Мәдениеттің адам өміріндегі маңызы
Автор: eretdy587 • Октябрь 25, 2021 • Доклад • 523 Слов (3 Страниц) • 442 Просмотры
Мәдениеттің адам өміріндегі маңызы
Мәдениеттің пайда болуы оның жаратушысы ретіндегі адамсыз мүмкін емес еді. Табиғаттан бөлініп шыққан адам әлеуметтік және мәдени тіршілік ретінде дами бастады. Адаммен жасалған мәдениет адамның табиғи эволюциясындағы келесі қадамы болды, ондағы адамның өлшемін анықтай бастады.
Бүгінде адам - екі әлемде бір мезгілде өмір сүретін жалғыз тіршілік иесі. Бір жағынан, бұл барлық физикалық, химиялық және биологиялық заңдылықтарға бағынатын табиғи дене, ал табиғи әлемнен тыс жерде оның өмір сүруі ойға да келмейді. Екінші жағынан, адам өзі жаратқан табиғи емес мәдениет әлемінде өмір сүреді, ал қоғамда адам мен оның даму дәрежесі, сайып келгенде, әлеуметтік-мәдени қасиеттермен - білім деңгейі, логикалық ойлау, есте сақтау, ерік, мақсаттылық, сәйкес адамгершілік қасиеттердің болуы, яғни адамды жануарлардан ажырататын және оны тұлға ететін маңызды белгілеріне сәйкес бағаланады. Адамның мәдени жетілуі оның биологиялық жетілуіне параллель болатын көзқарас бар.
Адамның мәдени бейнесі ең алдымен отбасында қалыптасады. Отбасынан басқа, үлкен әсер етуші күш - бұл адамның жақын ортасы. Бірте-бірте адам үлкен қоғамдастықтарға енеді, ол арқылы қоғамда қабылданған мәдениетпен танысады. Ол адамдардың әлеуметтік және мәдени тәжірибесін дамытып, сіңіре отырып, адам біртіндеп жеке тұлғаға айналады. Сонымен қатар, ол екінші рет қайта туылады деуге болады.
Адам өмірінде мәдениет бірнеше маңызды функцияларды орындайды. Ең бастысы - әлеуметтену функциясы, яғни адамды қалыптастыру мен тәрбиелеу. Мәдениет арқылы ғана адам барлық жинақталған әлеуметтік тәжірибені иемденеді және қоғамның толыққанды мүшесі бола алады. Сонымен қатар мәдениет «әлеуметтік тұқымқуалаушылық» қызметін атқарады, оның құндылығы жануарлардың биологиялық тұқымқуалаушылығынан кем емес. Әлеуметтендіру функциясын жүзеге асыру мәдениеттің басқа функцияларына байланысты. Олардың ішінде, ең алдымен, танымдық функция ерекшеленеді, оның мәні - адамды табиғат күштерін игеруге, еңбек қызметін жүзеге асыруға, оның қоғамдағы мінез-құлқының желісін анықтауға қажетті біліммен қаруландыру.
...