19 ғасырдың 2- жартысындағы Қазақстандағы әкімшілік аумақтық рефомалар

19 ғасырдың 2- жартысындағы Қазақстандағы әкімшілік аумақтық рефомалар. 1822-24 жылдары реформалар 19 ғ. 60-шы жылдарына қарай бірте бірте жарамсыз бола бастады. Қазақстан жерін толық отарлап, әкімшілік жағынан бағындыруды ойластырды. Дала комиссиясы құрылды. 1867 жылы 2 Александор Сырдария мен Жетісу облыстарын басқару туралы ережеге қол қойды. 1868 жылы Торғай, Орал, Ақмола және семей облыстарының басқару туралы ереженің жобасын бекітті. Мәмледе қазақ және орыс тілінде жазылды. 1869 жылы мамырынан бастап басқарудың жаңа ережесін енгізу көзделді. Қазақстан даласында сақталып қалған сұлтандардың билігі патша үкіметінің Қазақстан аймағын тезірек отарлауына кедергі келтірді сондықтан сұлтандар билігін жоюға тырысты. Расей өнеркәсібіне арзан шикізат көзідері мен жұмысшы күші қажет еді. Бірінғай салық жүйесін енгізу талап етілді. Ресей империясына қосымша қосылған аймақтарды әкімшілік жағынан қайта құру қажет болды. Ресейдің Еуропалық бөлігінде жері жоқ шаруаларды қазақстан аумағына көшіру көзделді. Әкімшілін бөлініс:

1.Генерал губернатор

2.Облыс

3.Уэст

4.Болыс

5.Ауыл

Генерал губернаторлар

Әскери губернаторлар

Өз бастығы болыстар,

Ауыл старшындары

Сұлтандарға өмірлік зейнетақы тайындады. Ауыл штаршындарына және болыстарға қоладан құйылған төс белгілер және арнайы жасалған мөр берілетін. 1867 жылы Сырдария мен Жетісу облыстарын басқару туралы уақытша ереже қабылданды. 1868 жылы Торғай, Орал, Ақмола, Семей облыстарын басқару туралы уақытша ереже қабылданды. 1869 жылы басқарудың жаңа ережесін енгізу көзделді.Қазақ мәдениетінде тері өңдеу, киіз басу технологиясы жоғарғы деңгейде жүргізілді. Тоқыма өнері кең дәрежеде дамыды. Қазақ даласында қол өнер ерекше жетістіктерге жетті. Киіз үймен қатар бесік жасау, ұршық, домбыра қазақтың ұлттық аспаптарын жасау қазақ даласында ерекше орынға ие болды. Қазақ халқы сонымен қатар рухани мәдениетті де қатар алып отырды. Жыршы, жыраулар, ақын, айтыскерлер өз өлең шумақтарын қалдырып отырды. Әр мейрам сайын өзіндік ән күйлер мен жырлары орындалып отырды. Бесік жыры, беташар әні , сыңсу, той думан әндері айтылып отырды. Сонымен қатар, жоқтау жырлары да қазақ мәдениетінде қалыптасып келе жатқан дәстүрлер.

Азияда көшіп қонып жүретін түркілердің ішінде қырғыз, қазақтар басқаларға қарағанда мәдениетті халық. Медресе шәкірттері ислам дінінің негіздері бойынша философия, математика, медицина, тарих, тіл білімі, лингвистика және астрономия жөнінде едәуір хабардар болып шықты. 1870 жылдан бастап патша үкіметінің бастамасы бойынша медреселерде орыс тілін негіздерін үйрету енгізілді. 1867-68 жылдары әкімшілік реформалар бойынша мектептер мен медреселер ашу үшін өз бастығының арнайы рұқсатын алу керек болды. РЕФЕРАТ:Күйіз үйдің құрылымы.қалмады. Қоқан, Хиуа, Бұхара хандықтардың қысымы күшейді. Ұлы жүз руларының1838 ж. Есет батыр Елек бекінісіне шабуыл жасайды . 1847 ж. жазында Есет Жем өзенінің бойында патша үкіметінің жазалаушы әскеріне тұтқұйылдан шабуыл жасайды . Ресеймен 20 жыл бойы күрес жүргізген Есет батыр 1858 ж. өз еркімен Ресей империясының бейбіт келісім жасау жөніндегі шартын қабылдады. Ресей