• электр тогымен зақымдалған кезде тезірек тоқты өшіріп, зақымдалған адамды сымнан босату керек;
• егер демалысы тоқтап қалған болса, онда дәрігер шақырып жасанды тыныс алу жәрдемін көрсету керек. Ол минутына 16-18 рет бірқалыпты өту керек және қашан тыныс пайда  болғанша жасау керек;
• өрт сөндіретін құралдармен әрбір студент жұмыс істей алу керек;
• өрт  олған кезде студенттер эвакуация жолдарын білу керек;
• студенттер ЭЕМ сым өткізгіштеріне рұқсатсыз тимеу керек;
• суланған қол, ылғал киіммен ЭЕМ-мен жұмыс істеуге болмайды;
• зақымдалған сым дұрыс істемей тұрған есептеуіш техникасының құралдарымен жұмыс істеуге болмайды;
• ЭЕМ-мен жұмыс істеу барысында қолайсыз дыбыс немесе түтінделген сым байқалған болса, ЭЕМ-ді өшіріп жетекшіге хабарлау керек;
• ЭЕМ-ді іске қосып ескерусіз қалдыруға, бөлме ішінде жүріп, жолдастарының назарын аударуға болмайды;
• ЭЕМ-нің үстіне кітап, дәптер, киімдер тағы басқа заттарды қоюға болмайды;
• ЭЕМ бөлмесіне рұқсатсыз кіруге болмайды.

14.06.22ж.  Бұл күні жетекшіміз кафедараға қарасты компьютерлік аудиториялармен таныстырды. Жалпы кафдераға қарасты 100 ден аса компьютер бар. Компьютерлер толығымен жұмыс істеуге арналған бағдарламалармен жабдықталған. 

15.06.2022ж..  Бұл күні Паскаль бағдарламалау тілімен танысып шықтым. Тuгbо Раsсаl - жоғары деңгейлі программалау жүйесі. Оның тұңғыш нұсқасын 1970 жылы швейцария физигі Никлаус Вирт (Niklaus Wirth) ұсынған. Автор тілді алғашқы арифметикалық есептеу машинасын жасаған француздың ұлы ғалымы Блез Паскальдің құрметіне Паскаль деп атап, тіл атауын үнемі бас әріппен жазылуын сұраған.

Кейіннен тілдің көптеген нұсқалары жарық көреді. Солардың ішінде, 1983 жылы Вогland корпорациясының талантты кызметкері Андерсон Хейлсбергтің жасаған жаңа үлгісі - ТuгЬо Раsсаl программалаушылар арасында үлкен сұранысқа ие болды. Оның бүл нүсқасы СР/М операциялық жүйесіне негізделген. 1984 жылдың басында МS DОS жүйесіне ауыстырылғалы бері пайдалану қарқыны бұрынғыдан да арта түсті. ТuгЬо Раsсаl-дің жоғарғы деңгейлі логикалық құрылымы әр түрлі есептерді дәл шешуге көмегін тигізеді. ТuгЬо Раsсаl жүйесінде қарапайым есептерді шешудің программасынан бастап, күрделі мәліметтер корын кұрудың сан қырлы жұмыстары жүргізіледі.

Паскаль бағдарламалау тілі тек қана қарапайым бағдарламаларды құруды ғана емес, сонымен қатар қиын есептелетін құрылымдық бағдарламаларды, сандық ақпараттармен қоса, таңбалық ақпараттармен де жұмыс істеу мүмкіндіктері бар.

16.06.2022ж.  Бізге жетекшіміз вариант бойынша Паскаль тілінде шешуге есептер берді. Есептің берілуі мынадай:

№2. Функция мәнін есептеуге блок-схема және бағдарлама құрыңыз.

[pic 2]

Шешу:  Есептің блок-схемасын құрамыз.

[pic 3]

Turbo Pascal тілінде бағдарлама құрамыз: