Ғылыми және әдістемелік жұмыстардың түрлері, оларды ұсыну нысандары

2 тақырып. Ғылыми және әдістемелік жұмыстардың түрлері, оларды ұсыну нысандары.

1. Педагогтің ғылыми-зерттеу қызметінің түрлері және оның нәтижелерін ұсыну нысандары.
2. Мұғалімнің әдістемелік қызметінің түрлері және оның нәтижелерін ұсыну формалары.
3. ББЖ ғылыми-зерттеу қызметінің түрі ретінде

Ғылыми және әдістемелік қызметтің мазмұны әртүрлі, бұл ғылыми-әдістемелік жұмыстардың түрлері мен оларды ұсыну түрлерін анықтайды.

Ғылыми жұмыста іргелі және қолданбалы зерттеулер бөлінеді. Іргелі ғылыми зерттеулерді негізінен университеттердің, академиялардың ғылыми-зерттеу институттары мен ғылыми-зерттеу зертханалары жүргізеді. Әдетте, мұндай тақырыптарды әзірлеуге өз саласында танымал ғалымдар басқаратын ұжымдар қатысады. Әдістемелік жұмысты кәсіби қызметтің белгілі бір түріне қатысты жүргізеді, мысалы мектепке дейінгі, мектеп және ЖОО дене тәрбиесі, бұқаралық және кәсіби спорт, дене шынықтырудың сауықтыру түрлері, кәсіптік дене шынықтыру білімі, АӘД-да дайындықтың әртүрлі түрлері (тактикалық, техникалық және т. б.), орта және жоғары сынып оқушыларының әскери-патриоттық тәрбиесі, медициналық дайындық және т. б.Педагогика аймағындағы зерттеулер - бұл ғылыми қызметтің нәтижесі мен процесіне, білім беру заңдылықтары туралы жаңа ақпараттар алуға, оның құрылымы мен механизмдерінің, мазмұныңың, принциптері мен технологиясының заңдылықтарына бағытталған.

Педагогикалық зерттеулерді іргелі, қолданбалы, өңдемелі деп бөлуге болады.

Іргелі зерттеулер - бұл зерттеу жалпыланған концепция нәтижесіндегі педагогтардың теоретикалық және тәжірибелік жетістіктерінде немесе педагогикалық жүйенің моделінің болжау негізінде дамуын ұсынады.

Қолданбалы зерттеулер - бұл зерттеулер педагогикалық процестің жеке тұстарын тереңдете оқуға, әрқилы педагогикалық тәжірибенің заңдылықтарын ашуға бағытталған.

Іргелі зерттеулер стратегиялық сипаттағы міндеттерді шешуге бағытталған. Олардың негізгі ерекшеліктері:

 принципті маңызы бар заңдылықтарды, қағидаттарды немесе фактілерді анықтаудан көрінетін теориялық өзектілік;

 тұжырымдамалық;

 тарих;

 ғылыми дәрменсіз жағдайларды сыни талдау;

 шындықтың танымдық объектілерін табиғатқа барабар әдістемелерді пайдалану;

 алынған нәтижелердің жаңашылдығы мен ғылыми шынайылығы.

Алайда педагогика саласындағы іргелі зерттеудің басты өлшемі перспективалы міндеттерді шешу болып табылады: жақын 10-15 және одан да көп жылдар бойы ғылымның дамуын дайындау, сондай-ақ ғылымның өзінің даму логикасына елеулі өзгерістер енгізетін теориялық тұжырымдар жасау.

Қолданбалы зерттеулердің негізгі белгілері:

 практиканың өзекті сұрауларына олардың жақындауы;

 зерттеудің салыстырмалы шектеулілігі;

 нәтижелерді өткізу мен енгізудегі жеделдік және т. б.

Педагогикадағы әзірлемелерге оқыту мен тәрбиелеудің қандай да бір мәселелері бойынша әдістемелік ұсынымдар, нұсқаулықтар, әдістемелік құралдар мен құралдар жатады. Олар қолданбалы зерттеулер мен озық педагогикалық тәжірибеге сүйенеді. Әзірлемелердің ерекшелігі: мақсатты бағыты, нақтылығы, айқындылығы және салыстырмалы түрде аз көлемі. Сонымен қатар, оқытушылар мен білім алушылардың қызметін детерминациялай отырып, ұсыныстар оларға шығармашылыққа мүмкіндік береді.

Ғылыми-педагогикалық зерттеудің оқыту мен тәрбиелеудің озық тәжірибесін зерделеу, қорыту және практикаға енгізу сияқты түрін ерекше атап өткен жөн. Мұндай зерттеулердің ерекшелігі, олар, әдетте, нақты педагогикалық практикаға қосылып, әрбір оқытушыға қолжетімді.

Ғылыми-әдістемелік қызметтің нәтижелерін ұсыну нысандары сипаты, мазмұны, көлемі, безендірілуі және т.б. жағынан әртүрлі. Авторлар (студенттер және профессор-оқытушылар құрамы) өзінің ғылыми немесе әдістемелік жұмысының мазмұнын басқа адамдарға жеткізе алатын негізгі нысандар — ауызша хабарламалар, жазбаша жұмыстар және баспасөзде жариялау.