Орта бiлiм берудегi тенденциялар

                                          Бимендина В.Т

                     ОРТА БІЛІМ БЕРУДЕГІ ТЕНДЕНЦИЯЛАР

    Бүгінгі күннің күрт өзгеріп жатқан ортасы бізден үнемі сыртқы өзгерістерге бейімделіп, уақыт талабына үнемі жауап іздеуді талап етеді.

Қазақстан Республикасының білім беру жүйесі заманауи мұғалімдердің бойына үздіксіз өзін-өзі дамыту және өзгерістерге бейімделу дағдыларын қалыптастыруға бағытталған.

Бүгінгі таңда дүние жүзінде білім деңгейіне көңілі толатын, өзінің білім беру жүйесіне қанағаттанатын бірде-бір мемлекет жоқ деп айтуға болады. Кез келген адам жаңа мазмұн, жаңа формалар мен оқыту әдістерін іздейді.

Педагогикалық іс-әрекеттің инновациялық әдістері инновациялық эксперименттер мен жобалар арқылы жүзеге асырылады, заманауи білім берудің даму тенденциялары қалыптасады. Біліктілікті арттырып, тиімділікті тиімді түсініп, оны жұмысымызда ескеруіміз керек.

Жаңартылған білім берудің негізгі міндеті – студенттерге өзінің бірегейлігін сезінуге, қиындықтарды жеңуге және өз мүмкіндіктерін жүзеге асыруға көмектесу. Білім беру процесі сыни ойлау мен шығармашылықты дамытып, заманауи әлемде табысқа жету үшін дағдылар мен білімді қамтамасыз етуі керек.

Осы мақаланың басында мен келесі міндеттерді атап өттім:

• Заманауи білім беру үдерісін талдау және білім сапасы мәселесін шешудің табысты жолдарын анықтау;
• Оқу іс-әрекетінің нәтижелілігі мәселесін жан-жақты түсіну, анықтамалық дереккөзді және практикалық идеяларды құру;
• Инновациялық әдістердің артықшылықтары мен кемшіліктерін, нақты тәсілдердің мәні мен құндылығын (немесе қауіптілігін) түсіндіру;

Әрбір процестің ең маңызды аспектілеріне назар аударыңыз.

Саралау тақырыбында жаңа білім берудегі инновациялық көзқарастың маңызы зор. Көпшілік бұл тақырып білім беру жүйесінің болашағына айтарлықтай әсер етіп, білім беру контентін басып шығаруды дамытуға мұрындық болады деп есептейді. Мысалы, білім берудегі даралау оқушылардың өз қажеттіліктері мен мүмкіндіктерін талдап, бағдарламаны өз бетінше таңдай алуына негізделген. Даралау жоғары дамыған оқу дағдыларымен тығыз байланысты, әр оқушының жеке оқу стиліне көңіл бөлумен және процеске бағытталған тәсілмен сипатталады. Заманауи инновациялық білім беру тұлғаға бағытталған, сондықтан ең алдымен білім алушыларға қажетті деңгейде білім алу керектігін көрсету қажет. Екіншіден, оқушыларға оқытудың тиімділігін арттыру жолдарын көрсету керек. Үшіншіден, олар ең жақсы студенттер болуы керек екенін көрсетуі керек.

Одан кейін мұғалім бүгінгі таңда негізгі ақпарат көзі емес деген тенденцияға ұласады. Студенттер кез келген уақытта, кез келген жерде деректердің шексіз көлеміне тәуелсіз қол жеткізе алады. Нәтижесінде мұғалімнің сабақтағы рөлі өзгерді. Мұғалім тақтада ғана емес, оқушылармен тығыз байланыста болып, оларға қажетті көмек пен қолдау көрсетеді. Заманауи мұғалім дәстүрлі мұғалімнен гөрі тәлімгер және кеңесші.

Заманауи мұғалімдер оқыту әдістерін өзгерту қажеттілігін мойындап, заманауи әлемде өз әдістері мен материалдарының өзектілігі мен қажеттілігін сезінуі керек.

Мұғалімге бағытталған оқыту мен оқушыға бағытталған оқытудың негізгі айырмашылығын қарастырайық:

Мұғалімге бағытталған оқыту:                 Оқушыға бағытталған оқыту:

Мұғалім шешім қабылдайды;                        Оқушы шешім қабылдайды;

Мұғалім – ақпараттың негізгі көзі;               Оқушы ақпаратты өзі табады;

Мұғалім ақпаратты жеткізеді;                       Оқушы қабылдап, ары қарай                                      

                                                                          толықтырады;