Микроорганизмдердің генетикасына жалпы сипаттама

«Астана медицина университеті» АҚ

Микробиология, вирусология және иммунология кафедрасы

Микроорганизмдердің генетикасы

                                                                                                Орындаған:Жұмади Қ.Е.

Тексерген:Бекниязова Г.А.

Астана 2009 ж.

Жоспары:

1. Микроорганизмдердің генетикасына жалпы сипаттама.
2. Бактериялардың рекомбинациясы.
3. Трансформация.
4. Трансдукция.
5. Конъюгация.
6. Мутация.
7. Плазмидалар.
8. Вирустардың генетикасы.
9. Қорытынды

Микроорганизмдердің генетикасына жалпы сипаттама.

Микроорганизмдердің генетикасы тұқымқуалаушылық және өзгергіштікпен анықталады.

Бактерияның хромасома ұзындығы 1000мкм.

Бактерияның молекулалық салмағы 1,5-2*10 9 Д  полинуклеотид. (ДНҚ-ң 2 полинуклеотидті тізбегі).

Суперспиральданған және сақинаға тұйықталған 3000-5000 ға дейін геннен тұрады.

Микроорганизмдердің қасиеті анықталуы.

[pic 1]

Генотип – берілген дараның гендер жиынтығы.

Фенотип – генотип пен қоршаған ортаның өзара байланысының нәтижесі, яғни өмір сүрудің белгілі жағдайындағы генотиптің көрінісі болып табылады.

Бактериялардың рекомбинациясы.

• Рекомбинация – ДНҚ молекуласының үзілуі мен қайта қалпына келуі нәтижесіндегі жаңа реттіліктің пайда болуы.
• Бактериялар ДНҚ-ның осындай өзгерістерінің нәтижесінде рекомбинантты штамдар еп аталатын немесе рекомбинанттар пайда болады.
• Рекомбинация процесі генетикалық тасымалдану арқылы реттеледі.

                                                                                                                  [pic 2]

• Гентикалық тасымалдану процесіне бактерия-реципиент және бактерия-донор қатысады.
• Бактериядағы рекомбинацияның барлық кезеңдері сәйкесінше рестриктаза, лигаза ферменттері арқылы қамтамассыз етіледі.

• Жалпы немесе гомологиялық, классикалық рекомбинациялар егер өзара байланысатын ДНҚ құрылымында гомологиялық бөлшектер болса, рекомбинация жүреді.
• Заңсыз рекомбинацияда ДНҚ-ның кішірек бөлшектері, репликон (плазмида, хромосома) қатысады. ДНҚ-ң бұл фрагменттері қозғалғыш генетикалық элементтер деп аталады.
• Сайт-спецификалық рекомбинация жүруі үшін ДНҚң қатаң белгілі реттілігі мен арнайы ферменттер болуы қажет. Бұл рекомбинация геномның кішірек бөлімінде өтеді.  

Трансдукция

     ДНҚ-ң бактерия-донордан бактерия-реципиентке бактериофагтың қатысуымен тасымалдануы. Оның  2 түрі бар: