Бас сүйектің милық және беттік бөлімдерінің анатомиясы. Рентгенанатомия

Реферат

Тақырыбы: Бас сүйектің милық және беттік бөлімдерінің анатомиясы. Рентгенанатомия

Тобы:1-с002  

МАЗМҰНЫ

     Кіріспе

     Негізгі бөлім

1. Бас сүйегі..
2. Бас сүйектің ми сауыты болімінің анатомиясы.
3. Бас сүйектің беттік бөлімінің анатомиясы.
4. Рентгенанатомия.

Пайдаланылған әдебиеттер.

Негізгі бөлім

1. Бассүйек (cranium) , бір-бірімен өзара шемір-шектік, сүйектік

ткандармен және жіктер арқылы берік байланысқан сүйектік құрамалардан тұрады.

Негізі кызметі: мидын қорабын, беттін әлпетін кұрап қана қоймай, асқорыту және тыныс алу жүйесінің бастапқы бөлігін, көздің шарасын, мұрын куысын және есту жуйесінің қабырғаларын құрайтын өте күрделі мүше.

Бассүйек топографиялық орналасуына және атқаратын қызметіне қарай екі топ сүйектерден: ми сауыты жене бет сүйектерден тұрады.

1. Бас сүйектің ми сауыты болімінің анатомиясы.

Ми сауытынын суйектері – cavitas crani, деп аталу себебі, мидын

сауықтық немесе қорабын құрайтындықтан.

Бұл топ суйектерге: маңдай, төбе, сына, самай, шүйде және тор сүйектер жатады.

Ми сауытынын дамуы

Ми сауыты қақпағының сүйектері дәнекер ұлпасынан эндесмалді дамиды жене 2 сатыдан өтеді: жарғакты (дәнекер ұлпалы) және сүйекті.

Ми сауыты негізінін сүйектері 3 сатыдан өтеді:

1. жаргакты (дэнекер улпалы); 2. шеміршекті; 3. суйекті.

Ми сауыты негізінін суйектерінін дамуы

Дәнекер тіннен шеміршек ұлпасы ми саутынын негізінде, хорданын алдынғы бөлігінде пайда болады. Хорда манындагы шеміршектер парахордалды, ал хорда алдындаты шеміршектер прехордалды және қаңқа перделері деп аталады.

Бұл шеміршектер гипофизге арналган тесігі бар және шеміршекті есту капсуласынан түратын табақша түзеді. Акырында бас қанкасынын

негізіндегішеміршектер суйекке ауысады. Тек кейбір аймақтарында шеміршектер қалады (синхондроздар).

Бассүйектің кызметтері:

1. Ми, эндокрин жене сезім агзалары орналаскан.
2. Ми, эндокрин жэне сезім агзаларын коргау.
3. Бас суйектерінде тыныс алу жене ас корыту жолдарынын бастапкы беліктері орналаскан (мурын жэне ауыз

қуысы).

1. Кейбір бас суйектеріндегі (жогартыжак, торлы, сынаторізді суйектерде) ауасы бар кустар аркылы дауысты

кушейтеді резонаторлык кызметі.

1. Канканын жалпы кыметтеріне сэйкес тірек, козгалту жэне биологиялык кызметтерге де ие.

Бассуйек корсеткіштері (индексі)

Краниометрикалык нуктелер:

• Inion - шүйде төмпегінін ұшы
• Glabella - мандай жазығы
• Serion - төбенін қапталындағы ен шыгынкы нукте
• Bregma - тәждік және сагитал жіктердін қосылган нуктесі
• Lambda - шүйде мен екі төбе сүйегінін қосылан жеріндегі нукте

Шүйде сүйегі.

Шүйде сүйегі- os occipitale, ол ми сауыты сүйегі артқы қапталында

орналаскан. Сыртқы беті дөңестеу, ішкі беті ойыстау келген тақ сүйек. Шүйде суйегінін теменгі, арткы жағында ми сауытын омыртка өзекшесі мен жалғастырушы шүйделік үлкен тесік foramen magnum, буйір капталында сигма тәрізді қойнаудын жүлгегі, sulcus sinus simgoideus, oрналасқан. Шүйде сүйегі эмбриондық дамуына байланысты төрт бөліктері: pars basilaris, буйір қапталында жұп бүйір бөліктері - partes laterais, артында орналасқан кабыршактык белігі – pars squama, ажыратылады.

Төбе сүйек (os parierole) жұп келеді. Ми сауытынын төбе және

екі буйір болігін тузеді. Бул кішкі жағы ойыс, сырт жағы дөңес келген, пішіні төрт бурышты суйек. Алдынгы жиегі мандай, төменгі жиегі самай, ал арткы жиегі шуйде суйегімен шектес жатады. Төбе суйектерінін орта жеріндегі дөңес келген жерін төбе темпегі деп атайды. Ішкі бетінде кан тамырлары өтетін сайлары болады.

Мандай суйек (os frontole) тақ сүйек, ми сауытының алдынғы

бөлігін тузеді. Ол екі көз, мұрын, жазык келген кабыршак (мандай) белігінен турады. Қос пластинка тәрізді көз белігі көз шарасынын жогарғы кабыргасын тузеді. Бул екеуінін аралыгындагы мурын бөлімі тор суйекті устінгі жағында орналаскан. Оган мурын суйектері жалгасады.