Гепатит диагностикасы, емі , алдын алу шаралары

        Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі

                           [pic 1]

        Клиникалық ветеринариялық медицина кафедрасы        

Тақырыбы: Гепатит диагностикасы, емі , алдын алу шаралары

                                                Орындаған: Құдайбергенова Ақмарал

                                                                              ВМ - 409

                                                Қабылдаған: Тоқаева М.О

Жоспар

Кіріспе

Негізгі бөлім

1. Бауырдың негізгі функциялары және олардың бұзылуы 
2. Гепатит

Қорытынды бөлім

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Бауыр - паренхималық орган, үлкен асқорыту безі. Ересек жануарларда ол дененің жалпы ауырлық орталығының қуысында, диафрагманың артында орналасады.Жануарларда бауырдың оң жақ қабырғасының артқы бетінде (жылқыны қоспағанда) өт қабы бар. Ересек малдарда бауыр формасы ұзын.

Бауырдың каудалық процесі 13-ші қабырғаның ұшынан асып, оң бүйрекке іргелес орналасқан. Бауырдың өткір жиегі  доғадан төмен болмайды.

Жылқыларда бауырдың формасы басқа мал бауырларынан пішіні өзгеше. Оның үш ерекше шеті бар. Ол негізінен оң қабырғаның астында орналасқан. Оның кейінгі жоғарғы шеті 16-шы қабырғаның ортасына жетеді. Сол жақ қабырға астында бауыр 7-12 қабырғаға жетеді.Бауыр ауруларының қолданыстағы нозологиялық (қабылданған) түрлерінің ішінен гепатит, гепатоз (майлы, амилоидты), цирроз - диффузды аурулар, сондай-ақ абсцесс, ісік және басқа да зақымданулар - фокустық аурулар бөлінеді.Өт жолдарының ауруларында холецистит, холангит және холелитиаз тіркелген.Жануарлардағы бауырдың басқа зақымдануларынан, фасциолия, эхинококкоз, описторхиаз, цистоматоз, туберкулез және басқалары бауыр синдромы болып саналады.Бауыр организмнің гомеостазының орталық органы ретінде өмірлік маңызды функцияларды орындайды: ақуыздардың, көмірсулардың, липидтердің, пигменттердің, витаминдердің және басқа заттардың метаболизміне қатысады, өт шығарады, токсиндерді бейтараптайды, темір, мыс иондарын және т.б.Бауыр мен өт жолдарының ауруларында, өт және өт секрециясы, көмірсулар мен липидтер алмасуы, ақуыз, мочевина, тосқауыл және бауырдың басқа да функциялары бұзылады.Өт негізінен гепатоциттерде түзіледі, мұнда өт қышқылдары, холестерин, фосфолипидтер синтезделеді. Өт қышқылдары таурин мен глицинмен байланысады, асқорыту процесінде маңызды рөл атқаратын өт қышқылдарының тауро- және глицин конъюгаттарын құрайды. Гепатоциттер мен бауырдың басқа жасушаларының зақымдануы өт синтезінің бұзылуына, ондағы өт қышқылдарының көбеюіне, өт жолдарында өттің сақталуына сарғаю, токсикоз және ас қорыту бұзылыстары әкеледі.Гепатоциттердің зақымдалуы, эндотелий (стелат) бауыр жасушалары ақуыздардың синтезі мен ыдырауына, аммиакты ыдыратуға әкеледі.

Негізгі бөлім

Бауыр - ксенобиотиктердің химиялық қайта құрылуы жүретін орталық орган. Бауыр суда ерімейтін заттарды суда еритін заттарға айналдырып, содан кейін бүйректер шығаратын қуатты тотықтырғыш ретінде жұмыс істейтіні белгілі.Бауыр ауруларында сырттан келетін немесе интерстициальды метаболизм кезінде пайда болатын уытты заттарды бейтараптандыру процестері бұзылады, микроорганизмдер мен олардың токсиндерінің стелаттық эндотелиоциттерінің фагоцитозы, иммундық кешендер (антиген-антидене), май тамшылары және басқа заттар азаяды, яғни тосқауыл функциясы зардап шегеді.  Глюкоза бауырда галактозадан және басқа заттардан түзіледі, гликоген синтезделіп, ыдырайды. Бауыр зақымданған кезде глюкоза мен гликоген түзілуі төмендейді, гипогликемия дамиды.Бауыр  майдың бөлінуіне және сіңуіне, триглицеридтердің тотығуымен, кетон денелерінің түзілуіне, триглицеридтердің, фосфолипидтердің, липопротеидтердің, холестериннің, өт қышқылдарының синтезіне қатысады. Бауыр ауруында майлар ішекте нашар сіңеді, бауырдағы метаболизм бұзылады, май қышқылдарының тотығуы басылады, липопротеиндердің түзілуі және шығуы төмендейді және т.б. Бауыр билирубин шығарылады, уробилиноген және басқа пигменттер (гемосидерин) пайда болади (гематин, меланин және т.б.). Бауырдың зақымдануы пигмент алмасуының бұзылуына, бос билирубинді бейтараптандыруға әкеледі. Бауыр жасушаларында бауырда болатын метаболикалық процестерге қатысатын көптеген ферменттер бар. Бауыр жасушаларының зақымдануы белгілі бір ферменттердің (аланин аминотрансфераза, аспартат аминотрансфераза, лактат дегидрогеназа, сорбитол дегидрогеназа, алдолаза) көбеюіне және басқаларының төмендеуіне әкеледі Бауыр паренхимасының зақымдалуымен альбумин, фибриноген, протромбин, глобин синтезі төмендейді. Бауырдың ретикулоэндотелийінің зақымдануы синтезделудің бұзылуына және глобулиндердің ыдырауына, олардың қандағы құрамының жоғарылауына әкеледі.Бауырда аммиактан мочевина түзіледі, қандағы аммиактың көлік түрі - глютамин синтезделеді. Глутамин аммиакты бүйрекке өткізеді, онда глютамин аммиакты шығару үшін бөлініп шығады, содан кейін несеппен шығарылады. Бауыр паренхимасына әсер еткен кезде бұл процестер бұзылып, ағзада аммиак жиналады.        Бауыр мен өт жолдарының ауруларындағы негізгі синдромдарға мыналар жатады: сарғаю, гепатолиенальды синдром, бауыр жеткіліксіздігі, порталдық гипертензия, бауыр комасы, бауыр шаншуы.Сарғаю (Icterus) - қандағы билирубиннің жиналуынан және оның тіндерде тұндырылуынан туындаған терінің, шырышты қабаттардың, көздің склерасының сарғаюы.Сарғаю билирубин алмасуының бұзылуымен байланысты. Сүйек майының, көкбауырдың, лимфа түйіндерінің, бауырдың ретикулоэндотелиалды жасушаларынан босатылып, тұрақты емес ақуыздар комплексі түрінде қан ағымы бар жанама (еркін) билирубин гепатоциттерге ауысады, онда ол глюкуронил трансферазасымен біріктіріліп, билирубин тікелей айналады ( байланысқан).  Байланысқан билирубин - бұл еритін, аз уытты, он екі елі ішектен өтпен шығарылады. Ішекте ол ыдырап, ішек-қарын ішінара сіңетін уробилиногенге айналады, қанға еніп, бүйректегі уробилинге айналады, зәрден шығарылып, белгілібір түс береді. Артқы ас қорыту жолдарындағы ішекте қалған уробилиноген іске белгілі бір түс беріп, стрекобилинге айналады.