Токмо акындар (Женижок жана Токтогул Сатылганов)

ТЕМА Токмо акындар (Женижок жана Токтогул Сатылганов)

1. Киришүү

 • Токмо акындар деген кимдер?

 • Кыргыз маданиятындагы орду.

 2. Женижок жөнүндө маалымат

 • Женижоктун өмүр жолу.

 • Женижоктун чыгармачылыгы жана тематикасы.

 • Женижоктун поэзиясындагы элдик баалуулуктар.

 3. Токтогул Сатылганов жөнүндө маалымат

 • Токтогулдун өмүр таржымалы.

 • Токтогулдун акындык чеберчилиги.

 • Токтогулдун ырларынын социалдык жана маданий мааниси.

 4. Женижок жана Токтогулдун чыгармачылыгындагы окшоштуктар

 • Темалар жана идеялар.

 • Элдик салттарды жана баалуулуктарды чагылдыруу.

 5. Женижок жана Токтогулдун айырмачылыктары

 • Ырдоо стили жана чыгармачылык өзгөчөлүктөрү.

 6. Корутунду

 • Токмо акындардын кыргыз маданиятындагы ролу.

 • Женижок жана Токтогулдун мурасы.

     Токмо акындар — кыргыздын салттуу поэзиясында белгилүү бир темаларды же окуяларды, көбүнчө лирикалык мүнөздө жырлаган акындар. Алар өз чыгармаларында элдин жашоосун, турмушун, салт-дәстүрлөрүн, сүйүүнү жана табиятты жырлайт. Токмо акындар кыргыз адабиятында элдин руханий маданиятынын, ыр-күүлөрдүн жана фольклордун сактоочулары катары маанилүү роль ойнойт. Алардын чыгармачылыгы улуттук рухту, ой менен сезимди чагылдыруу

Токмо акындар кыргыз маданиятында өтө маанилүү орунду ээлейт. Алардын чыгармалары кыргыз элинин тарыхын, каада-салттарын, жашоосун, сүйүүсүн, кайгысын, эрдигин жана моральдык-этикалык принциптерин чагылдырууда чоң роль ойнойт. Токмо акындардын поэзиясы, адатта, оозеки чыгармачылыкка негизделип, кыргыздардын ата-бабаларынан бери келе жаткан ыр жана жомоктуу традицияларды улантат.Токмо акындардын негизги функциялары:Тарыхый маалымат берүү: Токмо акындар кыргыз элинин тарыхын, каймактарын жана көрүнүктүү инсандарын элге жеткирүүдө маанилүү роль ойногон. Моралдык-этикалык баалуулуктарды жайылтуу: Алардын ырлары аркылуу элдин руханий дүйнөсү, моральдык нормалары жана этикалык баалуулуктары чагылдырылат. Кулкулук жана коомдук пикирди билдирүү: Токмо акындар коомдогу көйгөйлөрдү, сүйүү, бөлүнүү, таарыныч жана башкаларды поэзияда чагылдыруу менен элдин көңүлүн бурушат. Салттарды сактоо жана өнүктүрүү: Токмо акындар кыргыз маданиятындагы салттарды, оозеки чыгармачылыкты жана искусствону жандантууда активдүү роль ойнойт.

Маданий мааниси:Кыргыз акындары, атап айтканда, Токмо акындар кыргыз маданиятында гана эмес, жалпы эле Борбордук Азиянын маданиятында да маанилүү орунду ээлейт. Алардын чыгармачылыгы кыргыздын музыкалык, поэтикалык жана адабий традицияларын байытып, жаш муундарга билим жана маданият берүүдө маанилүү. Токмо акындардын чыгармалары элдик кудуреттин, чыгармачылыктын жана идентичтиктин символу болуп саналат.Женижок (шын аты Жусупбек Кашкыбек уулу) – кыргыз акыны, жазуучусу жана коомдук ишмери, 1908-жылы Талас облусунун Сарыкөл айылында туулган. Ал кыргыз поэзиясындагы көрүнүктүү фигуралардын бири болуп эсептелинет.

Омур жолу Женижок жаш кезинде айылдык мектепте билим алып, кийин шаардык мектепке өтөт. Ал билимдүү, акылдуу, тарбиялуу жигит болуп чоңоюп, жаш кезинде эле жазууга кызыгып, акындык чеберчилигин өнүктүрө баштайт. Женижок кыргыз маданиятына, тилине жана элдик баалуулуктарга чоң баа берип, улуттун туңгуч жана калың катмарынын руханий жашоосун сүрөттөгөн чыгармаларды жараткан.

 Чыгармачылыгы жана тематикасы

Женижоктун чыгармачылыгы ар түрдүү темаларды камтыйт. Анын поэзиясы негизинен сүйүү, табият, элдин жашоосу, патриоттук сезимдер, салт-санаа жана социалдык маселелер жөнүндө. Ал элдик поэзияны, айталы, жомок, манас, аңгемелерди, акындардын жоруктарын, тойлорду, каада-салттарды, элдик оюндарды жана башка жыйындарды өз чыгармаларында чагылдыруу менен, кыргыздын бай маданиятын, тилин жана мурасын жаңырткан.