Қазақстандағы ашаршылық: cебептері мен салдары

Тезис

Тақырыбы: “Қазақстандағы ашаршылық: cебептері мен салдары”

Орындаған: Турсунали Айгерім

Тобы:20-017-1К

Жоспар:

1.Кіріспе

2.1921-1922 жылдағы және 1931-1933 жылдағы ашаршылық

3.Қорытынды

Ашаршылық – Қазақстан үшін өте күрделы мәселе .Ашаршылық кезінде қазақ елі үшін азаппен өткен күндер болды.1917-1919 жж осы аштық кезінде Түркістан мен Сырдария және Жетісу облыстарында көшпелі халықтың 1млннан астамы осы аштықтан қаза болып кетті.Аштықтың басты себебі-өлкедегі Кеңес билігінің қанап, қырып өздерінің үстемдыктерін көрсетып қана қоймай, билікке құл болып Қазақстан азаматтарына деген аяусыздығын көрсетіп отырды .

        Кейін бұл жайттын екінші кезеңі орын алып отырды. Ол 1921-1923 ж.ж аралығында өтті.Сол жылдары болған ашаршылық себебі- халықты қанаумен , азамат соғысының өтуімен келіп соқты. Оның басты-басты екі себебі бар: алғашқысы-Ресейдегі Азамат соғысының кесірінен Қазақ даласындағы шаруашылықтардың күйзеліске ұрынуы, екіншісі- табиғи апат, қолайсыз ауа райы салдарынан орын алған жұт. 1921 жылғы ашаршылықта Қазақстан халқы 30%-ға дейін азайған.

[pic 1]

[pic 2]

Екінші ашаршылық 1930-1933 жылы болды. 1932-1933 жылдарғы аштық себептері

        1-себеп.1925-1933 жылдарғы Голощекиннің ұжымдастыру атты идеялық-саяси бағыты.

        2-себеп.Ауа-райының қолайсыздығы,  құрғақшылықтың болуы(ресейлік ғалымдардың пайымдауынша).

        3-себеп.Жиналған барлық егіндер шаруалардан күштеп алынды азық-түліктің жетіспеуі бүкіл ел бойынша мал санын күрт төменде

        4-себеп.Негізгі экспорттық тауарларға ( астық,  мұнай және т.б.) әлемдік бағаның төмендеуі есебінен азық-түлік экспортының өсуі.

1932-33 жылдарғы аштық салдары:

1. Бүкіл  Қазақстанды құшағына алған аштықтан 6,2 млн республика халқының 2,1 млн қырылды.
2. 1млн-нан астам халық республикадан тыс жерге көшіп кетті.
3. Біріккен Мемлекеттік Саяси Басқармасының мәліметтері бойынша 3386 адам атылды, 13151 адам 3 жылдан  10  жылға дейін лагерьге айдалды.
4. Ұжымдастыру қарсаңында Қазақстанда 40,5 млн бас мал болды, ал 1933 жылдың 1 қаңтарында олардан қалғаны бар болганы 4,5 млн болды.
5. Республика аумағында 372 толқулар мен көтірістер болды.

1933 жылдың 21 қаңтарына дейін осы қызметте отырған Голощекин тұсында қазақ халқы өз тарихындағы ең ауыр кезеңді бастан өткізді.