Контрольная работа по "Медицине"

Жалпы медицина және педиатрия мектебінің І курс студенттеріне арналған аралық бақылаудың сұрақтары:

1. Адам денесіндегі біліктер мен жазықтықтарды атау. Біліктік қаңқа: бас сүйек, омыртқа бағанасы, кеуде торын немесе қуысын құраушы сүйектерден тұрады. Соңғы екі сүйек тұлғаны құраушы сүйектерге жатады.

Сагиталді  (оң және сол жақ)

Фронтальді (жоғары төмен)

Фатсиалді (алды, арты)

1. Омыртқа бағанасының құрылысы, оның бөлімдері.

Омыртқа бағанасы columna vertebralis бір бірімен өзара тізбектеліп орналасқан 33 34 омыртқалардан тұрады. Омыртқа бағанасы 7 мойын омыртқасынан(vertebrae cervicalis) 12 кеуде (vertebrae thoracicae) 5 бел  (vertebrae lumbales)және  сегізкөз (os sacrum), 4немесе 5 құйымшақ (сoccyges) тұрады.

1. Типті омыртқаның құрылысы. Мойын омыртқалары сыртқы пішіні мен түр өзгешеліктеріне және атқаратын қызметіне қарай : негізгі и жалған деп бөлінеді.

Типтік (негізгі) С3-С7

Атипатикалык (жалған) С1-С2

4.Мойын омыртқаларының құрылыс ерекшеліктері. I,II,VI,VII мойын омыртқаларының айырмашылық ерекшеліктері.

I  atlant seu atlas

,II, axis seu epistropheus

VI,  

VII vertebrae prominens

Мойын омыртқасы(vertebrae cervicalis) жалпы саны 7 (С1-С7).  Мойын омыртқаларының жалпы көлемі бірінші омыртқасы атлант (яғни шүйде сүйегімен буын арқылы  бірігетін) және денесі жоқ омыртқа , екінші  омыртқа біліктік немесе тіректік омыртқа, бірінші мойын омыртқаға қарағанда өзгеше,  бастың бұрылуына мүмкіндік береді. I,II омыртқа жалған омыртқаға жатады(атипатикалық).

VI омыртқа  мойын омыртқаның қабырғалық өсіндісі басқа мойын омыртқалардың қабырғалық өсіндісіне қарағанда ұзындау болып келген. Бұл омыртқаның қабырғалық ұшындағы төмпешікті жалпы ұйқы артериясына жақын, жанасып орналасқандықтан ұйқы артериясының төмпешігі,(tuberculum caroticum)деп аталады.

VII мойын омыртқа (шығыңқы омыртқа) мойын омыртқасының артқы өсіндісі басқа омыртқаларға қарағанда ұзындау, басты төмен иген кезде артқы өсіндісі айқын байқалады. Бұл омыртқаны айқындаушы омыртқа( vertebrae prominens) деп атайды. Денесі басқа мойын омыртқаларға қарағанда қомақтылау, артқы өсіндісі ұзындау ұшы айырылмаған. Көлденең өсіндісі ұзындау болып клеген,көлденең  өсіндісінің тесігі өте тар, кейбір кезде бітісіп байқалады.

5.Кеуде омыртқаларының құрылыс ерекшеліктері. I, X, XI, XII кеуде омыртқаларының айырмашылық ерекшеліктері. Кеуде омыртқасы vertebrae thoracicae. Th 1- Th12. Мойын омыртқаға қарағанда үлкендеу, бел омыртқаға қарағанда кішілеу. Бел омыртқаға жақындаған сайын кеуде омыртқасының пішіні өзгереді(үлкейеді).

I,

X,

XI,

XII

Кеуде омыртқаларының ерекшелігі: толық шұңқырлар 1- кеуде омыртқаның бүйір бетінің жоғарғы жиегінде және 11-12 кеуде омыртқаның бүйір бетінің орталық бөлігінде орналасқан. Негізгі қызметі: 1 11 12 жұп қабырғалардың буын басы мен беттесіп қабырға омыртқа буынын құрайды.

X, кеуде омыртқаның жоғарғы жиегінде, тек қана жоғарғы жартылай қабырғалық шұңқырша орналасқан. Бұл шұңқырша, 9 кеуде омыртқаның төменгі шұңқыршасымен өзара байланысқан. 10 -жұп қабырғаның қабырға омыртқасының буынын құрайды.

11-12 кеуде омыртқалардың көлденең өсіндісінің қабырғалық, шұңқыршалары болмайды.

12- кеуде омыртқаның төменгі буын өсіндісі, бел омыртқаның төменгі буын өсіндісі, бел омыртқаның төменгі буын өсінділері сияқты сагитал жазықтықтың бойында орналасқан. Жоғарғы буын беттері фронталды жазықтықтың бойында артқа қарай бағытталып орналасса, төмен буын өсінділерінің беттері сагитал жазықтық бойында сыртқа қарай бағытталған.