Ортағасырлық этномәдени үдерістер ерекшеліктері
Автор: ansaaat1 • Ноябрь 18, 2022 • Реферат • 379 Слов (2 Страниц) • 387 Просмотры
«Астана Медицина Университеті» КеАҚ
«Әлеуметтік гуманитарлық ғылымдар» кафедрасы
ОБӨЖ
Тақырып: Ортағасырлық этномәдени үдерістер ерекшеліктері.
Орындаған: Сақытжанов Аңсат
Топ: 129 ЖМ
Қабылдаған: Камзаев Бекжан Канатович
Астана 2022
Орталық Азияның ортағасырлық тарихын зерттеудің маңызды міндеті-көшпелі халықтардың этногенезі мен мәдени генезисі процестерін, көшпелі мәдениеттердің қалыптасуы мен даму кезеңдерін түсіну. Соңғы екі мыңжылдықта Орталық Азияның этникалық және мәдени тарихындағы шешуші оқиғалар ғұндардың, түріктердің, ұйғырлардың, қырғыздар мен моңғолдардың этносының, мәдениеті мен мемлекеттілігінің таралуы болды. Біздің эрамызға дейінгі I мыңжылдықтың басында I мыңжылдықта хунно державасын құру және оның құрамына Сібірдің оңтүстік аудандарын қосу процесінде хунн мәдениетінің ерекше элементтерінің кең таралуы байқалады. Хунн этносының бір бөлігі батысқа қоныс аударған кезде мәдениеттің айтарлықтай өзгеруі және оның орбитаға иран тілді көшпелі тайпалардың кең ауқымының қосылуы байқалады. Ғұн дәуірінде Түркі қағанатын құру және оның Еуразиялық даланың бүкіл аумағына ықпалын кеңейту процесінде ерте орта ғасыр кезеңінің басында Еуразияның бүкіл дала белдеуінің аумағында Түркі тілдес көшпенділердің этникалық және мәдени дамуының негізі қаланды.
Ежелгі түркі мәдениетінің негізгі элементтерін Азияның әртүрлі аймақтарында өмір сүрген түркітілдес көшпелі тайпалар: Байкал маңындағы құрықтар, Моңғолия ұйғырлары, Енисей қырғыздары, Ертіс өңіріндегі кимактар алды.
II мыңжылдықтың басында Ұйғыр қағанатын қырғыздар талқандап, Орталық Азия аумағынан түркітілдес телес тайпаларының массасын шығарғаннан кейін бұл аймақ Кидан билігіне өтіп, біртіндеп моңғол тілді көшпенділер қоныстанды. Моңғол тайпалары Ертіс өңіріне енеді. XIII ғасырдағы ауқымды жаулап алулар барысында моңғол этносы мен мәдениеті Еуразияның дала белдеуінің бүкіл аумағында кеңінен таралуда. Моңғол көшпенділерінің ескерткіштері Притяньшаньда, Оңтүстік Сібірде, Еділ бойында табылды. Түркітілдес көшпенділер моңғол пәндік кешенінің бірқатар элементтерін қабылдады. Сонымен бірге бірқатар моңғол тайпалық топтары түркі көшпелі ортасына сіңісіп кетті.
...