Менің қаржыландыру модельім

Эссе

Менің қаржыландыру модельім

Қаржылық модель – қаржылық және қаржылық емес аналитикалық көрсеткіштерді қоса алғанда, шаруашылық жүргізуші субъектінің немесе оның элементтерінің (жалпы компанияның немесе оның бөлімшелерінің) жағдайының схемалық көрінісі. Модель бизнестің болашақ жағдайын, оның өзгерістерін болжауға және берілген уақыт аралығының ішінде ағымдағысын бағалауға мүмкіндік береді. Ол қаржылық көрсеткіштерге негізделеді, бірақ табиғи көрсеткіштерді де қамтуы мүмкін – өндіріс немесе өткізу көлемі, жартылай фабрикаттарды тұтыну нормасы және т.б.

Менің білуімше, қаржылық бизнес-модельді әзірлеу бизнес-жоспарда қарастырылған компанияны іске қосу кезеңіндегі басым процестердің бірі болып табылады. Онсыз сіз жұмыстың бірінші жылында банкротқа ұшырау қаупін тудырасыз, дейді «Қаржылық модельдеуге арналған толық нұсқаулық» кітабының авторлары Александр Билый мен Никита Борисов. Олар модельді әзірлеудегі қателердің екі негізгі себебін анықтайды, яғни, кәсіпкер компанияның қалай жұмыс істейтінін және оны қалай дамыту керектігін түсінбейді; кәсіпкер бизнестің табыстылығы мен құнын, сондай-ақ оның нарықтағы ықтимал үлесін бағалай алмайды. Қаржылық модель ол бізге бизнес иесі ретінде компанияның дамуын бақылауға, ал несие берушілерге несие беру туралы шешім қабылдауға көмектеседі.Қаржылық модельді несие берушілер де, инвесторлар да зерттей алады екен. Соңғысы үшін тек идея ғана маңызды емес, сонымен қатар өсу болжамдарымен нақты нәтижелер де маңызды болып келеді.

Қаржылық модельдің функциялары ол қаржылық модельдеу басқару шешімдерін қабылдаумен байланысты күрделі және түсініксіз жағдайлар бойынша ең дәл аналитиканы алуға мүмкіндік береді. Бұдан басқа: Кәсіпорынның қаржылық моделін талдау, қазіргі және болашақтағы қаржылық жағдайды бағалау, күту мен фактілерді салыстыру, белгіленген мақсаттарға жету үшін бөлімшелердің жұмысын үйлестіру мүмкіндігі; Жағдайды талдау және кәсіпорынның қарамағындағы ресурстарды тиімдірек пайдалану мүмкіндіктерін анықтау; Экономикалық объектілер немесе олардың элементтері (компания немесе бизнес) экономикалық құндылықты табатын немесе жоғалтатын маңызды көрсеткіштерді анықтау (рентабельділік, залалсыздық нүктелері және т.б.); Тәуекелдер деңгейін бағалау және оларды бақылау үшін бизнестің маңызды көрсеткіштерін анықтау; Сыртқы және ішкі корпоративтік факторлардың өзгеруіне жедел әрекет ету бағытын анықтау; Жаңа бизнес бағыттары мен маңызды инвестициялық науқандарды (IRR, NPV, PB және т.б.) енгізу тиімділігін талдау; Кәсіпорынның жалпы құнын түсіну. Қаржылық модельдердің қолдану аясы өте кең: жобаны қаржыландыру; бюджеттеу және қаржылық басқару; венчурлық мәмілелер; активтерді басқару; жеке инвестиция; аудит; маркетинг; стратегиялық менеджмент; кәсіпкерлік деп ойлаймын.

Қаржылық модельдердің түрлеріне келсем,олардың қаржылық модельдерді құрудың көптеген нұсқалары бар. Олардың мазмұны көптеген факторларға байланысты: жобаның мақсаттары, ауқымы, инвесторлардың түрі, қызмет саласы, жобаның кезеңі және т.б. Көптеген классификациялар оларды уақытша сипаттамаларға, модельденетін объектілердің қасиеттеріне, қолдану салаларына жатады деп есептей аламын.

Қаржылық модельді құрылымы бойынша қарастырсам, бизнесті талдау әдетте үш бағытта жүргізіледі екен ,яғни – операциялық, инвестициялық және қаржылық қызмет. Әрбір бағыт өзінің талдау объектілерін сипаттайды. Сонымен қатар, модель экономикалық объектінің сыртқы ортасын сипаттай алады. Бұл элементтер кешені кәсіпорынның қаржылық-шаруашылық қызметін барынша толық сипаттайды.

Менің ойымша, қаржылық көрсеткіштер қаржыландыру модельінің ең тиімді, негізгі қадамдарыңы бірі болып табылады, яғни тиімділікті басқару қаржылық көрсеткіштерді басқару әдістері негізінде құрылады - белгілі бір бизнес-процестің тиімділігін бағалауға мүмкіндік беретін механизм. Көрсеткіштер - негізгі өнімділік сипаттамалары немесе процестердің, бөлімдердің және қызметкерлердің өнімділігі болып табылады. Басқарудың бұл түрі кешенді жоспарлау және оның қызметін барлық көкжиектерде (стратегиядан операциялық жоспарға дейін) бақылау арқылы бизнесті басқару мүмкіндігін арттыруға мүмкіндік береді.