Қонақжайлылық және туризм индустриясының заманауи кәсіпорын қызметіндегі маркетингтің маңызы

1.КӘСІПОРЫНДАҒЫ МАРКЕТИНГТІК ЗЕРТТЕУЛЕРДІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ

1.1. Қонақжайлылық және туризм индустриясының заманауи кәсіпорын қызметіндегі маркетингтің маңызы

Туристік нарық- бұл туристік-экскурсиялық қызметтің ақшаға және керісінше ақшаның туристік-экскурсиялық қызметке айналу процесі жүзеге асырылатын әлемдік шаруашылық байланыстарының жүйесі.

Басқаша айтқанда, туристік нарық – бұл туристік нарықты өндірушілер мен тұтынушылар арасындағы экономикалық қатынастардың пайда болу сферасы. Егер өндіруші мен тұтынушының экономикалық қызығушылықтары сәйкес келетін болса, туристік өнімді сату-сатып алу актісі жүзеге асады.      Нарық бірқатар қызметтерді орындайды: ақпараттық, тұрақтаушы, баға белгілеу, стимулдау, дифференциялау, делдалдық және деструктивтілік. Бірақ, туристік нарықтың негізгі функциясы ретінде келесілерді көрсетуге болады:

• туристік өнімге белгіленген бағаны және тұтыну бағасын жүзеге асыру
• Туристік өнімді тұтынушыға (туристке) дейін жеткізу процесін ұйымдастыру
• жұмысқа материалдық ынталандыруды экономикалық қамтамасыз ету.

Туристік нарықтың бірінші функциясы барысында құндылықтың қозғалысы бар, ол айырбас арқылы көрініс табады: ақша - туристік өнім.

Бұл алмасуды аяқтау - тауар-ақша қатынастарының актісін аяқтау, туристік өнімдегі құндылықты іске асыру және оның тұтыну құндылығын қоғамның тануын білдіреді. Нәтижесінде әлеуметтік жаңғыртудың қалыпты бағыты қамтамасыз етіліп, туристік саланы дамытуға қаражат жиналып, жинақталады.

Туристік өнімді тұтынушыға жеткізу процесін ұйымдастыру функциясы турагенттердің және туроператорлардың желісін құру үшін оны іске асыру арқылы жүзеге асырылады.

Материалдық ынталандырудың экономикалық қамтамасыз ету функциясы туристік нарықта «ақша туристік өнімін» алмастыру процесінде көбейтудің қажетті кезеңі ретінде тарату толықтай жүзеге асады. Туристік қызметтің сапасын жақсартуға, туристік өнімді шығаруға және көбейтуге және оны тұтынушылардың талаптарына сәйкес өндіруге материалдық ынталандыруды жүзеге асыратын туристік компания жұмыскерлері өз жұмысына ақшалай сыйақы алады.

Туристік нарық өндірушілері және тұтынушылары заңды және физикалық тұлға болып табылатын субъектілерінің бар болуымен сипатталады. Туристік нарықтағы үш субъектіні ерекшелеп көрсетуге болады, нақты айтқанда: туристер (туристік өнімді тұтынушылар), туроператорлар және турагенттер.

 Туроператор-бұл туристік маршруттарды әзірлеумен және турларды жинақтаумен айналысатын, олардың жұмыс істеуін қамтамасыз ететін, жарнаманы ұйымдастыратын, қолданыстағы нормативтерге сәйкес есептейтін және осы маршруттар бойынша турлар бағасын белгіленген тәртіппен бекітетін, өз лицензиялары бойынша жолдамаларды шығару және сату үшін турагенттерге турларды сататын туристік ұйым.

Турагент-туроператор әзірлеген туристік бағыттар бойынша турларды сатып алатын шаруашылық жүргізуші субъект немесе жеке кәсіпкер, олар бойынша жолдамалар шығарады және бұл жолдамаларды тікелей туристерге өткізеді.

Турист-табыс табу және тұрақты тұрғылықты жерін ауыстырудан басқа, өзінің тұрғылықты жерінен 24 сағаттан кем емес уақытта кез келген мақсатпен саяхаттайтын тұлға.

Туристік нарық сұраныс пен ұсыныстың сыйымдылығымен, теңгерімділік деңгейімен, туристік өнімді өткізу шарттарымен сипатталады.

Туристік нарықтың сыйымдылығы-бұл туристік өнімнің қандай да бір мөлшерін "сіңіру" қабілеті, яғни жекелеген турларды, туризм қызметтерін, қолданыстағы бағалар мен ұсыныстар кезінде туристік-кәдесыйлық мақсаттағы тауарларды өткізудің ықтимал көлемі. Сыйымдылық халықтың төлемге қабілетті сұранысының көлеміне, бағалар деңгейіне және туристік ұсыныстың мөлшеріне байланысты.