Азаматтық құқық

       Қазіргі әлемде адам құқықтарына жеке бас бостандығы саласындағы ұлттықтан жоғары, жалпыадамзаттық талаптар мен стандарттарды көрсететін әмбебап санат ретінде көзқарас жалпыға бірдей танылған. Осыған байланысты адам құқықтары мемлекеттік-құқықтық, нақты-құқықтық категория емес, жалпы әлеуметтік тұжырымдама болып табылады.   Олардың негізгі сипаттамалары мыналармен анықталады: біріншіден, олар адамның табиғатынан туындайды және тұтастай алғанда адамзат өркениетінің даму деңгейімен анықталады; екіншіден, бұл құқықтар қоғамның әлеуметтік-экономикалық және саяси дамуы нәтижесінде объективті түрде қалыптасады, олар мемлекеттің мойындауына тәуелді емес; үшіншіден, адам құқықтары жеке адамға туғаннан бастап тиесілі, оларды иелену үшін ешқандай заңды факторлардың басталуы қажет емес.

      Азаматтық құқық - студенттер-заңгерлер, экономистер және кәсіпкерлер зерттейтін негізгі пәндердің бірі. Азаматтық құқық құрамында азаматтық құқықтық қатынастар маңызды орын алады. Азаматтық қатынастар-бұл әртүрлі құқық субъектілері арасындағы әлеуметтік қатынастарды реттейтін қоғамдық қатынастардың бір түрі. Кез-келген құқықтық қатынастардың құрылымы үш қажетті элементтен тұрады, олардың бірі азаматтық құқықтың субъектілері. Азаматтық құқықтық қатынастардың субъектілік құрамы-белгілі бір құқықтық қатынастарға қатысатын адамдардың жиынтығы. Азаматтық құқықтық қатынастардың теориясы мен практикасы үшін мүліктік және жеке мүліктік емес қатынастарға қатысатын азаматтық құқықтың субъектілері ретінде әр түрлі тұлғалардың заңды сенімділігі маңызды.

     Азаматтық құқықтық қатынастар субъектілерінің бірінші тобына жеке тұлғалар кіреді. Жеке тұлға белгілі бір әлеуметтік қоғамнын өкілі болатын, (ұлты, топ, ұжым т.б.) белгілі бір іс-әрекет түрімен айналысатын, қоршаған ортаға деген өзінің қатынасын мойындайтын және өзінің дара ерекшеліктері бар нақты адам.  Ұлттық психика мен жеке адамның психикасының арақатысы диалектикалық ұқсастықпен жекеліктің айырмашылығымен сәйкес келеді. Жалпылық (ұлттық) және жекешелік (өзіндік) жеке адамның психологиялық кейпінде бірлікте болады. Бірақ олардың ара қатысы әр адамда әртүрлі. Жеке адамның қатынас кеңістігі неғұрлым кең болса, өмірдің барлық жағымен оның байланысы және қарым-қатынасы да әртүрлі болады ішкі дүниетанымы да бай және жеке адамның өз ұлтына тән әлеуметтік сапасы да жоғары болады.Азаматтық құқықтық қатынастар субъектілерінің екінші тобын азаматтық айналымның негізгі қатысушылары болып табылатын заңды тұлғалар құрайды. Азаматтық құқықтық қатынастардың субъектілері ретінде барлық заңды тұлғалардың бірдей белгілері ұйымдық тұтастық, мүліктік оқшаулау, барлық қабылданған міндеттемелер бойынша өз мүлкімен дербес жауаптылық болып табылады, құрылтайшыларының мүлкінен заңды тұлғаны құру нәтижесінде оқшауланған, шаруашылық айналымына, сот және өзге де жария мекемелерге өз атынан қатысу, оны заңды тұлғалардың тізілімінде тіркелген фирмалық атаумен және оның орналасқан жерінен нақтылауға болады.