Исламдағы талақ мәселесі

                Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

                    Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті  

                                          [pic 1]

    Реферат

Тақырыбы:Исламдағы талақ мәселесі

                                                                                  Орындаған:Олжахан Шұғыла

                                                                                  Тексерен:Сарсембаев Руслан

                                            Алматы 2023                                          

                                                   Жоспар

1)Кіріспе

2)Талақ тарихы

3)Талақ категориялары,формалары,шарттары мен әдістері

4)Қорытынды

5)Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Адам өмірі мен діні бір-бірімен тығыз байланысты, сондықтан бір-бірінен ажырату қиын. Дін тек рухани салаға ғана емес, сонымен бірге даралықтың өзегіне де жетті. Уақыт өте келе адамдар өз өмірін басқаратын әртүрлі әдет-ғұрыптар мен ұғымдарды дамытты. Бұл әдет-ғұрыптар мен ұғымдар жеке адамға ғана емес, сонымен бірге жеке адамның отбасылық өмірі мен әлеуметтік өміріне де әсер етеді. Дін сыртқы әлемдегі адамның мінез-құлық моделін анықтауда маңызды рөл атқарады, мысалы, ол кімге үйленеді, неке қалай бұзылады, неке қалай ұйымдастырылады және т.б. осылайша, дін адам өмірінде үлкен және шешуші рөл атқарады. Сол сияқты, мемлекеттің діни қауымдастықтың тәжірибесі мен нанымдарына қаншалықты араласып, реттеуі керек екендігі туралы мәселе әрқашан даулы болып қала береді.Соның ішінде неке - адам өмірінің маңызды бөлігі; оның мәні барлық діндерде бірдей, бірақ табиғаты,ұстанатын ережелері әртүрлі өзгереді. Бір-бірімен некеге тұрған екі адам белгілі бір қауымдастық ұстанатын ережелерді басшылыққа алады және олар болашақта некеге тұрғаннан кейін де осы ережелерге сәйкес өмір сүреді деп айтылады. Некенің сипаты қауымның дініне немесе әдет-ғұрпына байланысты өзгереді. Некенің бұзылуы-бұл жеке тұлғаның жеке істерімен байланысты  бір аспект. Ажырасу дегеніміз-екі адам бірге тұрмауға шешім қабылдаған кезде, ал сот пен қоғамдастық оларға бірге өмір сүруге рұқсат бермеу болып саналады.Мысалы, Индуизм заңнамасына сәйкес, индуизм құқығы кодификацияланғанға дейін ажырасу туралы түсінік жоқ. Неке өмір бойы екі адамның арасында қасиетті болып саналады. Бірақ мұсылман құқығында, әдетте, неке-бұл екі адамның келісімі бойынша келісім,бірақ ол да бұзылуы мүмкін. Мұсылман құқығында ажырасу үшін қолданылатын термин 'талақ' болып табылады.

2)Үш рет талақ айту мәселесі-арабтарға тән жиіркенішті заңдардың бірі.Мұнда «Талақ» сөзін үш рет айту арқылы некенің бұзылуы.Бұл тек мұсылмандарға тән заңдылық.Талақтың ерекшелігі-бұл сөз айтылғаннан кейін күшіне енеді және тараптар арасында қайтадан татуласу мүмкіндігі жоқ.Мұхаммед пайғамбар бұл заңдылықты мүлдем мақұлдамаған.Яғни,талақ мәселесі пайғамбар дәуірінде мүлдем қолданылмаған.

Жалпы талақ айту Ислам дәуірінің екініші жартысын бастау алады.Адамзаттың асыл тәжі-Мұхаммед(с.а.с)пайғамбар қайтыс болғаннан кейін жүз жылдан астам уақыт өткен соң,тұжырымдалған исламдық бұл шариғат әртүрлі өркениеттердің күрделі әсерінен дамып, әйелдерге Пайғамбар мен Құран сөзі жеткізілгенше,әйел құқығы тапталып тұрған шақ еді.Бұл Джахилия кезеңінде (надандық кезеңінде) ислам келгенге дейін жиі,тіпті,көбірек қолданылған. Джахилия кезеңінде ресми неке институты болған жоқ. Еркектер ешқандай себепсіз әйелдерді тастап кетуге толық құқылы болды. Олар өздерінің ыңғайлылығына және өз таңдауына сәйкес ажырасып, ажырасуды тоқтата алады. Ислам Пайғамбары бұл тәжірибені мақұлдамады және ажырасу әдістерін жүйеледі.