Коммерциялык банктiн бәсекеге қабілеттілігі: мәнi және оны аныктайтын факторлар
Автор: mamyr.sabina • Июнь 2, 2022 • Статья • 1,055 Слов (5 Страниц) • 265 Просмотры
КОММЕРЦИЯЛЫҚ БАНКТІҢ БӘСЕКЕГЕ ҚАБІЛЕТТІЛІГІ: МӘНІ ЖӘНЕ ОНЫ АНЫҚТАЙТЫН ФАКТОРЛАР
Түйіндеме: Нарықтық қатынастардағы қазіргі жағдай бәсекелестіктің едәуір күшеюімен сипатталады. Қазіргі уақытта коммерциялық банктердің бәсекеге қабілеттілігі қаржы нарығын дамытудағы негізгі категориялардың бірі болып табылады, өйткені ол несие мекемесінің және бүкіл қаржы секторының экономикалық, қаржылық, ұйымдастырушылық, басқарушылық, инновациялық және басқа мүмкіндіктерін көрсетеді. Коммерциялық банктің бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз ету үшін банктің бәсекеге қабілеттілігін арттыруға ықпал ететін факторларды білу қажет.
Кілт сөздер: коммерциялық банктер, бәсекелестік, бәсекеге қабілеттілік, бәсекеге қабілеттіліктің жүйеішілік факторлары, бәсекеге қабілеттіліктің жүйелік емес факторлары.
Нарықтық қатынастардың қазіргі даму кезеңі бәсекенің айтарлықтай қатайтуымен сипатталады. Кәсіпорын өмір сүру үшін бәсекеге қабілетті болуы керек. Банк өнімдерінің нарығы да ерекшелік емес, мұнда пайда табудағы шешуші рөл бәсекелестік артықшылықтардың болуы болып табылады.
Айта кету керек, қазіргі уақытта «коммерциялық банктердің бәсекеге қабілеттілігі» санатының экономикалық мазмұнын ашудың бірыңғай тәсілі жоқ. Көп жағдайда банктің бәсекеге қабілеттілігі бәсекелестік артықшылықтардың бір түрі және оның қолданыстағы бәсекелестік құрылымдағы тұрақтылық дәрежесі, күштер балансы және бәсекелестер алатын позициялар ретінде қарастырылады.
Банктің бәсекеге қабілеттілігі – бұл бар корпоративтік және жеке клиенттерді жан-жақты қанағаттандыру және сақтап қалу, сондай-ақ жаңа қаржы құралдарын әзірлеу және жаңа аймақтық нарық сегменттеріне шығу арқылы бәсекелестік артықшылықтарға қол жеткізу. Бәсекеге қабілеттіліктің жоғарыда келтірілген анықтамаларына сүйене отырып, оның негізгі қасиеттерін анықтауға болады (1-сурет).[pic 1]
1 сурет – Комерциялық банктің бәсекеге қабілеттіліктің негізгі белгілері
Коммерциялық банктердің бәсекеге қабілеттілігін барынша толық түсіну үшін оның негізінде жатқан принциптерді тұжырымдау қажет (1-кесте).
1-кесте – Коммерциялық банктің бәсекеге қабілеттілік принциптері
Жалпы принциптер | Арнайы принциптер |
Банктердің бәсекеге қабілеттілігінің мақсатты параметрлерін таңдау бойынша шешімдердің ғылыми негізділігі. | Басқа аймақтардан келген банктердің үстем жағдайын ескере отырып, бизнес мақсаттарын нақтылау. |
Мақсаттылық, стратегиялық мақсаттарға жетуге бағдарлану. | Банк қызметтерін көрсетуде жергілікті қажеттіліктерді барынша ескеру |
Сыртқы және ішкі факторлардың өзгеру динамизмін ескере отырып, қаржылық икемділік. | Нарық сұранысын және клиенттік базаны қалыптастыру. |
Қолда бар мүмкіндіктер мен ресурстарды ұтымды пайдалана отырып, тиімділік, мақсатты параметрлерге қол жеткізу. | Клиенттерге ұсынылатын преференциялар мен жеңілдіктердің кең ауқымы. |
Бәсекеге қабілеттілікті қамтамасыз ету үшін банктің бәсекеге қабілеттілігін арттыратын факторларды білу қажет. Әдетте, факторлардың екі тобын бөлуге болады: 1) «шеберліктегі артықшылықты» көрсететін; 2) «ресурстардағы артықшылықты» көрсететін [6].
Біріншілері маркетологтардың, әкімшілік және жедел персоналдың тиімді жұмысына қатысты. Бәсекелестікте артықшылықтарға ие болуға әсер ететін ресурстар да әртүрлі болуы мүмкін: қаржы, персонал және олардың біліктілігі, техникалық жабдықталуы және т.б. Бұл параметрлер бойынша бәсекелестерден артықшылық нарықта немесе төмен бағада сапалы қызметтерді ұсынуға мүмкіндік береді. Бұл өз кезегінде нарықтағы позицияларды нығайтады, банк саласындағы орташа деңгейден асатын пайда алуға мүмкіндік береді.
Коммерциялық банктің бәсекеге қабілеттілігі оның нарықтық бәсекелестік жағдайына бейімделу мүмкіндіктері мен динамикасын сипаттайды, сонымен қатар бәсекелестік артықшылықтардың болуын бекітетін нәтиже болып табылады. Бәсекеге қабілеттілікке нарықтық ортаның өзгеруі әсер етеді.
...