Тиристорларды зерттеу

Қазақстан білім және ғылым министрлігі

Коммерциялық емес акционерлік

Ғұмарбек дәукеев атындағы алматы энергетика және байланыс университеті

Телекоммуникациялық байланыс жүйелері кафедрасы

№5 ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС

Тақырып: «Тиристорларды зерттеу»»

Мамандығы: Радиотехника, электроника және телекоммуникация

Орындады: Коптлеуов А.Б.                      

Тобы: РЭТк-21-3

Қабылдады: Ермекбаев М.М.

 _________          ______________________       «___»   ______________2023ж. (бағасы)                                 (қолы)

Алматы 2023ж

№5 ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖҰМЫС «ТИРИСТОРЛАРДЫ ЗЕРТТЕУ»

Жұмыс мақсаты

1. Тиристорда болатын физикалық процестерді зерттеу.

2. Оның ток-кернеу сипаттамасының құрылысы.

3. Тиристорды ауыстыру әдістерін оқу.

Теориядан алынған мәліметтер

Тиристор – төрт қабатты жартылай өткізгішті құрылғы, оның екі тұрақты күйі бар: төмен өткізгіштік күйі (тиристор жабық) және жоғары өткізгіштік күйі (тиристор ашық).

Тиристор негізгі элемент ретінде тұрақты және айнымалы ток тізбектерінде кең қолданыс тапты. Жұмыс режимі, құрылғыдағы коммутациялық кернеуге жеткеннен кейін құлыптан босатылған кезде (анод тізбегі бойымен ауысу) динисторлары бар тізбектерде қолданылады. Тиристор үшін анод тізбегі бойынша ауысу жұмыс принципін талдау тұрғысынан ғана қызығушылық тудырады. Тәжірибеде тиристорды басқару электроды арқылы құлпын ашу режимі қолданылады, яғни басқару электродына блоктан босату кернеуінің импульсін беру арқылы.

Екі электродты тиристорлар - динисторлар бар; үш электродты тиристорлар тиристорды қосу кернеуін басқаруға болатын тиристорлар болып табылады. Қолданылатын кернеудің әртүрлі полярлығында бірдей ток-кернеу сипаттамаларына ие тиристорлар әзірленді. Бұл симметриялық тиристорлар - триактар. Тиристорды қосу, жоғарыда айтылғандай, жүзеге асырылуы мүмкін: а) анодтық кернеуді баяу арттыру арқылы; б) басқару электродына кернеу беру арқылы.

Сондай-ақ, анодтық кернеуді жылдам арттыру арқылы тиристорды қосуға болады. Бұл жағдайда құрылғы арқылы айтарлықтай сыйымдылық токтары ағып, кернеудің ∂U/∂t өзгеру жылдамдығының жоғарылауымен қосу кернеуінің төмендеуіне әкеледі.

Бұғаттау қасиеттерін қалпына келтіру тиристорға кері кернеуді қолдану арқылы жүзеге асырылады. Теледидардың мәні кері кернеуді қолданғанда бұрын өткізетін тиристордың негізгі қабаттарында заряд тасымалдаушылардың толық резорбциясы орын алатын уақытты анықтайды, содан кейін кернеуді оның өздігінен ашылуынан қорықпай, алдыңғы бағытта құрылғыларға қайта беруге болады. . Бұғаттау қасиеттерін қалпына келтіру процесі екі факторға байланысты жүреді: тиристор арқылы кері ток ағыны, оның барысында құрылғының негіздерінде жинақталған заряд тасымалдаушылардың негізгі бөлігі жойылады және қалған заряд тасымалдаушылардың рекомбинациясы. tвк және tк мәндері тиристордың жиілік қасиеттерін анықтайды және оның түріне байланысты. tвк уақыты 1 – 5-тен 30 мкс-ке дейін, ал tв уақыты – 5 – 12-ден 250 мкс-ке дейін.

[pic 1]

Сурет 5.1. Тиристордың жартылай өткізгіш құрылымы

[pic 2]

Сурет 5.2. Тиристордың ток-кернеу сипаттамалары

Тиристорлар үшін келесі параметрлердің мәндерін орнатуға болады: IS – динистордың кері тогы;

IDRM – бірдей, бірақ тринистор үшін;

VS – динистордың ашық күйге ауысатын кернеуі;

VDRM – бірдей, бірақ басқару электродындағы нөлдік кернеудегі тиристор үшін;

VTM – күйдегі кернеудің төмендеуі; ITM – күйдегі ток;

TG – жабық күйге ауысу уақыты;

IH – ашық күйдегі минималды ток (егер ол белгіленгеннен аз болса, онда құрылғы жабық күйге өтеді);