Ұйымды басқаруда әлеуметтік-психологиялық әдістерін қолданудың тиімді жолдары

МAЗМҰНЫ

Кipiспe...................................................................................................................3

1 Кәсіпорын қызметінің тиімділігін арттырудағы персоналды басқарудың әлеуметтік-психологиялық аспектілерінің рөлі мен маңызы  

1.1 Ұйымды басқарудың әдістері: түсінігі, жіктелуі.....................................5

1.2 Ұйымды басқарудың әлеуметтік-психологиялық әдістерінің ұйым қызметінің әртүрлі аспектілеріне әсері..........................................................15

1.3 Шетелдік психологиялық басқару практикасына шолу.........................19

2. Ұйымды басқаруда әлеуметтік-психологиялық әдістерін қолданудың тиімді жолдары

2.1 Басшылық тұрғысынан дау-дамай жағдайларын басқару әдістері мен ынталандыру әдістері.....................................................................................22

2.2 Әлеуметтік-психологиялық әдістерді ұйымды басқаруда қолдану мәселелері........................................................................................................28

Қоpытынды.......................................................................................................32

Пaйдaлaнылғaн әдeбиeттep тiзiмi...................................................................33

КІРІСПЕ

Зepттeу көкeйкeстiлiгi: Ұйымды басқару тәжірибесінде басқарудың әлеуметтік-психологиялық әдістерін қолдану қажеттілігі айқын, өйткені олар қызмет мотивтері мен қызметкерлердің қажеттіліктерін уақытылы есепке алуға, белгілі бір жағдайды өзгерту перспективаларын көруге және оңтайлы басқару шешімдерін қабылдауға мүмкіндік береді.

Заманауи басшының жұмысының қарқындылығының, интеллектуалдылығының, эмоционалды қарқындылығының жоғарылауы, бір жағынан, ұйым құрылымының тиімді жұмыс істеуіне, қызметкерлерді сауатты таңдау мен орналастыруға және екінші жағынан тиімді жұмыс топтарын құруға қойылатын талаптарға тікелей байланысты. Қазіргі заманғы басқарушылық қызмет ғылыми-психологиялық біліммен барған сайын тоғысады, сондықтан психология ғылымы басқару тәжірибесіне, жалпы ұйымның қызметіне неғұрлым табысты болса, соғұрлым тиімдірек болады.

Басқарудың әлеуметтік-психологиялық аспектілеріне жеткіліксіз көңіл бөлу ұжымда дұрыс емес қарым-қатынастарды тудырады, бұл еңбек өнімділігін төмендетеді. Тәжірибе көрсеткендей, салауатты моральдық-психологиялық ахуалды қалыптастыру, әріптестік өзара көмек пен ұжымшылдық сезімін тәрбиелеу нарықтық қатынастардың қалыптасуы кезінде белсендірек жүреді. Осылайша, ұжымға әсер ету барынша тиімді болуы үшін жеке орындаушылардың моральдық-психологиялық ерекшеліктерін, жеке топтар мен ұжымдардың әлеуметтік-психологиялық ерекшеліктерін білу ғана емес, сонымен қатар бақылау ықпалын жүзеге асыру қажет. Осы мақсаттарда еңбек ұжымдарында туындайтын жеке қарым-қатынастар мен байланыстарға, сондай-ақ оларда болып жатқан әлеуметтік процестерге әсер етудің нақты тәсілдерінің жиынтығы болып табылатын әлеуметтік-психологиялық әдістер қолданылады. Олар еңбекке моральдық ынталандыруды қолдануға негізделген, әкімшілік тапсырманы саналы міндетке, адамның ішкі қажеттілігіне айналдыру үшін психологиялық әдістердің көмегімен адамға әсер етеді. Бұған жеке сипаттағы әдістер (жеке үлгі, бедел және т.б.) арқылы қол жеткізіледі.

Бұл әдістерді қолданудың негізгі мақсаты – ұжымда жағымды әлеуметтік-психологиялық ахуал қалыптастыру, соның арқасында тәрбиелік, ұйымдастырушылық және экономикалық міндеттер үлкен дәрежеде шешіледі. Басқаша айтқанда, ұжымның алдына қойылған мақсаттарға жұмыстың тиімділігі мен сапасының маңызды критерийлерінің бірі – адам факторының көмегімен жетуге болады. «Адам факторын» есепке алу қабілеті менеджерге ұжымға мақсатты түрде әсер етуге, қолайлы еңбек жағдайын жасауға және ортақ мақсаттар мен міндеттерге ие ұжымды қалыптастыруға мүмкіндік береді. Осы көкeйкeстi мәсeлeлepдi нeгiзгe aлa отыpып зepттeу жұмысымныӊ тaқыpыбын -  «Ұйымдағы (кәсіпорындағы) басқарудың әлеуметтік психологиялық әдісі» дeп тaӊдaуғa сeбeп болды.