Әл-Фарабидің “Ізгі қала тұрғындарының көзқарастары туралы трактат”

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық

 университеті

Химия және химиялық технология факультеті

Аналитикалық, коллоидтық химия және

 сирек элементтер технологиясы кафедрасы

 Философия пәні бойынша №1 БОӨЖ/БӨЖ

Тақырыбы: Әл-Фарабидің “Ізгі қала тұрғындарының көзқарастары туралы трактат”

Орындаған:

«Химия» мамандығының

 2-курс студенті

Тексерген:

PhD Философия докторы,

Философия кафедрасының аға оқытушысы

Балабекұлы Д.

Алматы 2024

Жоспар

1. Кіріспе:

-Әл-Фарабидің еңбектері арқылы бақытты зерттеудің маңызы.

- Негізгі сұрақ: бақыт қалай анықталады және әл-Фарабиде оған қандай көзқарастар ұсынылған.

2. Негізгі бөлігі:

- Бақыт идеясы рухани дамуға күш салудың нәтижесі ретінде.

- Бақыт туралы әртүрлі көзқарастардың мысалдары: материалдық және рухани.

3. Қорытынды:

-Әл-Фарабидің еңбектері арқылы бақытты зерттеудің маңыздылығы туралы қорытынды жасау.

- Шынайы бақытқа жету үшін рухани дамудың маңыздылығы туралы қорытынды.

Әл-Фарабидың «Ізгі қала тұрғындарының көзқарастары туралы трактат», «Бақытқа жету туралы кітап», «Бақытқа жол сілтеу»

Бақыт пен үйлесімділікті іздеуде адамзат ғасырлар бойы философияға бет бұрып келеді, ал бұл ойға ұлы ойшыл Әл-Фараби өз еңбектерімен баға жетпес із қалдырды. Оның "Ізгі қала тұрғындарының көзқарастары туралы Трактат", "бақытқа жету туралы кітап" және "бақытқа апаратын жол" сияқты шығармалары табиғат пен бақытқа апаратын жолдар туралы даналық пен білімнің баға жетпес көзі болып табылады.

Әл-Фараби ұсынған бақыт философиясында біздің алдымызда бақыт тек эмоционалды күй ретінде ғана емес, сонымен бірге моральдық және рухани үйлесімділіктің ең жоғарғы нүктесі ретінде қарастырылатын ерекше перспективаны ашады. Оның трактаттары ізгіліктерді дамыту, ақыл-ой күш-жігері және әлемдегі өз орнын білу арқылы шынайы бақытқа апаратын жолды көрсетеді.

Әл-Фарабидің "Ізгі қала тұрғындарының көзқарастары туралы трактаты" қоғамдағы мейірімділік пен достықтың табиғатын терең түсінуді ұсынады. Ол жеке адамның да, ұжымның да бақытына жету үшін өзара түсіністік пен ынтымақтастықтың маңыздылығын көрсете отырып, жақсы істердің рөлін және олардың қоғамдық қатынастарға әсерін талдайды.

"Бақытқа жету туралы кітапта" Әл-Фараби шынайы бақытқа ізгіліктерді дамыту және ақыл-ойды жетілдіру арқылы қол жеткізіледі деген идеяны айтады. Ол бізге ішкі тыныштық пен үйлесімділікке жету үшін өз іс-әрекеттеріміз бен ойларымызды қалай басқаруға болатындығы туралы терең ойлар ұсынады.

"Бақыт жолында" әл-Фараби Бақыт ұғымының әртүрлі аспектілерін зерттейді және оған жетудің негізгі факторларын анықтайды. Ол материалдық және рухани құндылықтар арасындағы тепе-теңдіктің маңыздылығын, сондай-ақ өзін-өзі тану мен өзін-өзі дамыту қажеттілігін көрсетеді.

Әл-Фарабидің еңбектері бақыт философиясындағы білім мен шабыттың сарқылмас көзі болып табылады. Олар бізді адам бақытының табиғаты мен оған жету жолдары туралы ойлауға шақырады, бұл бізге өмірдің мәні мен өз ұмтылыстарымыз туралы терең түсінік алуға көмектеседі.

Әл-Фарабидің жазбаларында Бақыт туралы негізгі идея оның философиялық ойларына еніп, оның тек сыртқы әл-ауқатпен ғана шектелмейтінін атап көрсетеді. Ол шынайы бақыт руханият пен ізгілікті дамытуға бағытталған күш - жігердің нәтижесі деп санайды. Оның пікірінше, адам ішкі тепе-теңдік пен үйлесімділікті тапқан кезде бақытқа жетеді, бұл тек даналыққа, әділеттілікке және басқа да ізгіліктерге саналы түрде ұмтылу арқылы мүмкін болады. Ол бақытты лезде күй ретінде емес, үнемі күш салу мен өзін-өзі жетілдірудің нәтижесі ретінде қарастырады. Әл-Фараби шынайы бақыт сыртқы жағдайларға байланысты емес, керісінше ішкі үйлесімділік пен рухани дамудан өсетінін атап көрсетеді. Сондықтан ол жан эволюциясы мен ақыл-ой дамуына ықпал ететін құндылықтар мен принциптерге негізделген мағыналы өмірге шақырады. Осылайша, Әл-Фараби философиясына сәйкес, бақыт түпкі мақсат емес, адамның ішкі үйлесімділігі мен қанағаттануына мүмкіндік беретін Өзін-өзі жетілдіру мен рухани дамуға деген тұрақты ұмтылыс.