Ортағасырлық драмa

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ

БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

 М.ҚОЗЫБАЕВ АТЫНДАҒЫ

СОЛТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

ТІЛ ЖӘНЕ ӘДЕБИЕТ ИНСТИТУТЫ

ҚАЗАҚ ФИЛОЛОГИЯСЫ КАФЕДРАСЫ

Реферат

Тақырыбы: Ортағасырлық драмa

Тексерген: Көкбас Ж.К.

Орындаған: ҚТӘ-04 тобының студенті Мейрамова Э.

Петропавл – 2006

Жоспар.

I.  Кіріспе.

II. Негізгі бөлім.

1. Ортағасырлық драматургия.
2. Гомер. «Иллиада» және «Одиссея» поэмасы.
3. Гомер поэмаларындағы кейіпкерлерге мінездеме.

III. Қортынды.

IV. Қолданылған әдебиет.

Кіріспе

Осыдан көп ғасыр бұрын туып, бірақ дамуын мамамен XIII ғасырларда алған драма қалалық әдебиеттің көп бөлегін қамтиды. Сол кездегі етек жайған ұсақ тетрлармен күрескен шіркеу біртіндеп ойын және демократияларды қолданып, музыка, ән, диалог, әсем киімдері бар өзіндік культтік театрдың бастауына жол ашты. Мұндай драманың алғаш түрі антифоналар немесе респонсориялар, яғни шоқынып жатқан жүрт бейнесіндегі хор мен пірадар (священник) арасындағы немесе екі шағын хор арасында сөз алмасуы. IX-X ғасырларда бұл сарында жауалық пайда болды: троптар, яғни диалогтанған библиялық мәтеннен алынған фразалар дайын католиктердің гимнінің әүеніне салынып шығарылған. Содан соң біршама уақыттан кейін троптардың мәтініне пантомимикалық әрекеттер қосыла бастады. Осындай шағын қойылымдар бір-біріне жолғанып, циклдік қойылымдар көрсетіле бастайды.

Ежелгі грек мифологиясында драматургия әлемі элементтері көптеп кездеседі. Олар түрлі салт-дәстүрлерге байланысты болып келеді. Ал драма өз алдына көркем шығарма ретінде Грецияда б. д. д. ҮІ ғ. пайда болған деп аталады.

Театр Грецияда бұдан екі жарым мың жылдай бұрын пайда болған. Ол кездегі театр қазіргіге мүлде ұқсамайтын. Театрдың пайда болуы шарап жасаушылардың қүдайы Дионистің құрметіне арналған ойын-сауықпен байланысты еді. Осы мейрам күндері гректер ешкі терісін жамылып, маска киеді де, Дионистің мәңгі ажырамайтын серіктері - орман құдайы сатирлерді бейнелейді. Әлем-жәлем киінгендер Дионис туралы миф кейіпкерлері болып ойнайды. Бұл алғашқы театрланған көріністер еді. Кейін келе ақындар театрға арнап пьесалар жазған. Құрылысшылар ойын көрсетуге арналған ғимараттар салған. Бұл секілді ғимараттар Грецияның барлық қалаларында салынды.

Грек театрларында негізінен ойынның трагедия және комедия деп аталатын екі түрі ғана көрсетілген. Трагедияда әдетте мифтік қаһармандардың ерлігі, қасірет-қайғысы және ажалы негізгі орын алған. Комедияның көңілді, күлкілі көріністердің кейіпкерлеріне миф қаһармандарымен қатар көрермендер замандастары да

араласып кетеді.

II. Негізгі бөлім.

1. Ортағасырлық драматургия.

Ежелгі грек мифологиясында драманың элементтері көп кездеседі. Ол түрлі салт-дәстүрдерге байланысты болып отырады. Ал драма өз алдына жеке көркем шығарма ретінде Грецияда б.д.д. VI ғасыр шамасында қалыптасты. Бұл кезең демократтық кезеңнің туындау дәуірі еді. Бұл дәуірдегі драма Дионис құдайға арналып айтылған хорларға байланысты болды.

Писсестрат Афиныда Диониске арнап бірінші трагедияны қойды. Трагедия комедия жанрынан көп бұрын дамыды. Аристотелъ "Трагедия хор мен оны бастаушы арасындағы диалогтан құралған" дейді. Фольклордан Эсхилға дейінгі бірде-бір трагедия сақталмаған, бірақ 1-трагик Феспид 534 (б.д.д.) ж. трагедия қойған. Фриних (551-476) Дионис мерекесіне ешкіні құрбан шалған. "Трагедия" сөзі "ешкілер әні", "ешкілер туралы ән" деп аударылады, "комос"- "өзімді кеудеге ұрамын", Ежелгі театрға 10 мың адам келген. Афиныдағы ашық аспан астындағы Акропл тауы жағындағы театр 17 мың адамға арналған.