Салықтық басқару жүйесіндегі бақылау
Автор: SayaAhmet • Апрель 22, 2018 • Реферат • 809 Слов (4 Страниц) • 1,186 Просмотры
6 Салықтық басқару жүйесінің ережесі
6.1 Салықтық реттеудің мазмұны, міндеттері мен құралдары
Салықтық реттеу мемлекет тарапынан қоғамның әлеуметтік-экономикалық дамуының проблемаларын шешуде белсенді қолданылады және салық саясатының ажырамас бөлігі болып табылады, ол өз кезегінде экономикалық мемлекеттік саясаттың міндеттеріне бағынады.
Салықтық реттеу қоғамның әлеуметтік-экономикалық дамуына мемлекеттік әсердің жанама әдістеріне жатады. Салықтық реттеу, сондай-ақ мемлекеттік әсердің басқа да жанама әдістері шаруашылық субъектілерінің экономикалық мүдделеріне әсер етеді. Салықтардың экономикалық сипаты оларды кәсіпкерлік қызметке ынталандыру ретінде пайдалану үшін негіз болып табылады.
Салықтық реттеу салықтардың экономикалық сипатына тікелей байланысты. Салықтар тек қана қаржы төлемінің нысаны болып табылмайды, ол арқылы шаруашылық жүргізуші субъектінің кірістерінің бір бөлігін заңсыз шығару жүзеге асырылады. Салық төлеу экономикалық қатынастарды жасырады, атап айтқанда, ЖІӨ қайта бөлу қатынастары. Мұндай алудың нәтижесі салық төлеушілерге де, мемлекет үшін де бірдей.
Салыстырмалы көзқараспен салыстық қатынастар мемлекет пен салық төлеушілердің мүдделері арасындағы қайшылықты тудырады деп ойлаймын. алық төлеуші салықты өзінің табысын алу, оның мүліктік құқықтарын бұзу деп санайды. Бұдан басқа, салық төлеушіге салық міндетті төлемдердің басқа түрлерінен өзгеше тікелей ойнату үрдісінен тікелей шықпайтын заңмен белгіленген шығыстар болып табылады. Мұндай жағдайда салық төлеуші өзінің «тұрақсыз» шығыстарын оның тұрғысынан азайтуға табиғи мүддеге ие. Салық төлеушілер заңды түрде (салықтық жоспарлау, салықты оңтайландыру) және заңсыз (салықтан жалтару, салықтан жалтару, салықтан жалтару және салықтарды азайту) салықтық төлемдер көлемін азайтуға экономикалық мүдделерін іске асыру үшін құралдардың толық арсеналын жасады.
Салықтық қатынастарда (мемлекет) басқа қатысушының экономикалық мүддесі, мемлекеттік кірістердің үлкен көлемін қалыптастыру үшін салықтардың үнемі өсуі сияқты көрінеді. Сонымен қатар, салық қатынастары туралы мәселені қарастыру салықтық қатынастарда қатысушылардың мүдделерінің балансын көруге мүмкіндік береді. Бір жағынан, мемлекет үнемі салықты арттырудан қажетті қаржылық нәтиже ала алмайды. Экономикаға салықтық жүктеменің тиімсіз өсуімен мемлекет материалдық және экономикалық шығындарды алып келеді. Екінші жағынан, салық төлеуші экономикалық субъект ретінде салықты арттырудан экономикалық пайда алады.
Мемлекет әлеуметтік-экономикалық саясат құралдарын таңдауда. Салықтық жеңілдіктер мен жеңілдіктерді қолданумен қатар (жанама субсидиялар) бюджет қаражатын жұмсау бағдарламалары (тікелей субсидиялар) жүзеге асырылуы мүмкін. Сонымен қатар, тікелей субсидиялар салық жүйесінің арқасында ынталандырудан гөрі толық емес қамту және селективті көп сипатталады. Мемлекеттік реттеу салықтық ынталандыру арқылы реттеуден гөрі тікелей және тезірек қолданылады, себебі ол тікелей және тікелей объектіге тікелей әсер етеді; кәдімгі тәжірибеде атқарушы билік заңнама мақұлдаусыз жүзеге асырылуы мүмкін және осылайша жауап берудің ең жылдам тәсілі болып табылады.
3-кестеде салықты ынталандыру арқылы экономиканы жанама реттеудің оң және теріс белгілері қарастырылады.
3-кесте. Салықтық реттеудің оң және теріс салдары
Артықшылық | Кемшіліктері |
Экономикадағы мемлекеттің рөлін төмендету тәсілі | Бюджеттік бақылау саласынан шығатын сомалар тікелей шығындарға қарағанда қатаң бақыланады. Дегенмен, салық түсімін жинау, бюджет қаражатын бөлу, мемлекеттік қызметтерді көрсету үшін салық жүйесінің негізгі қызметі |
Жалпы ереже бойынша салық жеңілдіктері жеке сипатта болмауы керек | Жиі жеке салықтық жеңілдікті берудің бюджеттік әсері оны енгізу кезеңінде ғана бағаланады, кейіннен бюджеттің кірісіне тиісті шығындар шамасы бақыланбайды және артықшылық берілген мақсатқа жетудің тиімділігі талданады (мұқият талданбайды) |
Бюджеттің шығындарын қысқарту | |
Қарсы қаржы ағындарын оңтайландыру | Қолданылатын схемалар мен механизмдер тұрақты және ұзақ мерзімді (салық заңнамасындағы жиі өзгерістер контексінде қарау қиын) болған жағдайда ең тиімді болып табылады. |
Салықтық реттеу - мемлекеттің және кәсіпорындардың салық саясатының тұжырымдамасын іске асыруды қамтамасыз етуге бағытталған салықтық басқару процесінің ажырамас бөлігі. Салықтық реттеу салық функцияларын басқарудың функционалдық элементі ретінде салықтың нормативтік функциясымен шатастырылмауы керек, ол арқылы басқа функциялармен бірге салықтың жалпыға ортақ мақсаты жүзеге асырылады. Салық функциясы салықтардың объективті санатының мәнін көрсетудің нысаны ретінде объективті, ол әлеуметтік-экономикалық процестерді реттеудің әлеуетті мүмкіндігін болжайды.
...