Икемділікке тәрбиелеу

Жоспар

1.Кіріспе

2.Негізгі бөлім:

2.1   Икемділікке тәрбиелеу

2.2     Икемділікті дамыту үшін жаттығулар жиынтығы

3.Қорытынды

Кіріспе

Икемділік дегеніміз-адамның жаттығуды үлкен амплитудамен орындай алу қабілеті.Адам денесінің буындарының үлкен амплитудасы бар қимыл-қозғалыс жасау қабілеті,яғни белгілі бір қозғалыстарды жарақатсыз немесе сынықсыз деформациялау арқылы жол беру.Осылайша,икемділігі жоғары адам денесін ауыртпалықсыз немесе физикалық шектеулерсіз дене күйіне және позицияларына бағындыра алады,ал икемсіз адам белгілі бір қимылдарда қаттылық пен қиындықты көрсетеді.Икемділік- бұл физикалық қабілет және басқалар сияқты оқыту арқылы және тұрақты

жаттығулар арқылы дамыта алады.Икемділік тікелей буындар мен бұлшықеттерге тәуелді,байланысты.Сонымен қатар,бұлшықеттердің шаршауы,қоршаған ортаның температурасы,жеке адамның жас ерекшеліктері дк маңызды рөл атқарады.Икемділік екі түрлі болуы мүмкін:

·       Белсенді икемділік.Адам бұлшықеттерін жиыру және кернеу арқылы өз еркімен жасай алатын бірлескен немесе қимылдың максималды ауқымы.

·       Пассивті икемділік.Сыртқы күштердің әсерінен немесе жаттығу серіктесінің көмегімен адам денесі қол жеткізе алатын буынның немесе қимылдың максималды ауқымы.

Сонымен қатар икемділік жалпы және арнайы болып тағы екі түрге бөлінеді:

·       Жалпы-бұл адамның өмір бойы жақсы дене бітімі мен қозғалыстардың жеңілдігі және тегістігі үшін қажет екендігімен сипатталады

·       Арнайы икемділік- техникалық әрекеттерді толық игеру үшін қолданылады.Жалпы икемділікке қарағанда,арнайы икемділік ауытқуға,иық белдеуінің асимметриясын әкелуі мүмкін.Яғни,профессианалды спортышларда байқалатын икемділіктің түрі.

Көрініс әдісіне сәйкес икемділік динамикалық және статикалық болып бөлінеді. Біріншісі қозғалыстарда,екіншісі позаларда көрінеді.

Барлық буындарда жоғары икемділік, ұтқырлық бар балалар да кездеседі. Мұнда "жалпы икемділік"құбылысының көрінісі туралы айтуға болады. Алайда, баланың бір буында керемет қозғалғыштығы бар, бірақ екіншісінде қанағаттанарлық жағдайлар жиі кездеседі. Сондықтан икемділіктің көріністері ерекше сипатқа ие. Бұл дегеніміз, біріншіден, оқушының кез-келген буынының икемділігін өлшейтін бір сынақтың көмегімен оның даму дәрежесі туралы толық ақпарат алу мүмкін емес; екіншіден, икемділікті жаттықтыру кезінде барлық негізгі буындардың қозғалғыштығына әсер ететін жаттығулардың кең арсеналын қолдану керек, өйткені кейбір буындардың қозғалғыштығы басқа буындардың мүмкіндігін толық ашпауы әбден мүмкін.

Икемділікке тәрбиелеу

Икемділікті тәрбиелеуде және арттыруда бұлшықеттерді,бұлшықет сіңірлерін және бәртәндеп өсіп келе жатқан қозғалыс амплитудасы бар буындарды созуға арналған жаттығулар қолданылады.Жаттығуларды оқу сабақтарында да,сабақтан тыс формаларда да қолдануға болады.Олар неғұрлым жиі қолданылса,олардың тиімділігі

соғұрлым жоғары болады.Әр күн сайын,яғни күнделікті екі реттік қайталаумен 30 рет жаттығулар жасалынса,бір-екі ай ішінде қалаған нәтижеге,икемділіктің өсуіне әкелетіні анықталды.Ал жаттығуды тоқтатқан кезде икемділік бастапқы қалпына немесе оған жақын деңгейге қайта тез оралады. Соңғы жылдары біздің елімізде икемділікті жақсартуға, бірлескен ұтқырлықты арттыруға бағытталған жаттығулар жүйесі-стретчинг тарала бастады. Стречинг термині ағылшын тіліндегі stretching— созу сөзінен шыққан.Статикалық режимде созылу жаттығулары кезінде студент белгілі бір