Әл-Фарабидың «Ізгі қала тұрғындарының көзқарастары туралы трактат», «Бақытқа жету туралы кітап», «Бақытқа жол сілтеу»

Әл-Фарабидың «Ізгі қала тұрғындарының көзқарастары туралы трактат», «Бақытқа жету туралы кітап», «Бақытқа жол сілтеу» атты еңбеутерінің негізгі түпкі ойы- бақытқа жету туралы, сыйластық, адамгершілік, мейірімділік, ізеттік, құрмет жайында сөз қозғайды. Әл-Фараби бақытқа жету ұғымынның мәселелерін негізінен филосфиялық мәнмен ұштастырып қарастырған. Бақытқа жету- философияның алдыңғы шарттарының бірі болып есептеледі. Адам баласы, дүние есігін ашқаннан кейін, өмірін бақытқа толы сәттермен өткізуге тырысады. Негізінен адамдар бақытты болуды әркім әрқилы түсінеді. Мысалы: біреулері, артта ұрпақ қалдырып, мұрасын жалғастырғанды, біреулері, оқу оқып, білімді, ғалым болсам, біреуі, жоғары лауазымды адам болсам, бәріне сыйлы, атақты болсам,- деп сонда ғана бақытты боламын деп жатады. Алайда, менің ойымша бұның бәрі жақсы, Бірақ ең бірінші байлық-денсаулық демекші, 12 мүшеміз сау, ата-анамыз қасымызда, бауырларымыз аман- есен болса, міне осының өзі бақыт деп ойлаймын. Осының бәрі болса, қалған армандарымыз бен мақсаттарымыз орындалады. Әл-Фарабидің осы бір еңбегінде, бақытты болудын 3 түрін жазыпты. Онда: бірінші- адамның іс-әрекеті, яғни адам өзінің бақытқа жету жолында әрекет жасап ұмтылса, онда ол адам өзінің мақсатына жетеді. Екінші-жандүние сенімдері, мысалы: құштарлығы, ашуы, рахаты, қанышы, жабырқауы осының бәрі адамның жандүниесіне жатады. Үшіншісі- адамның ақыл-парасаты. Адам ақылды болса,яғни көп оқып іздемпаз болуы әрбір жетістікке жетелейді. Осының бірін бір жүйеге келтірсек, адамның әрекетшіл, ақыл- парасатты болуы, кемелдіктің жоғарғы сатысына көтерілуге септігін тигізсе, адам осы сатыға жете білсе, онда

...