Адам және қоғам

ЭССЕ

Адам және қоғам

Бала кезінен бастап әр адам қоғамға түседі, осы қоғамда өмір сүреді және адамдармен қарым-қатынас жасайды. Әр түрлі қоғамдық топтар кез-келген адамға дұрыс қалыптасуына көмектеседі. Адам өміріндегі алғашқы адамдар оның отбасы мүшелері: анасы, әкесі, әжесі, атасы, бауырлары. Отбасы жеке тұлғаны дамытудың маңызды құралы болып табылады. Дәл осы жерде бала алғаш рет қоғамдық өмірге қатыса бастайды, өзінің ойлау тәсілін және белгілі бір құндылық бағдарларын алады. Адам мен қоғамның өзара әрекеті, қоғам алдында негізгі жауапкершілікті өз мойнына алатын отбасы арқылы басталады. Осы әлеуметтік топта бола отырып, адам алғашқы қадамдарды жасауды үйренеді, алғашқы сөздерді, айтады және басқалармен сәтті қарым-қатынас жасаудың нұсқаларын іздейді. Отбасының бірінші міндеті - қоғам мен адамзатқа қатысты әлеуметтік топ болу. Дәл осы шешуші топ арқылы бала өсіп, қоғамға енеді. Бір адамның екіншісіне әсері әдетте өте шектеулі, сондықтан ұжымдық тұтастай алғанда негізгі білім беру күші болып табылады. Мұнда да психология жағы өте маңызды. Адамның өзін топтың бір бөлігі ретінде сезінуі және топ оны жеке тұлға ретінде өз еркімен қабылдауы өте маңызды. Әр адам топта белгілі бір функцияларды орындайды. Мысалы, адамдар әртүрлі мүдделермен бірігіп, белгілі бір саяси, моральдық, эстетикалық, ғылыми және басқа құндылықтармен алмасатын өндірістік ұжымды алайық. Топ қоғамдық пікірді қалыптастырады, ол ақыл-ойды күшейтеді және жылтыратады, мінез бен ерік-жігерді қалыптастырады. Топ арқылы адам тарихи шығармашылықтың саналы субъектісі болып табылатын тұлға деңгейіне көтеріледі. Топ-бұл жеке тұлғаның алғашқы қалыптастырушысы, ал топтың өзін қоғам қалыптастырады. Бізге  жақын адамдардың сүйіспеншілігі мен қамқорлығы қажет. Қоғам адамдарға дені сау, мейірімді, әдепті болуға ,көмектеседі. Бұл қоғам, жеке тұлғаның қалыптасуына, өмір салтына, адамның мүдделеріне әсер етеді. Өзара әрекеттесу процесінде адамдар болашақта, қоғамда табысты өмірді, қалыптастыруға көмектесетін маңызды қасиеттерге ие болады. Бірақ сонымен бірге, айналадағы, адамдар кейде адамға жаман әсер етеді, кейбір жағдайларда оның әсерінен ол өз пікірінсіз қалады. Сонымен, қоғам бұл адамзаттың қауымдастығы, оны адамдар құрайды және оның құрамында адамдар өмір сүреді.

Қоғам түсінігі өте ауқымды және кең мағыналы. Қоғамды кең мағынасында, тар мағынасында және әр түрлі қырынан қарастыруға болады. Кең мағынада қоғам дегеніміз  - олардың өзара әрекеттесу формасы мен түріне қарамастан тарихи түрде қалыптасқан адамдардың кез-келген бірлестігі. Егер өте кең қарасақ, онда бұл біздің бүкіл адамзатымыз, оның пайда болуынан бастап жойылып кетуіне дейін болады. Тар мағынада қоғам әлеуметтік жүйелердің ,белгілі бір түрлерін, ерекше, жеке белгілердің болуымен, қарым-қатынастың нақты формаларын білдіреді. Кез келген қоғамның, қандай да мағынада болмасын, кең немесе тар, ең алдымен қоғамдық қатынастарды ұйымдастыруға және реттеуге арналған өз ережелері мен заңдары бар.