ХIX ғасырдағы Геерманиядағы математиканың дамуы. Дерихле,Вейситрас және басқалар

                                          РЕФЕРАТ

ХIX ғасырдағы Геерманиядағы математиканың дамуы.                      Дерихле,Вейситрас және басқалар.

                                                          Тобы:1501-31

                                                          Орындаған:Төлеп Ерсұлтан

                                                          Қабылдаған:Абдрахманов Құрбанқожа

Германия Федеративтік Республикасы - орталық Еуропада орналасқан мемлекет. Кейбір түркі тілдерінде Алмания болып та аталады. Жер аум. 356,96 мың квадраттық км. 2023 жылғы қаңтардағы халық саны: 84,4 млн адам. Астанасы 1991 жылдан Берлин қаласы (3,46 млн.). Халқының 94 %-і немістер (1998). Ресми тілі - неміс тілі. Халқының көпшілігі христиан дінінің протестант және католик тармағын ұстанады.Халық саны бойынша дүние жүзінде 19-шы орында (ЕО-да 1-орын, Ресей мен Түркияны есепке алғанда Еуропада 3-ші орын) және территориясы бойынша дүние жүзінде 62-ші орында (Еуропада 8-ші).

Германия 16 аймақтан (жерден) құралған федеративті республика. Әр аймақтың өз конституциясы, парламенты және үкіметі бар. Федеральдік президент арнайы шақырылған, бундестаг және ландтагтар (әр аймақтың парламенттері) мүшелерінің бірде санынан құралған федеральдік жиналыста 5 жыл мерзімге сайланып отырады.

Президент мемлекет басшысы ретінде халықар. жиындарға қатысады, шет елдермен келісімшарттарға қол қояды, елшілерді, федеральдік соттарды тағайындайды, т.б. Елдегі атқарушы билікті федеральдік канцлер жүргізеді. Жоғарғы заң шығарушы органы бундестаг.

Густав Лежен Дирихлет

1805 жылы 13 ақпанда Вестфалияның Дюрен қаласында дүниеге келді, ол сол кезде бірінші француз империясының құрамында болды және 1815 жылы Вена конгресінен кейін Пруссияға оралды. Оның әкесі Иоганн Арнольд Лежен Дирихле пошта меңгерушісі, саудагер және қалалық кеңесші болған. Оның атасы Дюренге Бельгияның Ришле қаласынан (фр. Ричелет, Льежден солтүстік-шығысқа қарай 5 км). Бұл неміс тілі үшін ерекше фамилияның пайда болуына байланысты. "Лежен" фамилиясының бір бөлігі ұқсас шыққан — атасы "Ришледен шыққан жас жігіт" деп аталды.

Отбасы бай болмаса да, ол жеті баланың кенжесі болса да, ата-анасы оның білімімен айналысқан. Олар баланы кейінірек саудагер болады деген үмітпен бастауыш мектепке, содан кейін жеке мектепке тіркеді. Математикаға үлкен қызығушылық танытқан жас Дирихлет ата-анасын оқуын жалғастыруға мүмкіндік беруге көндірді. 1817 жылы олар оны Бонндағы гимназияға жіберді, оның отбасы білетін студент Петр Джозеф Элвенихтің бақылауымен. 1820 жылы Дирихле Кельндегі иезуит гимназиясына көшті, оған басқа оқытушылар қатарында Георг Ом сабақ берді. Бір жылдан кейін ол гимназиядан тек бітіргені туралы сертификатпен кетті, өйткені латын тілін меңгере алмау Дирихланың талапкер болуына кедергі болды[8].1822 жылдан 1827 жылға дейін Парижде үй мұғалімі болып жұмыс істеді, онда ол фурьемен кездесті.

1825 жылы Дирихле А. Легендрмен бірге N = 5 ерекше жағдай үшін ферманың үлкен теоремасын дәлелдеді. 1827 жылы Жас жігіт Александр фон Гумбольдттың шақыруымен Бреслау университетінің (Вроцлав) жеке доценті лауазымына орналасты. 1829 жылы ол Берлин университетіне ауысады, онда ол 26 жыл үздіксіз жұмыс істеді, алдымен доцент, содан кейін (1831 жылдан бастап) ерекше, ал 1839 жылдан бастап Берлин университетінің қарапайым профессоры.Дирихле математиканың әртүрлі салаларында, сондай-ақ механика мен математикалық физикада бірқатар ірі жаңалықтарға ие.Талдау және математикалық физикада ол қатардың шартты конвергенциясы ұғымын енгізіп, конвергенция белгісін берді. Кез-келген монотонды үздіксіз функцияның Фурье қатарындағы ыдырауын дәлелдеді. Дирихлеттің жемісті принципін айтты. Потенциал теориясын айтарлықтай алға тартты.Сандар теориясында ол прогрессия теоремасын дәлелдеді: {a + nb} тізбегі, мұндағы a, b-өзара қарапайым бүтін сандар, шексіз көп жай сандарды қамтиды.Тікелей студенттерден басқа, Дирихлеттің дәрістері Риман мен Дедекиндке үлкен әсер етті.