Метеорологиялық сипаттағы ТЖ кезіндегі құтқару және басқа да шұғыл жұмыстарды ұйымдастыру

 Метеорологиялық сипаттағы ТЖ кезіндегі құтқару және басқа да шұғыл жұмыстарды ұйымдастыру.

Мазмұны

1. Рефераттың мақсаты
2. Төтенше жағдайлар және олардың жіктелінуі
3. Гидрологиялық төтенше жағдайлар
4. Гидрологиялық төтенше жағдайлардың түрлері
5. Су тасқыны
6. Цунами
7. Мұз көшкіні
8. Құрғақшылық
9. Қатты аяз

Рефераттың мақсаты

Бұл реферат, яғни Гидрологиялық төтенше жағдайлар адамдар цунамиден,мұз көшкінінен,су басудан,құрғақшылықтан,қатты аяз кезінде қандай шаралар қолдану мақсатында жазылған.

Төтенше жағдайлар және олардың жіктелуі

Төтенше жағдайлар деп – апат,зілзала,қауіпті табиғи көрініс,эпидемия,эпизоотия,эпифитотия әсерінен, сонымен қатар жаппай жою қаруын қолдану нәтижесінде сол аймақта адамдар щығыны болып, олардың денсаулығына , қоршаған ортаға және шаруашылық нысандарына зиян келтіретін ,орыны толмас материалдық шығын туындайтын жағдай болып табылады. Бұл процесстерді қалыпқа келтіру үшін қосымша күш пен қаражатты тарту және айрықша шешім қабылдауды талап етеді

Төтенше жағдайлар:

1. Даму түріне байланысты
2. Ведомастволық жағдайға байланысты
3. ТЖ масштабы мен шығын түріне байланысты болып бөлінеді.

Даму түріне байланысты ТЖ:

1. Техногенді (көліктегі авариялар,ХҚЗ,РЗ,өрттер мен жарылыстар)
2. Табиғи(геофизикалық,геологиялық,метеорологиялық, гидрологиялық,табиғи өрттер)
3. Әлеуметтік (жаппай тәртіп бұзу,терроризм,ұлтаралық қақтығыстар,қарулы қақтығыстар)
4. Биологиялық(жаппай ауру, өсімдіктердің жұқпалы аурумен ауруы)
5. Экологяилық(атмосфера,гидросфера,биосфераның өзгеруі) болып 5 топқа бөлінеді.

Ведомавстволық ағдайға байланысты ТЖ – құрылыста,өндірісте,көлікте,орман шаруашылығында,ауыл шаруашылығында болып келеді.

Төтенше жағдайдың жайылу масштабы мен шығын түріне байланысты жергілікті(қала,аудан,облыс),кең көлемді(ҚР-ның аумағы және басқа мемлекеттер),аймақтық(бірнеше облыстар,ірі аймақтар) болып бөлінеді.

Гидрологиялық төтенше жағдайлар-әр түрлі табиғи немесе гидродинамикалық факторлардың немесе екеуінің қосындысының әсер етуінен пайда болатын, адамдарға, ауыл шаруашлық малдары мен дәнді дақылдарына, экономика нысандары мен қоршаған табиғи ортаға зақым келтіретін, шығу тегі гидрологиялық болып келетін оқиға немесе гидрологиялық процесстердің нәтижесі.

Гидрологиялық төтенше жағдайлардың түрлері:

1. Су тасқыны
2. Цунами
3. Мұз көшкіні
4. Құрғақшылық
5. Қатты аяз 

Су тасқыны – бұл қардың еруі, жауын-шашын, суды желмен айдаған және кептелу кезінде өзендердегі, көлдер мен теңіздердегі су деңгейінің көтерілуі нәтижесінде жерді су  басуының жоғарғы деңгейі.

            Ескерту.Су басу су тасу немесе тасқын кезіңдегі су деңгейінің көтерілу нәтижесінде, жинақтау, жел толқыту нәтижесіңде, сондай-ақ гидротехникалық құрылғылардың бұзылу кезінде болуы мүмкін.

Су басулар адам өлімімен, тұрғын және кәсіпорын нысандарының қирауымен байланысты, мал басының өлім – жітімі мен дәнді дақылдардың құруымен, сондай-ақ қоршаған ортаға кері әсерін тигізумен айтарлықтай шығынға ұшыратады. Соңғы 10 жылда әлемде су басудан 100 мыңға жуық адам қаза тауып, 1,5 млн. аса адам зардап шеккен, ал су басудан келген жалпы шығын 300 млрд. долларды құраған.

Қазақстанда апаттық құбылыстардың қатарында су басуларды да атап көрсетуге болады. Республикада белгілі бір жағдайларда су басулар болатын ұзындығы 50 км және одан да асатын 800-ге жуық өзен бар. Соңғы 10 жылдың ішіңде Қазақстанда әртүрлі генезисті 300-ден аса су басулар болды, 70%-ы көктемдегі су тасулармен байланысты су басулар болса, 20% -ы жауын – шашынның салдарынан болған және 10%-ы басқа да себептерге байланысты болған су басуларға тиесілі. Су басулар Республикада жыл сайын тіркеліп отырады, 1993 жылдың көктеміндегі болған су басу тектес апаттық су басулар өте сирек кездеседі, онда қар қорының шамадан тыс көп болуына байланысты, сондай-ақ қатты жауынның жаууы кенеттен күннің жылуымен сәйкес келіп, республиканың барлық жазық өзендерінде апаттық тасқындар қалыптасқан еді.