Лекциялық курсы "Дәрілік түрлерді өндіру технологиясы"

Дәрілік түрлерді өндіру технологиясы

Қысқаша лекциялық курсы

1[pic 1]

2024

КІРІСПЕ

Фармацевтикалық препараттар - бұл өндірістің нақты өнімі, оның сапасын тұтынушы өз бетінше бағалай алмайды, сондықтан препараттардың сапасына, тиімділігіне және қауіпсіздігіне кепілдік мемлекеттің халықтың денсаулығын қорғаудағы негізгі міндеттерінің бірі болып табылады.

 Әлемдік тәжірибеде GMP тұжырымдамасының дамуы нәтижесінде тезис қалыптасты: сапаны фармацевтикалық препаратқа сынақтар арқылы қосу мүмкін емес, оны өндіріс үрдісіне енгізу керек.

 GMP стандарттары фармацевтикалық препараттардың сапасын қамтамасыз ету бойынша барлық жұмыстарды жүйелейді, бұл ретте шикізат сапасынан бастап дайын өнімге дейінгі барлық үрдістерді бақылауды құжаттамалық ресімдеуге тиісті көңіл бөлінеді.

"Дәрілік заттардың технологиясы" курсының мақсаты студенттердің білімі мен практикалық дағдыларын қалыптастыру, өңдеу, бастапқы материалдарды, жартылай өнімдерді, дайын өнімдерді алу және олардың сапасын бақылау болып табылады.

 Сондықтан, осы оқу құралында авторлар фармацевтикалық препараттарды өндіру саласындағы кейбір негіздерге, ұғымдарға және негізгі терминологияға арнаған.

Экстракция негіздері, экстракция үрдісін күшейту. Экстракция кезеңдері және олардың сипаттамалары. Экстракцияның толықтығы мен жылдамдығына әсер ететін факторлар. Еріткіштерге қойылатын талаптар. Экстракт алудағы қажетті параметрлер және оларды қалай қарастыру керек. Жіктеу және сапаны бақылау. Сұйық сығындылар өндірісі. Өсімдік шикізатынан сығындыларды алуды күшейту әдістері. Қою және құрғақ сығындылар өндірісі. Булану және кептіру үрдісінің негіздері, жабдықтар және оның жұмыс принципі Жұмсақ дәрілік формаларды, шырындарды өндіру, оларға қосылатын қосымшалар. МФ сәйкес сапаны бақылау.

Суппозиторийлер, жіктеу және оларға қойылатын талаптар. Негіздер мен қосалқы заттардың сипаттамасы. Өндіріс әдістері. МФ сәйкес сапаны бақылау. Фармацевтикалық препараттар өндірісі.

Дәрілік түрі ретінде жақпа. Жақпаға қойылатын талаптар, жақпа негіздерінің жіктелуі және оларға қойылатын жалпы талаптар. Таблетка өндірісіндегі көмекші заттар.

Капсула түрлері және олардың мақсаты. Капсула өндірісіндегі көмекші заттар. Жұмсақ және қатты желатинді капсулаларды өндіру әдістері, оларды дәрілік заттармен толтыру.

Валидация жайлы жалпы түсінік. Материалдық балансты сәтті игеру үшін есептер мен шешімдері берілген, олар студенттердің алған ақпараттарына және бағдарлау қабілетін дамытуға ықпал етеді.

ДӘРІЛІК ЗАТТАР ТЕХНОЛОГИЯСЫ, ОНЫҢ ӨЗЕКТІЛІГІ

        Қазіргі  уақытта қоғам өмірін дәрі - дәрмексіз елестету мүмкін емес. Академик И. П. Павлов дәрі-дәрмектің дәрігердің әмбебап қаруы екенін және хирургиялық, акушерлік немесе басқа да медицинадағы араласулар дәрі-дәрмектерді қолданбай жасалмайтынын атап өтті. Көне заманда науқасты емдеу халық медицинасына сүйенген.100 жылдан астам уақыт бұрын Н.И. Пирогов: «Болашақ, медициналық дәрі-дәрмектерге жататынын» атап өтті. Шынында да, қазіргі уақытта дәрігердің барлық тағайындауларының 90% - ы дәрі-дәрмектерді қолдануға әкеледі. Дәрі-дәрмектер операциядан кейінгі асқынуларды емдеу үшін, ағзалар мен тіндерді трансплантациялау, жүрек-тамыр, онкологиялық, эндокриндік, вирустық ауруларды, сондай-ақ жүйке жүйесінің ауруларын емдеу үшін кеңінен қолданылады. Осылайша, дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету қазіргі қоғамның тіршілік әрекетінің негізі болып табылады. Адамның ыңғайлы және ұзақ өмір сүруіне мүмкіндік беретін дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етуді ұйымдастыру өзекті мәселе.