Симпатикалық-адреналды криз. Жедел көмек көрсету тактикасы

М.Оспанов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік медицина университеті

Студенттің өзіндік жұмысы

 Мамандығы:  жалпы медицина

Кафедра: Неврология, психиатрия, наркология

Дисциплина: Неврология  

Курс, тобы:5курс, 511А

Тақырыбы:   Симпатикалық-адреналды криз. Жедел көмек көрсету тактикасы.        

                                                               Орындаған:Әли С.Б.

                                                               Тексерген:  Тыныштыкбаева А.У.

Жоспар

Кіріспе

Негізгі бөлім

Симпатикалық-адреналды криздің себептері

Жедел көмек көрсету

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер        

Кіріспе

Адренергиялық(симпатикалық) жүйке жүйесі ағзаның қорғануы қажет жағдайлардағы әртүрлі қауіпті немесе күйзеліс кездерінде өте маңызды рөл ойнайды. Бұл кезде біз ең айқын ықпалдарын көрсетеміз: жүрек жұмысының күшеюі, жиілеуі, артериалды қысымның жоғарылауы, вазоконстрикция байқалады, гликолитикалық үрдістер күшейеді, яғни қант жоғарылайды, қарашық ұлғайады ж.т.б. Сонымен, қауіпті немесе күйзелістік жағдайлардан шығуға бағытталған реакциялар байқалады. Қазіргі кезде симпатикалық жүйке талшықтарының медиаторына – норадреналин жататыны белгіленді және адреналин тек 3-5% болып келеді. Сол сияқты бүйрек үсті безінің милы қыртысында 90% адреналин, ал 10% норадреналин бөлінеді. Адреналин мен норадреналин катехоломин деп аталады.

[pic 1]

 Симпатикалық-адреналды криз(дағдарыс) вегето – тамырлық дистонияның гипертензионды типінің көрінісі болып табылады.  Ол адреналиннің өндірілуінің бірден жоғарылауынан болады. Симпатикалық-адреналдық криздің белгілеріне: үрейлену, артериалды қысымның жоғарылауы, жүрек соғысы ырғағыының жиілеуі, дененің тоңазығындай болып қалшылдауы, жүрек маңайының жайсыздануы, аяқ-қолдың мұздауы және ұюы.

Криздің пайда болу мерзімі жиі күннің екінші жартысы немесе түнгі мезгіл. Өйткені организм күні бойы физикалық және психикалық шаршауды сезініп жинақталуы нәтижесінде дамиды.

[pic 2]

Адреналин өндірісінің өсуі туындаған жағдай симпато-адреналдық дағдарыс (криз)деп аталатыны белгілі. Симпатогендік дағдарыстардың екі негізгі түрі бар:

    1. Паник шабуылы - автономды жүйке жүйесінің бұзылуымен неврозбен байланысты симпатодерренальдық дағдарыс. Бұл жағдайда миға (автономды жүйке жүйесінің жоғары орталықтары) дағдарыс туындады, бұл бүйрек үсті безінің артық адреналинді босату туралы қате әмір береді.

    2. Бүйрек үсті аденомасында симпатодерренальдық дағдарыс. Бұл жағдайда адреналиндердің біреуі адреналин шығаратын жасушалардан тұратын кішігірім сау ісінуі (аденомасы) бар. Мидың тиісті пәрмендеріне жауап ретінде, аденома симпатодерранальды дағдарысты тудыратын артық адреналинді шығарады.

Аденомада дүрбелең соққылары мен симпатогеренальдық дағдарыстардың белгілері өте ұқсас және олардың емі әртүрлі. Бүйрек үсті безі бездері қауіпті және оларды жою қажет. Күдікті жағдайлардағы дағдарыстың себебін сенімді түрде анықтау үшін, бұлшық ет бездерінің ультрадыбыстық немесе бейнесін жасау әдеттегідей.

Этиологиясы

• Бүйрек үсті безінің милық бөлімінің ісіктері
• Жұлын ісіктері, ишемия
• Симпатикалық жүйемен және гипоталамуспен байланысты патологиялық импульсация
• Нейроинфекция
• Бас-ми жарақаты
• Организмде гормон балансының бұзылысы
• Эмоционалды жүктеме

[pic 3]

Паникалық шабуылдар. Себептер.

 Невроздың аясында паник-шабуылдар - симпатогеранальдық дағдарыстың ең таралған түрі. Дүрбелеңдегі шабуылдардың психологиялық фоны бейсаналық психологиялық жарақаттар мен тәжірибелерге мәжбүрленбейді.