Алюминий және оның маңызды қосылыстары

Мектеп:

Күні:

Мұғалімніңаты-жөні:

Сынып: 10

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтақырыбы

Алюминий және оның маңызды қосылыстары

Осы сабақта қолжеткізілетін оқу мақсаттары

10.2.1.31атом құрылысы көққарасынан периодта және топта  р- элементтердің қасиеттерінің өзгеру заңдылықтарын түсіндіру

10.2.1.32 алюминий оксиді және гидроксидінің екідайлы қасиеттерін оқып білу

10.2.1.33 алюминий және оның құймаларының қолданылуын сипаттау

Сабақ мақсаттары

-Атом құрылысы көққарасынан периодта және топта  р- элементтердің қасиеттерінің өзгеру заңдылықтарын түсіну

- Алюминий оксиді және гидроксидінің екідайлы қасиеттерін оқып білу

- Алюминий және оның құймаларының қолданылуын сипаттау

Бағалау

критерийлері

-Атом құрылысы көққарасынан периодта және топта  р- элементтердің қасиеттерінің өзгеру заңдылықтарын түсінеді

- Алюминий оксиді және гидроксидінің екідайлы қасиеттерін оқып біледі

- Алюминий және оның құймаларының қолданылуын сипаттайды

Бастапқы білім

9.2.1.5 атом құрылысы негізінде алюминийдің қасиеттерін түсіндіру,оның маңызды қосылыстары мен құймаларының қолдану аймағын атау

9.2.1.6 алюминий,оның оксидімен гидроксидінің екідайлы қасиеттерін зерттеу

Сабақбарысы

Сабақтың жоспарланғанкезеңдері

Сабақтағы   жоспарланған    іс-әрекет

Ресурстар

Жаңа тақырып

Алюминий - атомдық нөмірі 13, атомдық массасы 26,9815

Д.И. Менделеевтің периодтық жүйесінде ІІІ топтың негізгі топшасында орналасқан

Энергетикалық деңгейлерге орналасуы:Al 2е 8е3е,тотығу дәрежесі +3

Алюминийдің маңызды қосылыстары: боксит,корунд, криолит

Алынуы: Зертханада: AlCl3 + 3K =   Al +  3KCl

Өндірісте:  2Al2O3 = 4Al +  3O2

Физикалық қасиеттері:Алюминий жеңіл (тығыздығы 2,7 г/см3), балқу температурасы: 6500С күмістей ақ түсті металл. Ол жұқа фальга мен жіпке оңай созылады.Алюминий электрөткізгіштігі жағынан мыс, күміс ,алтыннан кейінгі төртінші орында

Химиялық қасиеттері:

Алюминий бетіндегі оксид қабатын оны сынап  (ІІ) тұзының ерітіндісіне батыру  (амальгамалау) арқылы тазалайды:

2Al + 3HgCl2 = 2AlCl3 + 3Hg

1. Жай заттармен әрекеттеседі:

4 Al + 3O2 =2Al2O3

2 Al + 3Cl2 = 2AlCl3 

2Al + 3S = Al2S3

2Al + N2 = 2AlN

4 Al +3 C = Al4C3

1. Күрделі заттармен әрекеттеседі:

2Al + 3CuSO4 = 3Cu + Al2 (SO4)3

8Al  + 3 Fe3O4 = 9Fe + 4Al2O3

2Al  + 6HCl = 2AlCl3 +3H2

2Al + 3 H2SO4 = Al2 (SO4)3 + 3H2

2Al+ 2NaOH +2H2O= 2 NaAlO2 + 3H2

Алюминийдің құймалары  дюралюминий  мыспен магнийден тұрады, силумин алюминиймен кремнийден тұрады

Маңызды қосылыстары: алюминий оксиді, алюминий гидроксиді

Алынуы: 4Al+3O2 = 2Al2O3

                   2 Al (OH)3=Al2O3 +3H2O

Химиялық қасиеттері:1. Алюминий оксиді екідайлы қасиет көрсетеді,ол қышықылдармен сілтілердің судағы ерітінділерімен әрекеттеседі

Al2O3 + 6HCl = 2AlCl3 +3H2O

Al2O3  + 6H+ = 2Al3+ + 3H2O

Al2O3 + 6NaOH = 2NaAlO3 +H2O

Al2O3 + 6OH- = 2AlO2  +H2O

1. Қатты сілтілермен металл оксидтерімен қосып балқытқанда  метаалюминаттар түзіледі

Al2O3 + 2KOH = 2KAlO2 +H2O

Al2O3 + MgO = Mg (AlO2)2

Алюминий гидроксидін алюминий тұздарының ерітіндісін сілті ерітіндісімен әрекеттестіріп алады:

3NaOH + AlCl3 = Al (OH)3 + 3NaCl

Химиялық қасиеттері:

1. Al (OH)3 + 3HCl = AlCl3 +3H2O
2. Al (OH)3 + NaOH = NaAlO2 +2H2O

 №1 Тапсырма

1. Берілген сызбанұсқа бойынша сәйкес реакция теңдеулерін жазыңдар

Al      Al2O3    AlCl3     Al (OH)3[pic 1][pic 2][pic 3]

№2 Тапсырма

Алюминий  темір қағымен (Fe3O4)  әрекеттескенде  1 моль темір түзіледі. Реакция нәтижесінде  түзілген алюминий оксидінің массасы қандай?

№3 Тапсырма

2Al2O3 = 4Al +  3O2

Егер алюминийдің практикалық шығымы 95% болса , 51кг алюминий оксидінен қанша алюминий алуға болатынын есептеңдер

Сабақтың соңы

Кері байланыс жасау 

•  Нені біле алдыңыздар?
•  Не қызықтырды?
•  Сізге пайдасы бар ма?

 Не түсінікті, не түсініксіз болды?

Үй жұмысы

Параграф 44-45     39 бет №2,4 есептер