Балалардағы тіс ауруының қауіп факторлары. Балалардағы тіс кариесінің көрсеткіштерін анықтау және есептеу

Балалардағы тіс ауруының қауіп факторлары. Балалардағы тіс кариесінің көрсеткіштерін анықтау және есептеу.

Жалпы тісжегі балалар жасында жиі кездесетін ауру болып табылады.Балар жасында тісжегі 73% кездеседі.

Басталу себіне көп факторлар әсер етеді:

·       Ауыз – қуысының жалпы гигиенасын сақталмауы болып табылады. Балалар әдетте тәтті кәмпиттерді немесе тәтті тағамдарды көп қолданып, ауыз – қуысы ның микрафлорасын бұзып, жалпы айтқанда гигиена сын сақтамайды.Бұл себебтен тәттінің құрамындағы – сахароза, фруктоза, глюкоза осы қышқылдар реакция түсіп көмірсу бөліп тістің эмальін бұзады.Бұл кезде сілекейдің рн 6 дан 4 төмендейді. Тағамнан кейін ауыз – қуысын арнайы балаларға арналған тіс жақпаларымен жумағаннан патогенді микробтар пайда болады.

·       Келесі пайда болу себебі  ол – генетикалық тасымалдау болып табылады екен. Неге десеңіз? Тіс негізінен бала ларда ананың құрсағында болғаннан пайда болады. Бұл кездерде аяғы ауыр әйелдің алғашқы үш семестрінде пайда болған аурулар немесе асқынулар, зиянды әдет тері болса құрсақта жатқан балаға яғни дамып жатқан организмге кері әсер етіп тістердің дұрыс дамы мауы алып келеді.

·       2 жасқа толған балаларда тістердің менерилизациясы төмен болғанда, тіс толық жетілмей жарып жыққанда пайда болады. Және де қолда нылып жатқан тағамдар құрамында фтордың көп болғаннан да дамиды.

Сүтті тістердің тісжегісінің дамуына себеп болатын факторлар эмбриогенез кезінде, антенаталды кезенде дамитын, әр түрлі этиологиялы ұрықтың гипоксиясын әкелетін ананың экстрагенитальды ауруларының әсерінен (ревматизм, гипертония, нефропатия, инфекционды және эндокринді аурулар.) дамитын, кейбір дәрілердің жүктілік кезінде келтіретін қатты тіндердің құрылымының бұзылыстары болып табылады. Токсикоздың маңызы өте зор.

Жоғарғы жастағыларда тіс жегісі қалыптасуына аталып кеткен факторларымен қоса, шамадан тыс көмірсуларды қолдану, минералды қосылыстардың және микроэлементтердің аз мөлшерде түсуі, сонымен қатар фтордың, ауыз қуысының нашар гигиенасы, тағамды дұрыс шайнамау, өмірдің медико географиялық және тұрмыстық жағдайы, ағзаның жағдайы, генетикалық бейімдеушілік жатады.

        БДД ( номенклатурасына сәйкес, тісжегімен зақымдалуды бағалаудың үш негізгі көрсеткіштері бар:Аурудың таралуы, зақымдалу интенсивтілігі және  интенсивтілігінің өсімталдығы.

Балалар жасындағы тісжегінің даму этаптары:

• Бастапқы тіс жегі.
• Беткей тісжегі.
• Орта тісжегі
• Терең тісжегі
• Бастапқы тісжегі – тістің эмаль қабатында ақ дақтар,әртүрлі пішінді қуыстар пайда болады.Бұл кезде ауру сезімі ақырын дап болады.
• Беткей тісжегі – тістің жалпы эмаль қабатында кездеседі, тісжегі пайда болған қуыс ақ түстес немесе қоңырқай түсте болуы мүмкін.
• Орта тісжегі – тістің эмаль қабатымен қоса дентинді зақым дайды.Бұл кезде тәттіге,қышқылға,тұздыққа,ыстыққа,суық қа ауру сезімі жоғарылай бастайды.Қоңырқай түстес бола ды.
• Терең тісжегі – тістің эмальді дентинді қоса ұлпа қабынады. Бұл кезде тістің түсі қоңырқай немесе қара болуы мүмкін.

Балаларда кезедесетін тісжегіні емдеу

Балаларда тіс жегісін емдеу қазіргі заманға сай жекеше түрде қарастырылады. Сонымен қатар емнің құрамы мен аумағы, қайта келіп көрінуі диспансерлеу процесінде зақымдалу дәрежесімен, тіс жегісінің клиникалық ағымымен, бала жасымен, ауыз қуысын гигиеналық жағдайымен байланысты. Тіс жегісін қазіргі уақыттағы әдістермен емдеудің жиынтығына пломбылау арқылы тіс тіндерінің резистенттілігін жоғарлату, ол – зат алмасуға экзогенді әсер ету, ауыз қуысының гигиена жағдайы, рационалды тамақтану және эндогенді табиғатты жегіге қарсы заттарды қолдану. Тіс жегісінің компенсирлі түрі бар балалар толық жиынтығы емді қажет етпейді, Оларды тіс жегісін емдеу әдісі жегіленген ақауларды әртүрлі пломбалық материалдармен пломбалау. Баланы ауыз қуысы гигиенасына үйретуді, ата-анасына құнарлы тамақтанудың рөлін айтып түсіндіреді. Балалар 2 жылда 1 рет (1 А тобы) және жылына 1 рет (1 тобы) тексеру керек. Егер бала ауыр соматиялық аурумен ауырса немесе жалпы денсаулық жағдайы бойынша оны 2-ші немесе 3-ші топқа ауыстырса, ол кезде стоматологта қаралудың жиілігін көбейту керек. Тіс жегісінің белсендігінің 3 дәрежесі – декомпенсирлі түрі бар балаларға емдеу шараларын толық жиынтықты өткізеді.