Қызметкерлерді бағалау және уәждеу жүйелері

«Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті»

Экономика факультеті

РЕФЕРАТ:

Тақырыбы: Қызметкерлерді бағалау және уәждеу жүйелері.

Орындаған: Серикпаева Дильназ МН-23 тобы

Тексерген: Тулаганов А.Б.

Астана, 2025

Құрылымы:

Кіріспе………………………………………………………………………3

1. Уәждеу (мотивация): жалпы сипаттамасы………....…………………4

1. Мотивация анықтамасы және оның теориялары………………............................................................…..4
2. Мотивацияның бизнестегі маңызы………………………………………………………….……5
3. Мотивацияның қаупі………………………………………………..7

1. Жұмыскерлер үшін мотивациялық стратегиялар…………................................................................…….…9

1. Мотивациялық стратегиялардың түрлері………………..……………………………………...………9
2. Практикадағы мотивациялық стратегиялар, өмірдегі мысалдар……………………………………………………………11

1. Қызметкерлердің мотивациясын сақтауға арналған ұсыныстар…...14
2. Бағалау жүйесіне сипаттама………………………………………..…15

1. Бағалау терминіне қатысты пікірлер………………………………………………………….…..15
2. Ұйымдағы бағалаудың маңызы……………………………………………..……………….17

1. Қызметкерлерді бағалау әдістері……………………………….…….18
2. Бағалауда пайда болатын қателіктер мен оларды шешу ұсыныстары……………………………………………………………22
3. Қызметкерлерді бағалау және уәждеу жүйелері арасындағы байланыс………………………………………………………..……...24

Қорытынды……………………………………………………………......25

 Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе.

Қазіргі заманғы менеджментте адами ресурстарды тиімді басқару ұйымның тұрақты дамуы мен бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз ететін негізгі фактор болып табылады. Қызметкерлердің жоғары өнімділігіне жетудің негізгі құралдарының қатарына қызметкерлерді бағалау жүйесі (performance appraisal system) және уәждеу жүйесі (motivation system) кіреді. Бұл екі жүйе де жеке тұлғаның еңбек әрекетінің нәтижелілігін арттыруға бағытталғанымен, олардың өзара байланысының сипаты мен интеграциялану дәрежесі ұйымның жалпы тиімділігіне тікелей әсер етеді.

Осы тақырыптың өзектілігі еңбек нарығындағы күрделі өзгерістермен, жоғары білікті кадрлар үшін жүріп жатқан күреспен және қызметкерлердің жұмысқа деген қанағаттану деңгейіне қойылатын талаптардың артуымен айқындалады. Қызметкерлерді бағалау жүйесі әділдік пен объективтілік принциптеріне сүйенгенде ғана, ол уәждеудің мықты құралына айнала алады. Бағалау нәтижелерінің жалақыны арттырумен, бонустар берумен немесе мансаптық өсумен тікелей байланыстырылуы қызметкерлердің нәтижеге жетуге деген ішкі және сыртқы ынтасын қалыптастырады. Керісінше, әділетсіз немесе формальды бағалау уәждемені төмендетіп, компанияға деген адалдықты жоғалтуға әкеледі. Демек, бұл екі процестің тиімді интеграциясы ұйымдағы транспаренттілікті (айқындықты) және корпоративті мәдениетті нығайтудың шешуші элементі болып табылады.

Осы рефераттық жұмыстың басты мақсаты – қызметкерлерді бағалау және уәждеу жүйелерінің өзара әрекеттесу механизмдерін теориялық тұрғыдан талдау және осы байланыстың ұйымның жалпы өнімділігін арттырудағы рөлін негіздеу.

Қойылған мақсатқа жету үшін келесідей міндеттер белгіленді:

• Ұғымдарды анықтау: қызметкерлерді бағалау және уәждеу жүйелерінің мәні мен негізгі функцияларын академиялық әдебиеттер негізінде айқындау.
• Теориялық негіздерді талдау: А. Маслоу, Ф. Герцберг, В. Врум және Дж. С. Адамстың теориялары сияқты уәждеудің негізгі концепцияларын қарастыру және олардың бағалау процесімен байланысын көрсету.
• Байланыс механизмдерін ашу: екі жүйе арасындағы байланысты қарастыру.
• Сын-қатерлерді сараптау: жүйелердің негізгі проблемаларды және оларды шешу тәсілдерін ұсыну.

Зерттеу нысаны - ұйымдардағы қызметкерлерді басқару процесі. Зерттеу пәні – қызметкерлерді бағалау мен уәждеудің өзара тиімді ықпалдасуы.

Осылайша, ұсынылып отырған жұмыс бағалау және уәждеу жүйелерінің ұйымды басқарудағы жеке рөлдерін көрсетіп, олардың бір-бірімен интеграцисының нәтижесін көрсетуге бағытталған.