Сохранение культуры и традиции казахского народа в учебной воспитательной работе в казахской школе Российской Федерации

Тақырыбы: Ресейдегі қазақ мектебіндегі оқу – тәрбие жұмысында қазақ халқының салт-дәстүрі мен мәдениетінің сақталуы».

«Сохранение культуры и традиции казахского народа в учебной воспитательной работе в казахской школе Росийской Федерации»

Маусумбаев Рысбек Сапарбекұлы

МПжП-11н

Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев айтқандай «Менің ойымша қазақтардың қайталанбас этикалық, психологиялық әлемі әлі жете зерттелмей, зерделенбей жатқан тылсым дүние»[1] шынында да дүниежүзінің түкпір-түкпірінде өмір сүріп жатқан қандастардың ұлаңғайыр кеңдікте күнкөріс үшін орындарын ауыстырса да, ата-жұрттан алыстап кетсе де, қазақ халқының қасиетіне сай жомарттығы, қонақ жайлығы, мейірімділігі, өнері, шыдамдылығы қанағатшылығы астарлы бір аспандағы жарық жұлдыздардай жарқырап тұрғандай сезінерсің. Алыста жүрген ағайындардың шетте жүріп, бабалардан келе жатқан әдет-ғұрыпты, салт-дәстүр мен мәдениетін көзінің қарашығындай сақтап, ұлт мақтанышына, өз халқына сай мұраны сары алтындай келесі ұрпаққа жалғастыруы қазаққа ғана тән жағдай.

Қазақстанмен шекаралас Ресей жерінде қазақтың көп шоғырланған елді мекендері Омбы облысы мен Алтай өлкесі мен Астрахань, Курган, Новосибир мен Челябинск Орынбор төңірегінде көп кездеседі.

«Ұлтым қазақ » деп жөн-жосын жол жоралғыны, салт-дәстүрді ұмытпаған елді мекендермен көп жан ұялар болашағынан ана сүтін ауызданған, қазақтың қасиетін, қызғыштай қорғаған көздің қарашығындай «қазақ» деген атты жоғары деңгейде ұстауы болашақта айтатын ерлік, сол ерліктің бірі- осы іштегі қазақтарды елге көрсетіп, білдірген Шығыс Қазақстан мен Павлодар облысы.Шығыс Қазақстан облысының әкімі ұлт жанды азамат Бердібек Сапарбаев Алтай өлкесіндегі Ползунов университетінде, Алтайдағы Славгород елінде Аршабеков Нұрғали қазақ мәдени орталығын ашты.

«Қазақпын» деп еңіріп жүрген азаматқа ауыл мектебі үшін сондағы қазақ балалары үшін «ұлтжанды азаматтарды қошемет етіп айтуға болады».

Қазақстан шетте жүргеназаматтарға- алтын ұя.Адамның қолындағы бар асыл зат тозады, жоғалады, ал тіл тозбайтын алтын мұра.Ұлтымыз қазақ, қазақ тілің сондағы балалар үйренуде.Балалар қазақша ән шырқап, Ресей елінің гимні мен Қазақстан Республикасының гимнін, ауылдың гимнін, Абай, Ыбырай Алтынсарин, Мұқағали Мақатаев өлеңдері мен Тұманбай Молдағалиевті қызыға оқиды.Қазақ тілі мен қазақ әдебиеті сабағын мектепте Алматы қыздар институтын бітірген ұстаз Букаева Самал Танбай қызы береді «Ата мекен» бағдарламасымен «Тамаша» балалар ұйымы мектеп мұражайымен қазақ тілі кабинетінде өтетін салт-дәстүр мен әдет-ғұрыпқа сай- Наурыз мейрамы, елді мекендегі ауыл имамы: ат қою, неке қию, адамды фаниден бақиға кетеру дәлел құран жаназа намаздарын Оразбаев Нұрлан Ахметұлы көптеген имандылық жұмыстар жүргізіп отыр.Соғым сойылып сыбаға , қуырдағы, сапбауырсағы мен қоспа құрты, айраны, көжесі бар,сүрі сақталған елміз.Бұл мақтаныш емес, күнделікті шағын ресейде жатқан елімнің әлеуметтік тынысы. Ауылдағы қазақ балалары қазақша үйлерінде де сөйлейді. Барлық сабақтар қазақ тілінде оқылса да, Ресейдің заңына сай ЕНТ бізде ЕГЭ балалар үлгілі тапсырып оқыды деген қағаз емес, мемлекеттік аттестат алып шығады. Биыл Қазақстан Республикасында бірінші рет «Қазақстан ата жұртым , қасиетім ана тілім атты Х халықаралық олимпиадаға» барып , Каматова Ажар, Божаканов Даулет келген Германия, Австрия,Венгрия, Турция,Түркменстан, Өзбекстан , Омбы, Самара балаларының алды болып Қытай мен Монғолия қазақтарынан кейін алғы жүлдеде көрінді. Өйткені Ресейдегі көршілес қазақтар тұратын елді мекендерде 100 мың тұратын Омбыда, Новосибирмен