Кең таралған медициналық полимерлер

                  «ҚАЗАҚСТАН-РЕСЕЙ МЕДИЦИНАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ» МЕББМ

БАЯНДАМА

Тақырыбы:Кең таралған медициналық полимерлер.

                                                          Орындаған:имя фамилия

                  Курс:?курс

                  Тобы: ?

                                              Мамандығы:?

                                                Қабылдаған:?

                            2023 жыл

Жоспар:

1.Кіріспе бөлім:

 1.Полимерлер.

2.Негізгі бөлім:

Полимерлердің медицинадағы рөлі:

2.1  Стоматологияда қолданылуы.

2.2   Кең таралған полимерлердің жалпы медицинада қолданылуы.

2.3  Омыртқаға арналған биологиялық ыдырайтын полимерлі имплантаттар.

3.Қорытынды.

4.Қолданылған әдебиеттер.

1.Полимерлер.

Үлкен молекулалық массасы және өзіне тән бірқатар қасиеттері бар қосылыстарды жоғары молекулалық қосылыстар немесе полимерлер деп атайды.

 Шығу тегіне байланысты полимерлер табиғи, синтетикалық және жасанды болып бөлінеді. Табиғи полимерлер табиғатта дайын түрде кездеседі. Табиғи полимерлергеполисахаридтер, белоктар,нуклеин қышқылдары, каучук, пектиндер, аминқышқылдар жатады. Жасанды полимерлерді химиялық өндеу арқылыалады. Оларға целлюлозаның ксантогенаті, нитраті, ацетаті жатады. Синтетикалық полимерлерді, төмен молекулалық заттарды мономерлердісинтездеу арқылы алады.

2. Полимерлердің медицинада қолданылуы:

2.1  Стоматологияда қолданылуы

Полимерлердің таралуы медицинаның басқа салаларына қарағанда стоматологияда ерте дамыды. Күкіртті енгізу арқылы каучукты вулканизациялау әдісі және оны ортопедиялық стоматологияда алынбалы протез негіздерін жасау әдісі табылғаннан кейін полимерлі материалдар осы типтегі протездерді жасау үшін таптырмас материал болды. Негіз – алынбалы протездің негізгі элементі.

Енді стоматологияның терапевтік саласына тоқталайық. Мұнда негізгі жұмыс материалы ретінде полимерлердің екінші түрі – полимерлі композициялық материалдарды жасауға негіз болатын композиттер қолданылады. Композиттік материалдың өзі тістің зақымдалған бөлігін түзетуге және қалпына келтіруге арналған толтырғыш масса болып табылады. Стоматологияда композициялық полимерлі материалдарды қолданудың бүкіл тарихында металдар пломбалық материал ретінде қолданылған, өйткені олардың пластикалық қасиеті бар, яғни тіс қуысын толтыру, пластикалық деформациялау және сол арқылы қажетті пішінді алу. Алайда металдар мен қорытпалар табиғи тістің көрінісін қалпына келтіре алмады, сондықтан бұл кемшілік жойылған композициялық материалдар полимерлеу арқылы химиялық жолмен өндіріледі. Материалдың тіс пульпасына және бүкіл ауыз қуысына уыттылығы материалдың сапасына, оны сақтау шарттары мен мерзімдеріне, сондай-ақ дұрыс полимерленуге байланысты. Өйткені, ешбір материал 100% полимерлеуге қабілетсіз, яғни әрқашан бос мономер қалады, ал композициялық материалдардың биологиялық қасиеттері негізінен стандартқа сәйкес рұқсат етілген деңгейі қалдық мономердің мөлшерімен анықталады. Полимерлеуден кейінгі барлық заманауи композициялық материалдар улы емес. Бұл полимерлерді қолданудың шектеусіз жас диапазоны бар екенін атап өткен жөн: тіс дәрігері бұл полимерлі материалдарды мүлде әртүрлі жастағы адамдардың тістерін емдеу және қалпына келтіру үшін пайдалана алады.

2.2  Жалпы медицинада қолданылуы

Целлюлоза - ең көп таралған табиғи полимерлердің бірі болып табылады. Целлюлоза талшықтары әжімсіз, ион алмасу,жанбайтын, гемостатикалық және бактерицидтік материалдар. Целлюлоза гидраты (вискоза және мыс-аммиак талшығы) және целлюлоза эфирлі материалдар (ацетат және триацетатты талшықтар), пленкалар (целлофан) және микрокристалды целлюлоза аналитикалық және препаративті хроматографияда дәрілік заттар, сорбенттер өндірісінде қолданылады.

Полиэтилендердің ішінде өте жоғары молекулалық полиэтилен ерекше орын алады, ол өзінің қасиеттері кешені бойынша үшін оңтайлы материалдардың бірі буын эндопротезіне арналған.. Олар қаптамаларды өндіру үшін пайдаланылады және жабысқақ пленкалар, катетер, дренаж жәнесуару құрылғылары, гемодиализаторлардағы және гемдік оксигенаторлардағы жартылай өткізгіш мембраналар үшін тірек пластиналары; байланыстырушы элементтер; шприцтер, тамызғыштар, зертханалық шыны ыдыстар жасау үшін де пайдаланылады. Полиэтиленнен жасалған медициналық бұйымдар иондаушы сәулемен және этилен оксидімен зауытта зарарсыздандырылады. Полипропилен медицинада бір рет қолданылатын шприцтерді өндіру үшін, гемодиализ және оксигенацияға арналған жабдықтардың бөлшектері мен құрамдас бөліктері, қаптама пленкалары, тамыр протездері және т.б. қолданылады.