Жалпыгеографиялық әдістер кестесін құрастыру

Жалпыгеографиялық әдістер кестесін құрастыру

І. Қалыптасу мерзімі бойынша ( тарихи қағида):

Дәстүрлі

Ең жаңа

1. Сипаттау әдісі

1. Эмпирикалық (ХYIII ғасырға дейін)

2. Ғылыми ((ХYIII ғасырдан бастап

1.Математикалық әдіс

2. Салыстырмалы- географиялық әдіс

2.Әуеғарыштық әдіс

3. Картографиялық әдіс

3. Геоақпараттық әдіс

4. Сандық:

4.1. Картометрия (карта бойынша географиялық нысандардың ұзындығын, ауданын, бұрыштарын және басқа сипаттамаларын өлшеу әдістерін зерттейтін картографияның бір бөлімі);

4.2. Баллдық әдіс

4.3. Баланс әдісі

4.4. Статистикалық әдіс

4.5.Ортографиялық әдіс (Д.И. Менделеев ұсынған)

4. Модельдеу әдіс

4.1.Материалды модельдеу (макет, муляж);

4.2.Ойлау моделі (фотография, суреттер салу);

4.3.Бейнелі модельдер (карта, сызба, сұлба, графика, блок-диаграмма)

4.4.Жүйелі модельдеу (логикалық, блокты, картографиялық);

4.5.Салалық модельдеу;

4.6.Өңірлік;

4.7.Кешенді (салааралық және ауданаралық);

4.8.Әуеғарыштық

4.9.Геоақпараттық

ІІ. Қолдану принципі бойынша:

ІІІ. Мәні бойынша:

І) Эмпирикалық:

1) бақылау (зерттеу нысаны жайлы алғашқы ақпараттарды алу және сандық көрсеткіштерді өлшеу).

2) экспедициялық (стационарлық, жартылай стацинарлық, маршруттық тәсіл)

3) камералды әдіс.

ІІ.) Теориялық

А) Логикалық

-дедукция (жалпыдан жекеге);

-индукция (жекеден жалпыға);

-аналогиялық әдіс - құбылыстардың қасиеттеріндегі ұқсастықтарын, қарым-қатынасын айқындау:

Б) Формалданған

-статистикалық

-математикалық

-модельдік

Көpіп oтыpғaныңыздaй, гeoгpaфиялық зepттeyдің бapлық әдіcтepі біp-біpімeн тығыз бaйлaныcты. Зepттeyдің әp кeзeңіндe бeлгілі біp әдіcтep қoлдaнылaды. Олap тypaлы тoлығыpaқ білy үшін гeoгpaфия үшін дәcтүpлі тapиxи әдіcті қoлдaнaмыз.

Қазіргі географиялық зерттеулерде ежелгі зерттеу әдістері ретінде қолданылады. Ежелгі (дәстүрлі) әдістерге мыналар жатады:

* бақылау (географиялық объектілер туралы нақты деректер береді және маршруттық және алаңдық, кезеңдік және үздіксіз, стационарлық және қашықтықтан болуы мүмкін);

* картографиялық (әр түрлі жалпы географиялық, тақырыптық және күрделі карталарды қолдана отырып, өтк кеңістіктік орналасуы мен даму заңдылықтарын зерттеуге мүмкіндік береді);

* статистикалық (әртүрлі бақылаулардың деректерін өңдеу және талдау);

* тарихи (географиялық объектілерді олар құрылған сәттен бастап қазіргі